DILI,16 outubru 2020 (TATOLI)—Xefe Interinu Sentru Saúde Comoro, Renato da Cruz, informa durante fulan-agostu to’o setembru 2020, nia parte rejista ona kazu pasiente ho moras tubercoluse ka TBC hamutuk ema na’in 48.
“Kazu tubercoluse foun hamutuk 48 kazu foun ne’e signifika ema ne’e seidauk halo tratementu maibé foin mak mai rejistu hodi bele halo tratamentu entaun iha fulan-agostu iha pasiente 21 no setembru 27,” nia hateten ba Tatoli, iha Sentru Saúde Comoro, kinta (15/10), iha Comoro.
Notísia Relevante :Klínika Bairru-Pité Rejista Pasiente TBC 20
Moras hada’et ne’e mosu tanba afeta husi Mycobacterium tuberculosis, ne’ebé fasil liu atu invade ema nia pulmaun, no da’et liután ba ruin kotuk laran (coluna vertebral), cérebru, no orgaun isin seluk tan.
Nune’e mós fasil atu da’et ba ema seluk bainhira la halo prevensaun, nia fó ezemplu ida katak bainhira família ida hetan moras no hela hamutuk fasil atu da’et ba seluk tanba sirkulasaun anin lori ona kutun ka bakteria TBC nia atu da’et bainhira imunidade isin la forte.
Iha maneiru prevensaun lubuk ida atu pasiente ida bele halo tuir hodi prevene da’et ba ema seluk mak konsulta lalais ba Sentru Saúde no Ospitál sira bainhira hetan mear liu ona loron tolu, tuir prosedur tratamentu nian antes tama iha kondisaun imunidade ida grave, hadi’a sirkulasaun anin iha uma hodi prevene TBC ninia kutun atu labele moris iha uma laran, tratamentu no hemu ai-moruk durante fulan neen to’o ualu.
Iha parte seluk, nia relata durante fulan-agostu Sentru Saúde Comoro rejista pasiente ho infeksaun viás respiratóriu ka ISPA hamutuk 5.465, no setembru 4.653.
”ISPA ne’e iha tanba agora daudaun bailoron no rai manas entaun bele hamosu inus been, mear sira ne’e bele provoka ita bele isin manas, moras ne’e kona ema boot inklui labarik sira,’’ nia hateten.
Kona-ba medikamentu no fasilidade atu halo tratamentu ba moras ISPA, nia dehan Sentru Saúde ne’e, sei iha ai-moruk sufisiente hanesan ibuprofen ka parcetamol, Diphenhydramine no pseudoephedrine inklui antibiotíka.
Atu prevene moras infeksaun vias respiratóriu maka durante ne’e pesoál saúde sira kontinua halo promosaun saúde ba komunidade atu moris iha ambiente moos no seguru, komsumu hahán ne’ebé moos, uza máskara hodi proteje aan husi rai-rahun no seluk tan.
Notísia Relevante :Governu Prodúz Ona Planu Estratéjiku Programa Tubercoluse Nasionál
Jornalista : Felicidade Ximenes
Editór :Agapito dos Santos