iklan

NASIONÁL, JUSTISA, DILI, POLÍTIKA

S. Hornay : “Ha’u Simu Dezafiu Ne’e” Zero Toleránsia ba Korrupsaun

S. Hornay : “Ha’u Simu Dezafiu Ne’e” Zero Toleránsia ba Korrupsaun

Komisáriu Komisaun Anti Korupsaun, Sergio Hornai, asina termu pose akompaña hosi Prezidente Parlamentu Nasionál, Arão Noé, segunda, (21/1/2019). Imajen António Goncalves

DILI (TATOLI) –Komisáriu Komisaun Anti Korrupsaun (KAK) Sergio Hornay, dehan nia simu dezafiu no responsabilidade atu dezenvolve KAK ho rigor hodi kombate korrupsaun.

“Ha’u simu dezafiu ne’e ho responsabilidade no ha’u sei halo tuir kna’ar hodi dezenvolve instituisaun ne’e ho rigór no kombate korrupsaun tuir funsaun orden jurídiku Timor-Leste nian,” Komisáriu KAK, Sergio Hornay hato’o liuhosi nia diskursu iha uma fukun parlamentu nasionál, iha serimónia tomada pose, ohin.

Nia hatutan, ohin simu posse hodi asume kargu Komisáriu Komisaun Anti Korrupsaun (KAK) hodi ezekuta funsaun orden jurídiku Timor-Leste nian atu kombate korrupsaun.

Estratéjia kombate korrupsaun ne’ebé nia defende mak liuhosi asaun sira hanesan halo prevensaun ba investigasaun kriminál ba krime sira hanesan korrupsaun pasiva ba aktu ilísitu, korrupsaun ativa, pekulatu, abuzu podér, partisipasaun ekonómika iha negósiu. Tuir artigu 292o, to’o 302o dekretu lei no.19/2009, 8 Abril, kódigu penál Timor-Leste nian.

Aleinde ida ne’e, KAK tenke iha kuadru pesoál, kuadru legál, infraestrutura ka ekipamentu ne’ebé natoon, kapás iha rasionalizasaun ba kuantidade no kualidade servisu.

Tuir nia Timor-Leste presiza fó serteza ba estabilidade no seguransa jurídika hodi fó razaun katak korrupsaun la merese hetan fatin ka kompensasaun, korrupsaun lori moras, estraga no impede vida sosiál no ekonómiku povu nian no kontra orijen prinsípiu Estadu Direitu Demokrátiku.

Ho ida ne’e, nu’udar Komisáriu KAK, Hornay sei servisu ho rigór ho responsabilidade tuir vizaun no misaun KAK nian. Halo promosaun ba investigasaun kriminál nu’udar kna’ar prinsipál no buka forma hothotu ho estratéjiku atu dezenvolve hodi fó asaun ba prevensaun.

“Ha’u sei esforsu hodi hateten katak “zero toleránsia” ba korrupsaun. Liuhosi funsaun prinsipál tolu ne’ebé atribui ba KAK mak edukasaun, prevensaun, investigasaun kriminál no kombate korrupsaun” afirma.

Hanesan hothotu hatene katak funsaun justisa formál iha Estadu Direitu Demokrátiku mak hala’o justisa lori povu nia naran, hala’o justisa ho professional, independénsia no imparsialidade. Independénsia signifika autoridade tenke livre no iha korajen atu reziste ka kore-an no ba kualkér presaun ne’ebé mai hosi se de’it, autoridade ka grupu ruma, só ho forma ka razaun ne’e mak autoridade justisa bainhira foti desizaun sei tuir lei, faktu, konxiénsia ne’ebé mai hosi prova.

Komisáriu KAK kompromete katak KAK goza nia autoridade ka podér investigativu atu hala’o nia funsaun ho livre, labele favorese ka prejudika ema seluk nia personalidade umana, merese hasoru investigasaun tanba razaun lei, faktu, prova no konxiénsia ne’ebé mosu iha prosesu investigasaun nia laran, la’os tanba pozisaun, riku ka kiak, ki’ik ka poderozu.

KAK sei hala’o nia funsaun investigativu no deside iha nia elaborasaun ba rekomendasaun kazu ne’ebé tama no lori ba KAK liuhosi konstituisaun, lei, faktu ne’ebé konxiénsia no konsidera provadu ho profisionál, independénsia no imparsialidade.

Ho nune’e mak KAK komprometidu hodi servisu ho profisionál, transparénsia no akuntabilidade iha administrasaun ne’ebé aberta, verdadeiru, onestu la ho diskriminatóriu maibé prioritiza ba bem estar públiku nian. Tanba ne’e mak prioridade KAK nian mak atu halo ekilíbriu ho responsabilidade ba erradikasaun korrupsaun tuir lei no justisa.

Entretantu parlamentu Nasionál fó posse ba Komisáriu KAK, ohin 21 fulan Janeiru tinan 2019, fó posse ba Komisáriu ba Komisaun Anti-Korrupsaun, Sérgio de Jesus Fernandes da Costa Hornai, iha Parlamentu Nasionál.

Antes fó posse, Sekretaria da Mesa, Deputada Maria Teresinha Viegas, lê uluk Resolução Parlamentu Nasionál kona-ba eleisaun ba Komisáriu Komisaun Anti-Korrupsaun, no continua kedas ba juramentu no asinatura termu de posse husi Komisáriu Komisaun Anti-Korrupsaun.

Jornalista : Zezito Silva

Editór : Manuel Pinto

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!