DILI, 24 Novembru 2025 (TATOLI)–Tribunál Judisiál Primeira Instánsia Dili (TJPID) liuhusi Juíz José Gonçalves, hatún desizaun kona-ba re-julgamentu ba arguidu ho inisiál MSC, ne’ebé xoke Zizelma Maria Fátima Verdial Gonçalves to’o ikus la konsege salva nia vida, iha área Delta loja Funan Buras nia oin, iha loron 13 Marsu 2025.
Ho nune’e, iha desizaun Tribunál iha Segunda (24/11), liuhusi Juíz José Gonçalves deside mantein desizaun ateriór hodi aplika pena prizaun tinan-tolu, suspende tinan-haat, no husu arguidu MCS hodi selu indenizasaun sivíl ba vítima Zizelma nia família, ho montante osan $5.000.
Iha sorin seluk, Zizelma nia família la konkorda no Zizelma nia aman hamutuk ho nia maun inklui família sira rejeita Tribunál nia desizaun tanba sira konsidera la justu.
Notísia relevante : Tribunál indefere pedidu husi Asistente Zizelma ba inspesaun iha lokál krime
Família konsidera katak Juíz José Gonçalves nian desizaun ne’e la prudente, haree de’it ba iha sirkustánsia ida de’it no la tetu ba sikustánsia sira seluk.
Nune’e, Zizelma nia família, liliu nia aman inklui maun no tia sira la satisfaz ba desizaun ne’e no hakilar ba Juíz José Gonçalves, katak juíz simu ona subornu balun.
Faktus balun ne’ebé hatudu iha vídeo CCTV, katak Zizelma la’o husi zebra cross mak motór xoke, maibé juíz la haree ida-ne’e no halo família lamenta tebes to’o la simu desizaun.
Família la konkorda ho Tribunál nia desizaun
Bainhira Zizelma nia aman Jaime do Rego simu tiha notifikasaun husi Tribunál liuhusi Ofisiál Justisa no Ofisiál Justisa, foin esplika kona-ba Tribunál nia desizaun, nune’e família la simu.
Zizelma nia família hahú hakilar no halo estrundu oituan iha areadór Tribunál nia oin, maibé parte Polísia ne’ebé fó seguransa iha Tribunál bolu rádiu ba ekipa patrollu Vera-Krús no Munisípiu Dili hodi halo kedan intervensaun ba Tribunál Dili hodi konsola Zizelma nia família.
Nune’e, parte família koopera hodi husik fatin ho kalma no situasaun iha Tribunál Dili seguru no kontroladu.
Hafoin simu despaisu husi Tribunál, Zizelma nia aman, Jaime Do Rego Gonçalves dehan, nia parte la konkorda ho desizaun Tribunál no sei la tuur nonok.
“Desizaun la fó nia (arguidu) kastigu maibé aplika de’it medida koasaun Termu Identidade Rezidénsia, ha’u sei la toba dukur nafatin, ha’u tenta atu bá fali Tribunál Rekursu atu husu fali oinsá ho prosesu ne’e. Ha’u sei bá to’o iha Parlamentu Nasionál, lei ne’e iha ka lae,” Jaime katak ba Jornalista sira iha TJPID, Kaikoli, Segunda ne’e.
Antes ne’e, Ministériu Públiku (MP) liuhusi Prokuradór Rafael Gusmão iha alegasaun ba kazu Zizelma Maria Fátima Verdial Gonçalves nia mate, husu Tribunál atu kondena arguidu ho inisiál MSC.
Rafael Gusmão fundamenta iha nia deklarasaun katak, arguidu hili direitu nonok, maibé deklarasaun husi testamuña sira, husi Autoridade Polísia Tránzitu nian katak, arguidu xoke vítima iha zebra cross no motór rasta vítima to’o ba iha fatin ne’ebé vítima latan ho distánsia metru 8.
MP deklara tan katak, sasin Nelia Maria da Rosa Verdial De Araujo deklara, rona tarutu sai mai haree vítima latan hela no sasin Domingos dos Reis Amaral de Sousa mós deklara, iha karreta ida fó dalan ba vítima atu liu, maibé arguidu halai ho velosidade maka’as no ikus mai soke vitima hodi lori to’o bá ospitál maibé la salva.
Gusmão mós iha nia alegasaun afirma, vídeo CCTV ne’ebé oferese husi Loja Funan Buras hatudu katak, arguidu halai ho velosidade maka’as hodi ikus mai xoke vítima to’o mate.
Tanba nee Ministeriu Públiku haree katak, maski arguidu hili direitu nonok, maibe bazeia ba deklarasaun husi Polísia Tránzitu nian no sasin nain rua nian, MP haree katak provadu arguidu komete krime ne’ebe Ministeriu Públiku akuza ba.
Tanba ne’e, MP laiha dúvida no haree katak arguidu nia aktu ne’ebé dahuluk kondús motór la ho kuidadu, daruak arguidu ultrapasa karreta hodi xoke vítima, datoluk motór ne’ebé arguidu uza xapa mátrikula motór seluk nian.
Tanba ne’e, MP husu ba Tribunál atu kondena arguidu ba pena únika prizaun tinan-lima.
Asistente Eustaquio husu pena prizaun tinan-neen
Nune’e mós, antes ne’e iha alegasaun ne’e, Asistente Eustaquio Guterres deklara katak, arguidu hanesan foin-sa’e ida kondús motór la ho kuidadu no arguidu xoke tiha vítima to’o lakon vida, iha sala julgamentu arguidu hili direitu nonok, no arguidu la deklara arrependementu.
Asistente deklara, arguidu xoke tiha vítima depois arguidu halai, Autoridade Seguransa mak kaer fali arguidu, no arguidu xoke vítima iha kedan zebra cross.
Tanba ne’e, asistente husu Tribunál atu kondena arguidu pena prizaun tinan-neen. Kona-ba indenizasaun asistente ko’alia ona ho família sira, maibé família sira la aseita, tanba ne’e husu Tribunál mak tetu.
Enkuantu arguidu nia defeza, Américo iha alegasaun deklara katak, laiha opozisaun kona-ba alegasaun husi MP no asistente alegasaun husi MP, maibé defeza husu ba Tribunál atu haree deklarasaun sira hotu husi inísiu kedan hodi bele tetu no foti desizaun.
Prosesu ne’e prezide husi Juíz José Gonçalves, MP reprezenta husi Prokuradór Rafael Gusmão no Asistente Eustaquio Guterres, no arguidu hetan asisténsia legál husi Advogadu Privadu Américo.
Jornalista : Natalino Costa
Editora : Julia Chatarina




