TATOLI,I.P – Agência Noticiosa de Timor-Leste
Ajénsia TATOLI.IP nu’udar ajénsia ofisiál estadu Timor-Leste nian. Ezisténsia TATOLI.IP mai husi inisiativa Sekretáriu Estadu Komunikasaun Sosiál (SEKOMS), iha 2012-2017 nu’udar transformasaun husi ETNA (East Timor News Agency), ne’ebé depois nakfila ba ANTIL (Ajénsia Notisioza Timor-Leste).
Ajénsia estadu ne’e hetan aprovasaun iha Konsellu-ministru no públika iha Jornál Repúblika iha loron 14 marsu 2016, nu’udar embriaun ho naran ANTIL ne’ebé lansa iha 27 juñu 2016. Fulan Marsu 2017, Konsellu-ministru aprova ANTIL sai TATOLI, nu’udar ajénsia ofisiál estadu Timor-Leste nian no publika iha Jornál Repúblika, ho estatutu nu’udar Institutu Públiku (IP).
Objetivu estabelese ajénsia TATOLI,IP sai fontes informasaun ofisiál estadu Timor-Leste ne’ebé iha kapasidade no kbiit elabora produtu informasaun no notísia ne’ebé nesesita husi públiku utilizadór informasaun iha eskala nasionál, rejionál no internasionál bazea natureza no karakterístika; rapidez no rigór, maibé labele ignora nia rigoroza hanesan akurasia, rigór, indepedente, inzenta, klareza no nafatin iha integridade nomós kredibilidade.
Órgaun TATOLI-AGÊNCIA NOTICIOSA DE TIMOR-LESTE, I.P
- KONSELLO DIRETIVU
- FISKÁL ÚNIKU
KONSELLU DIRETIVU
Prezidente Konsellu Diretivu : Manuel Pinto
Vise-Prezidente Asuntu Mídia no Jornalístiku: Xisto Freitas da Piedade
Vise-Prezidente Asuntu Administrasaun no Finansa: Olandino da Costa
Sekretária do Konsellu Diretivu: Marcia Boavida Lay
FISKÁL ÚNIKU
Firman Abílio de Castro
REDASAUN:
Chefe redasaun : Xisto Freitas da Piedade
Sekretária ba redasaun: Agapito dos Santos
Editor ezekutivu:Rafael Ximenes de Assis Belo
Koordenadór kobertura internasionál :Maria Auxiliadora F. Ximenes
Koordenadór kobertura nasionál: Florêncio Miranda Ximenes
Koordenadór kobertura munisípiu: Evaristo Soares Martins
Responsável Advertising : Teodoro da Costa Pinto
Tetun:
Editór defeza, seguransa, justisa, saúde, desportu no parseiru sira:Zezito da Silva
Jornalista: Natalino da Costa, Felicidade Ximenes, Hortêncio Sanchez
Editór polítika, kapitál, inkluzaun sosiál, arte no kultura, no munisípiu Kovalima: Câncio Ximenes Soares
Jornalista: Nelson de Sousa, Osória Americo Marques,Celestina Teles
Editora ekonomia, finansa públika, edukasaun no munisípiu Vikeke: Julia Chatarina N. Lapudooh
Jornalista: Antónia Maia Soares Gusmão, Arminda Fonseca, Tome Amado, Vitorino Lopes da Costa
Editór no koordenadór kobertura ba jornalista munisípiu: Evaristo Soares Martins
Jornalista RAEOA: Abilio Elio Nini
Jornalista munípiu Baukau: Natalino Olderico Freitas Belo
Jornalista munisípiu Vikeke: Vitorino Lopes da Costa
Jornalista munisípiu Bobonaru: Sergio Vicente da Cruz
Jornalista munisípiu Kovalima: Celestina da Carvalho Teles
Portugés:
Editora:Isaura Lemos de Deus
Jornalista: Domingos Piedade Freitas,Afonso do Rosario, Jesuina Xavier da Conceição
Inglés:
Editora: Nélia Borges da Costa Rosário
Jornalista: José Belarmino De Sá, Filomeno Martins, Camilio de Sousa
Malaiu/Indonézia:
Editora: Armandina de Jesus Moniz
Jornalista: Cidalia A. F. da Conceição, Mirandolina D. Barros Soares
Multimídia:
Responsavel Programa Streaming : Rita Gama de Almeida
Koordenadór Multimídia: Rafael Ximenes de Assis Belo
Produtora Programa Streaming : Argentina Cardoso
Editór: António Gonçalves
Fotógrafu: Egas Soares Cristovão, Francisco Sony
Vidiografer: Joanico de Araújo, Jogerjo António Guterres, Anito Inacio Soares,
Infografia: Octavio de Jesus Guterres
ADMINISTRASAUN:
Xefe Departamentu administrasaun no finansa: Alexandrina B. da C. Soares
Xefe Departamentu Rekursu Humano :Maria Maia Auxiliadora Vitória Ximenes
Asistente administrasaun: Eugenia Soriano, Ofelia Moreira, Leila etelvina calda soares
Xefe Seksaun Finansa: Maria A. Rita R. Barros,
Ofisial Finansa: Gerson da Cruz
Xefe Seksaun Aprovizionamentu: Geraldo Nou-ily P. Jerónimo
Ofisiál aprovizionamentu: ,Guilhermina Emilia Freitas
Asistente aprovizionamentu: Merita da Costa
Ofisial Lojistika : Alcino Fernandes,Marcelino Do Rosario
Asistente lojístika: Juliana da C. de J. Gonçalves, Jose Elio Rodrigues
Responsável Técnico IT: Figo Briadi Dinis Machado, Bernardo de Sousa Xavier
Asistente limpeza: Imelda da Costa, Isabel Freitas
Motorista: Jacinto Soares, João Mariano da Costa
Jardineiru: Silvestre da Costa,José Martins
ESTATUTU EDITORIÁL TATOLI- AGÊNCIA NOTICIOSA DE TIMOR-LESTE, I.P.
