DILI, 25 juñu 2021 (TATOLI)—Ministériu Agrikultura no Peska (MAP) liuhosi Konsellu Nasionál Seguransa Ai-han Timor-Leste (KONSANTIL), kolabora ho Food Agrikulture Organization (FAO), liuhosi programa Objetivu Dezenvolvimentu Sustentável (ODS), deteta suku tolu iha Timor-Leste vunerável ba ai-han.
Diretór Jerál Planeamentu MAP, Cesar José da Cruz, hateten, parte rua halo lansansamentu relatóriu dahuluk ba programa ne’ebé deskreve identifikasaun suku afetadu ba seguransa ai-han, tanba ne’e presiza asisténsia.
“Suku sira vunerável tebes no tama iha kritéria ne’e, tanba ne’e presiza duni atu iha asisténsia hanesan suku Fahi-nehan iha Manufahi, Afasa iha Baucau no Dauhudo iha Bobonaro,” Diretór Jerál informa iha salaun MAP, Comoro, sesta ne’e.
Tanba ne’e, MAP hamutuk ho liña ministeriál ne’ebé ein grupa iha KONSANTIL, kontinua kolabora ho perseiru internasionál sira atu buka rezolve kestaun ne’e.
“Ba dahuluk oinsá suku tolu bele hasa’e kapasidade, nune’e bele iha kapasidade prodús liután, fó apoiu téniku no finanseiru oituan, ida-ne’e maka ita sei halo,” nia akresenta.
Iha fatin hanesan, Reprezentante FAO, Paula Lopes da Cruz, hateten, projeitu ida-ne’e foka liu ba má nutrisaun no seguransa ai-han.
“Iha Timor-Leste, ita hotu hatene katak taxa má nutrisaun sei a’as tebes, ne’ebé populasaun 40% maka menus ai-han ka ladún asesu ai-han ho nutrisaun di’ak , entaun labarik barak maka sofre má nutrisaun. Tanba ne’e projetu hahú iha suku tolu,” nia informa.
Iha suku tolu ne’e, bazeia ba avalisaun FAO iha tinan 2015 no 1016, nota katak kondisaun grave ein termu seguransa ai-han no má nutrisaun.
“Sira iha área remota tebes, entaun liuhosi formasaun ida-ne’e ami hakarak konvoka servisu integradu entre KONSANTIL, nune’e bele fó apoiu tékniku no finanseiru ba suku tolu hodi halo intervensaun integradu no haree produsaun ai-han, bee no saniamentu,” Paula Lopes tenik.
Nune’e mós, Koordenadór Gabinete Sosiedade Sivíl, Filipe da Costa, konsidera programa ne’e di’ak tanba Timor-Leste adere ona ba ODS, ne’ebé tenke hakotu hamlaha, hadi’a má nutrisaun, hadi’a seguransa ai-han no iha agrikultura ne’ebé sustentavél to’o tinan 2030.
“Ami haree atividade ne’e hatudu katak Governu liuhosi MAP no ninia parseiru FAO hahú ona ko’alia kona-ba asaun konkretu hodi kontribui planu asaun atu hetan sosiedade ho seguransa ai-han,” nia subliña.
Jornalista : Natalino Costa
Editora : Julia Chatarina