EKONOMIA, INTERNASIONÁL, HEADLINE, SAÚDE

Antesipa Virus Corona, Ministériu Kompetente Koopera Hodi Kontrola Sasán no Ema Tama-Sai iha Aeroportu

Antesipa Virus Corona, Ministériu Kompetente Koopera Hodi Kontrola Sasán no Ema Tama-Sai iha Aeroportu

Diretór Nasionál Kuarentena no Bioseguransa Ministériu Agrikultura no Peska (MAP, Venâncio Oliveira. Foto/Florencio Ximenes.

DILI, 24 janeiru 2020 (TATOLI) – Diresaun Nasionál Kuarentena no Bioseguransa Ministériu Agrikultura no Peska no Autoridade Aduaneira/Alfándega Ministériu Finansa no Ministériu Saúde (MS) prontu koopera hodi kontrola sasán no ema tama no sai liuhusi Aeroportu Internasionál Prezidente Nicolau Lobato hodi prevene virus corona.

Tanba ne’e maka MS konvoka ona reuniaun ida hamutuk ho ministériu relevante sira, no apoia hosi Organizasaun Mundiál Saúde (OMS) hodi halo preparasaun di’ak iha aeroportu refere.

Diretór Nasionál Kuarentena no Bioseguransa, Venâncio Oliveira, hatete diresaun ne’e iha Ministériu Agrikultura no Peska nia okos ne’ebé nia funsaun atu kontrola, prevene no garantia kualidade produtu ne’ebé tama no sai hosi Timor-Leste ho objetivu oinsá bele fó garantia ba produtu ne’ebé liuliu tama Timor-Leste hodi populasaun sira konsome.

Nune’e, ho prosedimentu sira ne’e maka, Diretór Nasionál ne’e esplika katak antes hatama sasán husi individuál ou empreza sira hosi nasaun seluk, tenke husu lisensa importasaun, ka autorizasaun depois hatama.

Kuandu laiha autorizasaun hosi Kuarentena maka konsidera sasán ne’ebé maka importa automatikamente ne’e kategoriza risku aas mezmu sasán ne’e haree ho matan katak iha risku ki’ik.

“Entaun ami iha solusaun rua de’it, ida maka bele lori fali bá nasaun orijen, ou ita destroe iha ne’e (Timor-Leste), nia na’in mak responsavel no Kuarentena hanesan supervizaun katak sasán ne’e sunu duni iha fatin seguru”, Venâncio Oliveira ba TATOLI iha knaar fatin Aeroportu Nicolau Lobato, Komoro, ohin.

Sobre preparasaun Kuarentena nian relasiona ho virus corona ne’e maka serbisu entre interministeriál, iha ekipa ida naran “One Health” katak entre saúde ho animál nian hamutuk ona. Ekipa ida ne’e, prezide hosi Ministériu Saúde, no Ministériu Agrikultura apoia másima hosi OMS.

“Atu prevene maka ami parte Kuarentena nian tenke hatene uluk katak sasán tama ne’e mai hosi nasaun ne’ebé, maibé ne’e liuhusi dalan legál, más hosi ilegál maka ita konsidera risku aas”, hateten.

Nia dehan, bainhira deskonfia sasán ruma kontaminadu maka ekipa sei foti kedas ninia amostra hodi halo teste iha laboratóriu.

Nune’e mós, Xefe Departamentu Autoridade Aduaneira (A) Aeroportu Internasionál Prezidente Nicolau Lobato, Virgílio Amaral, informa mós Alfándega iha Aeroportu partisipa ona reuniaun ne’ebé maka lidera hosi MS.

“Sira esplika ona ba ami kona-ba virus corona ne’e, no oinsá antesipa para labele da’et, ne’ebé ami simu ona esplikasaun hotu hodi fó atendimentu ba pasajeiru sira. Ami Alfándega labele haree ema sira ne’e hetan moras ka lae, ne’e só sira saúde, ami prontu atu koopera”, Virgílio Martins salienta.

Hodi dehan prontu atu servisu hamutuk ho autoridade Estadu sira seluk, tanba ita maka na’in ba ita-nia rain no ita maka tenke fó seguransa ba ita-nia rain no populasaun, entaun Alfandega hanesan mós lutu nasaun ninian, la’ós militár de’it, iha papél importante liu tanba iha odamatan tama no odamatan sai nian. “Ne’ebé sasán saida de’it mak tama-sai ami kontrola inklui mós virus ne’ebé mosu daudaun, ami koopera ho Ministériu Saúde, ami servisu di’ak tebes”, katak.

Entretantu, virus corona ne’e espalla tiha ona iha kapital Xina, Pequim, Xangai, Guangdong, ne’ebé besik loos ho Makau, no mós Koreia Súl, aléinde Tailándia no Japaun.

Relasiona virus foun ne’ebé mosu iha Xina ne’e, Governu Timor-Leste liuhusi reuniaun Konsellu Ministru (KM) aprova rezolusaun Governu kona-ba Adosaun Regulamentu Sanitáriu Internasionál (RSI).

Rezolusaun Governu ne’e aprezenta hosi Ministra Saúde ein funsaun, Élia António de Araújo dos Reis Amaral, ho objetivu haforsa kapasidade vijilánsia no mós situasaun emerjénsia bele mosu iha saúde publika relasiona ba virus ne’ebé daudaun ne’e akontese ona iha kapitál Xina, Pequim, Xangai, Guangdong, ne’ebé besik loos ho Makau, no mós Koreia Súl, aléinde Tailándia no Japaun.

Nune’e, KM hasai mós rezolusaun Governu nian ida, husu apoia interministeriál atu serbisu hamutuk hodi halo kontrolu no prevene moras ne’ebé bele fó ameasa ba saúde públika.

Tuir Diário de Notísia ne’ebé TATOLI sira katak to’o iha 22 janeiru ne’e, númeru ema mate iha Xina sa’e ba 17 no ema ne’ebé infetadu hamutuk 444.

Virus corona ne’e alastra husi ema ba ema ne’ebé akotese dahuluk iha sidade Wuhan, Xina.

Notísia relevante : KM Aprova Adosaun Regulamentu Sanitáriu Internasionál

Jornalista : Antónia Gusmão

Editora : Maria Auxiliadora

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!