Agência TATOLI. I.P. nu’udar ajénsia ofisiál Estadu Timor-Leste nian. Ezisténsia Agência TATOLI, I.P. maihusi inisiativa Governu liuhusi Sekretaria Estadu Komunikasaun Sosiál (SEKOMS), iha 2012- 2017. TATOLI, I.P. nu’udar transformasaun husi ETNA (East Timor News Agency), ne’ebé depois nakfila ba ANTIL (Agência Noticiosa de Timor-Leste).
Ajénsia Estadu ne’e hetan aprovasaun iha Konsellu-Ministru no públika iha Jornál Repúblika iha loron 14 marsu 2016, nu’udar embriaun ho naran ANTIL. ANTIL lansa husi Primeiru-Ministru, Rui Maria de Araújo, iha loron 27 jullu 2016.
Iha marsu 2017, Konsellu-Ministru aprova ANTIL sai TATOLI liuhusi dekretu lei númeru 21/2017, 24 maiu, nu’udar ajénsia ofisiál Estadu Timor-Leste nian no publika iha Jornál Repúblika. TATOLI ho nia estatutu rasik nu’udar Institutu Públiku (I.P.).
Agência TATOLI, I.P. nia objetivu prinsipál mak hanesan tuirmai:
- Nu’udar ajénsia ofisiál Estadu Timor-Leste, ne’ebé ninia objetivu mak sai fonte informasaun ofisiál Estadu Timor-Leste ne’ebé iha kapasidade elabora produtu informasaun no notísia ne’ebé nesesita hosi públiku utilizadór informasaun iha eskala nasionál, rejionál no internasionál.
- Nu’udar implementadór konstituisaun ne’ebé sai dever Governu nian atu fornese informasaun ne’ebé kredível no loos no mós sai direitu informasaun sosiedade Timor-Leste ne’ebé garantidu husi artigu 40 no 41 Konstituisaun Timor-Leste nian.
- Nu’udar instituisaun komunikasaun informasaun, Agência TATOLI.IP la’ós de’it sai produtór informasaun maibé mós iha papél nu’udar “National information clearing house” (Uma-mahon ba fó-sai informasaun nasionál ho loloos): Iha tarefa fó klarifikasaun no informasaun serteza, halakon misinformasaun (informasaun sala) no desinformasaun (informasaun ne’ebé kontradís ho verdade). Bele sai nu’udar “Fatin istória” no “hakerek-na’in ba istória” pátria, nasaun, sosiedade no mós nu’udar “maklibur no fornesedór informasaun públiku”.
- Nu’udar padraun ba kompeténsia jornalístika ba jornalista Timor-Leste ne’ebé sempre bele prodús produtu informasaun: Karreira jornalístika ne’ebé iha kualidade tuir dinámika sosiál no nesesidade informasaun sosiedade no estadu nian.
Bazeia ba misaun ne’ebé iha no bazeia ba Lei Komunikasaun Sosiál artigu 32, TATOLI-Agência Noticiosa de Timor-Leste, I.P. estabelese ona Estatutu Editoriál atu asegura kompromisu hanesan respeitu ba prinsípiu deontolójiku ka étika profisionál no mós respeitu ba liña orientasaun editoriál, hanesan tuirmai:
- TATOLI,I.P, mídia online ne’ebé atualiza notísia hosi oras ba oras ho rigor iha internet liuhosi enderesu sítiu tatoli.tl ho karakter izenta, independente no imparsiál;
- TATOLI,I.P, órgaun komunikasaun sosiál ida ne’ebé independente hosi podér polítiku no podér ekonómiku;
- TATOLI,I.P, dezenvolve nia atividade editoriál ho liberdade no rigor tomak ho jornalizmu ida ne’ebé iha kualidade no kumpre ba kodígu étika jornalístika no prinsípiu deontolojia sira jornalizmu universál nian;
- TATOLI,I.P, defende demokrasia pluralizmu ba sidadaun hotu iha liberdade imprensa no liberdade espresaun ho integridade;
- TATOLI,I.P, iha nia atividade jornalizmu nian asume mós devér atu promove boa governasaun, kontrolu sosiál, edukativu, divertimentu no promove valór sósiu kulturál povu Timor-Leste nian hodi hametin sosiedade ida ne’ebé justa, livre no responsável;
- TATOLI,I.P, asume devér atu informa notísia iha produtu jornalizmu ne’ebé respeita ba sidadaun sira-nia naran di’ak, onra, reputasaun no imajen di’ak;
- TATOLI,I.P, halo distinsaun ka/no definisaun ida ne’ebé momoos no loloos entre artigu opiniaun ho produtu jornalístiku no respeita ba norma étika no lejizlasaun sira ne’ebé vigora no adopta iha Timor-Leste;
- TATOLI,I.P, define ninia prioridade informativa sira tuir rekizitu interrese públiku no Estadu nian ho relevánsia no utilidade informasaun nian no rejeita forma sensura ka limitasaun oioin hasoru liberdade imprensa no liberdade informasaun;
- TATOLI,I.P, rejeita forma diskriminasaun oioin ho baze iha rasa, etnia, ideolojia, opsaun polítika, nasionalidade, orientasaun seksuál, relijiaun ka fiar;
- TATOLI,I.P, rejeita simu oferta direita no indireta (envelope/osan) hosi fonte informasaun atu impoin sira-nia interrese iha editoriál;
Dili, 21 maiu 2021