BOBONARO, 30 juñu 2021 (TATOLI)—Agrikultór iha suku Odomau, Raifun no Ritabou postu administrativu Maliana, munisípiu Bobonaro, hahú halai-natar époka daruak tanba udan-been iha tinan ne’e di’ak no sufisiente.
Agrikultór-sira hahú kuda hare ba faze daruak, tanba faze dahuluk kolleta ona iha fulan marsu ne’ebé kuda iha fulan janeiru, utiliza bee-mota ne’ebé distribui hosi irrigasaun I Maliana ho nia kapasidade natón.
Notísia relevante:PNDS sosializa programa RKRE ba suku 32 iha Bobonaro
“Utilizasaun udan-been ne’e ami kolleta ona iha fulan marsu, tanba prosesu ne’e lais. Durante fulan rua ne’e ami deskansa no agora ami hahú kuda hare membramo,” Agrikultór, Mateus da Costa, hateten ba jornalista Agência Tatoli, iha natar suku Odomau, kuarta ne’e.
Mateus da Costa konsidera tinan ne’e produsaun hare sa’e makás tanba udan-been di’ak, agrikultór-sira mós hetan apoiu adubu hosi Japan International Cooperation Agency (JICA) ne’ebé oferese mós formasaun ba agrikultór-sira, atu moderniaa téknika kuda hare tuir modelu nasaun dezenbolvindu-sira.
Nia mós agradese tanba ho konstrusaun irrigasaun Maliana I bele kanaliza bee ne’ebé sufisiente no motiva tebes agrikultór-sira sai badinas liu tán atu halai natar ba faze daruak nian ne’ebé sei kolleta membramo iha setembru.
Nune’e mós agrikultór Jaime Bere, hateten iha époka daruak, agrikultór balun lakohi halo natar, tanba hare iha merkadu la folin, tanba ne’e natar balun abandonadu, nune’e komunidade ho inisiativa seluk utiliza hodi kuda modo.
“Ami kuda nafatin, maibé iha merkadu hare la folin, ne’e mak ami barak hakarak fila ba kuda modo, tanba modo folin liu fali iha merkadu,” nia hateten.
Xefe Suku Raifun, Domingos Salvadór, preokupa tanba bainhira agrikultór-sira kolleta iha faze dahuluk, Governu liu hosi Sentru Lojístika Nasionál (CLN sígla portugés), hasai ona sirkulár ida atu sosa hare agrikultór sira-nian ho 1kg Centavu 52, maibé realidade CLN hakarak sosa de’it ho Centavu 40 ba 1kg.
“Ha’u preokupa oitoan, tanba CLN hasai tiha karta sirkulár ida ba to’os na’in no autoridade lokál dehan atu hola kg centavo 52, maibé ikusmai dehan fali buat seluk,” nia kestiona.
Tuir sensus uma-ka’in iha 2015, postu administrativu Maliana, munisípiu Bobonaro, iha populasaun hamutuk 97.762, feto na’in 48.887 no mane 48.875, ho totál suku hitu mak hanesan, Ritabou, Raifun, Lahomea, Holsa, Odomau, Tapo-Memu no Saburai.
Jornalista: Sérgio da Cruz
Editór: Cipriano Colo
