COVALIMA, 09 novembru 2020 (TATOLI)–Administradór postu administrativu Fohorem, munisípiu Covalima, Carlos Cardoso de Araújo, preokupa ho mina matan iha Suai Loro, Munisípiu Covalima ne’ebé abandonadu kleur ona.
Autoridade postu ne’e husu ba Instituto Petróleu e Geologia (IPG), no Autoridade Nasionál Petróleu no Minerál (ANPM) atu halo estudu ba mina matan no rezultadu peskiza bele fó sai.
“Munisípiu Covalima maka iha Suai Loro ne’e, ita bo’ot sira halo ona peskiza katak mina matan ida ne’ebá abandona desde kedas tempu portugés to’o agora. Bazeia ba estudu, mina matan sei iha ka lae? ka keta bee de’it mak iha,” Administradór Fohorem hateten iha ámbitu vizita Ministru Petróleu no Minerál, Víctor da Conceição Soares, ho ekipa iha munisípiu Covalima, segunda ne’e.
Hatan ba preokupasaun ne’e, Prezidente Konsellu Administrasaun ANPM, Florentino Mateus Soares Ferreira, klarifika katak mina matan iha Suai Loro kuaze tinan-50.
“Kona-ba mina matan iha Suai Loro, ida-ne’e ami bolu posu kota tasi ne’ebé mak ita ba sempre loke, uluk fura to’o ninia kle’an metru 2.800 ba kraik desde tempu Portugés iha tinan 1960 to’o 1970 no bainhira to’o tinan 1974, posu ne’e uluk ninia produsaun hamutuk 200 baríl kada loron no posu ne’e ninia kuantidade ne’e di’ak liu kompara ho seluk, ne’ebé balun 100 to’o 150 baríl kada loron,” nia esplika.
Nia dehan, bainhira halo atividade esplorasaun bele haree direitamente posu tuan ne’ebé karik iha posibilidade bele fura.
“Tanba kestaun seguransa no ita la hatene durante tinan barak iha posu, entaun ninia integridade ba kanu sira ne’ebé uluk ita fura, bele imajina metru 2.800 pur volta kilómetru 2,8 estrada ne’ebé naruk loos, entaun iha parte balun ne’e kanu sira klaru ferujen ona, tanba ne’e presiza kuidadu,” nia fó hanoin.
Tuir planu, Empreza australiana Timor Resources Pty.Ltd fura mina matan iha posu hanaran Karau, ne’ebé lokaliza iha suku Matai, postu administrativu Maucatar, munisípiu Covalima, hafoin mak muda fali ba posu daruak lokaliza iha aldeia Sanfuc, suku Camenaça, postu administrativu Suai Villa, munisípiu Covalima.
Entretantu, parte autoridade kontinua akompaña nafatin atividade kompañia sira iha terrenu tanba antes halo perfurasaun iha ona peskiza jeofízika ho sistema sízmiku no magnétiku ne’ebé ekonomikamenteno téknikamente viável atu halo perfurasaun.
Resources halo perfurasaun ba mina-matan iha rai-maran área Betano no Manufahi iha bloku lima.
Atividade iha bloku hirak ne’e hahú ona iha tinan-2017, ho peskiza jeolójiku no estudu sira seluk no iha outubru 2018 hala’o ona teste sízmiku sira iha Bloku A.
Jornalista: Antónia Gusmão
Editora: Julia Chatarina