OEKUSI, (TATOLI) – Prezidente Autoridade Rejiaun Autónoma Espesiál Oekusi-Ambeno (RAEAO), Marí Alkatiri hatete hili fatin Inur Sakato hodi harii Sentrál Elétrika atu hamoris povu Oekusi tanba ahi hola parte iha vida, tuir bee no rai.
Tanba ne’e hili fatin tali laran boot ho ai-laran no toos oan ruma iha Inur Sakato hodi harii Sentrál Elétrika ne’ebé ho meta katak populasaun asesu ba eletrisidade.
“Bainhira atu hahú harii kompleksu ida ne’e, infraestrutura ida ne’e sempre iha inserteza, povu buka hatene, ami sai husi ne’e atu bá iha ne’ebé? Ha’u dehan ba Ministru Planeamentu katak demora atu inaugura sentrál ne’e tanba razaun rua, ida mak ida ne’e duni atu rezolve inserteza sira ne’e. Ida fali mak atu fó serteza boot ida ba populasaun tomak iha Oekusi katak to’o loron Natál tinan ida ne’e ami-nia meta mak porsentu 100 populasaun asesu ba eletrisidade”, Alkatiri hatete iha inaugurasaun Sentrál Elétrika Inur Sakato, sábadu foin lalais ne’e.
Sentrál Elétrika ne’e inaugura iha loron 17 Junu 2017, husi Ministru Planeamentu no Investimentu Estratéjiku, Kay Rala Xanana Gusmão hamutuk ho Prezidente RAEAO rasik, maibé antes inaugura Sentrál ne’e hahú funsiona iha Novembru 2015 ho dezafiu boot ida.
Prosesu ne’e kompleksu uitoan tanba hahú ho negosiasaun ba hili kompania atu harii sentrál, iha kompania tolu mak hadau malu maibé deside diretu mak Wartsila ho kualidade garantida.
“Ha’u hanoin ne’e projetu ida boot no úniku ké hotu iha tempu markadu. Tanba ne’e ha’u fó parabéns ba Wartsila no Bonifica (kompania ne’ebé halo fiskál ba projetu) tanba hotu iha prazu definidu”, katak Alkatiri.
Sentrál Elétrika ne’e bele halo produsaun 17.3 Mega Watt (MW) maibé daudaun ne’e nia piku iha kalan to’o 2 Mega Watt nune’e sei iha 15 MW atu gasta.
“Ha’u fiar katak ho konsumu atu aumenta ba populasaun bele to’o másimu 4Mega Watt, maibé bainhira aeroportu ne’e hahú servisu presiza 2.5 a 3 Mega Watt, signifika komesa aumenta konsumu mas iha vantajen ida jeradór última jerasaun Wartsila nian, se agora mak gás bele uza, bele switch ba gás no diesel”.
Uluk, eletrisidade loroloron lakan oras neen no másimu 12 ba populasaun dez mil pessoas. Jeradór tuan ne’e gasta tonelada 88.5 ba kombustivel maibé agora gasta 99.5 kada loron ho númeru populasaun ne’ebé aumenta dala-sanulu ba benefisíariu.
Jornalista: Maria Auxiliadora
Editora: Rita Almeida