DILI (TATOLI)-Estadu Unidu Amérika (EUA) liuhusi sira-nia Ministériu Enerjia (ME) nia Administrasaun Nasionál ba Seguransa Nukleár (NNSA/DOE) hala’o semináriu kona-ba divulgasaun akordu internasionál salvaguarda Nukleár.
Objetivu semináriu ne’e mak atu sensibiliza governu Timor-Leste kona-ba responsabilidade salvaguarda internasionál no valór sira husi akordu internasionál kona-ba naun-proliferasaun nian no esplika oinsa mak Timor-Leste bele apoia hametin sistema nia nasaun rasik no rejiaun ne’e.
Delegasaun Timor-Leste lidera husi Ministériu Negosiu Estranjeiru no Kooperasaun (MNEK) ne’ebé inklui mós reprezentante husi ministériu seluk.
“Semináriu ne’e nu’udar ezemplu ida-tan husi oinsá Timor-Leste no Estadus Unidus Amérika bele serbisu hamutuk kona-ba asuntu mundiál importante sira,” Dehan Embaixadora EUA ba Timor-Leste Kathleen M. Fitzpatrick iha abertura semináriu ne’e, iha salaun Maubara, Timor Plaza, Díli, ohin.
“Ami halo semináriu sira hanesan ne’e iha mundu tomak. Semináriu ne’e lori hamutuk espesialista-sira no governante-sira responsavel ba foti desijaun, hanesan ita-boot sira, hamutuk atu fortalese kumprimentu ba tratadu kona-ba Naun-Proliferasaun Armas Nukleár (NPT).”
Hanesan nasaun naun-nukleár membru ba NPT, Timor-Leste nia responsabilidade tuir artigu III NPT iha akordu salvaguardas ida ho Ajénsia Enerjia Autómika Internasionál (IAEA) atu fo’o dalan ba IAEA verifika katak materiál nukleár utiliza de’it ba objetivu sira damen nian.
Semináriu ne’e inklui tópiku sira hanesan Akordu Kompriensivu Salvaguardas IAEA nian, Protokolu kuantidade ki’ik modifikadu no protokulu adisionál nomós vizaun globál kona-ba responsabilidade nasaun sira nian husi akordu sira ne’e.
Akordu sira ne’e mak instrumentu legál ne’ebé oferese garantia ba komunidade internasionál katak nasaun sira ne’ebé uza materiál nukleár uza deit ba objetivu pasífiku nian no ho dalan ne’e de’it mak ajuda aumenta transparansia no seguransa iha rejiaun Indo-Pasífiku.
Entertantu, semináriu ne’e mós sei koalia kona-bá benefísiu husi adezaun ba IAEA no utilizasaun pasífiku siénsia no teknolojia nukleár hodi hetan avansu iha objetivu dezenvolvimentu Timor-Leste nian.
Tuir komunikadu Embaixada EUA nian ba TATOLI.IP konfirma katak semináriu ne’ebé realiza ohin, sei finaliza iha kuarta (13/02).
Jornalista: Rafy Belo
Editór : Manuel Pinto
