DILI, 02 dezembru 2021 (TATOLI)—Prezidente Asosiasaun Arte Moris, Iliwato Dana Bere, hateten nia parte rejeita muda ba armajen Bebora, tanba konsidera la sufisiente atu hala’o sira–nia atividade.
Notísia Relevante: MJ deside fó “loron tolu” ba grupu Arte Moris hamamuk fatin
“Prinsipalmente armazen halo ba rai sasán la’ós atu hatama ema, maibé atu rai de’it ami–nia ekipamentu tomak ba armazen ida de’it sasán sei liu nafatin. Ho ida-ne’e, ami ba haree tiha fatin ne’e no ami hato’o ami–nia esplikasaun ba Governu, la’ós ami lakohi maibé fatin ne’e la sufisiénte. Aleinde ne’e, ambiente haleu mós la apoiu atu ami kontinua ami–nia atividade,” Prezidente Asosiasaun Arte Moris ne’e hateten ba jornalista sira liuhosi konferénsia imprensa, ne’ebé hala’o iha Arte Moris Comoro, kinta ne’e.
Tanba, nia dehan, armazen ne’ebé Governu oferese ba Arte Moris ne’e iha rua, maibé ida iha kondisaun di’ak no ida seluk aat, no komunidade nia uma haleu, rate, fahi-luhan mós iha, inklui armazen tolu pertense ba ministériu seluk.
“Entaun, ida-ne’e susar uitoan kuandu ami hela. Tanba bainhira ami halo ami–nia atividade ruma sira sobu sasán hosi ró mai, ne’e orsida ami atrapalla. Tanba ne’e, ami sente fatin ne’e la favoravel mai ami atu kontinua ami–nia atividade. Tanba ne’e, ami rejeita,” nia esplika.
Maske Governu fó ona opsaun atu Arte Moris indika fatin balun, atu sira kontinua hala’o sira–nia atividade, maibé Arte Moris halo duni indikasaun kria opsaun mak iha área Arte Moris Comoro fahe ba rua atu sira nafatin hela iha fatin ne’e.
“Hanesan, fatin kotuk ne’e ba Arte Moris no iha oin ne’e CCLN mak okupa. Opsaun seluk mak ami foti eis–blok iha Hotel Timor Colmera agora daudaun veteranu mak utiliza hela. Aleinde opsaun ba dahaat mak eis edifísiu World Vision no opsaun ikus mak iha área Heli Port ne’ebé iha Palácio Prezidente nia kotuk,” nia informa.
Tanba ne’e, Arte Moris ezije atu Prezidente Repúblika Francisco Guterres Lú Olo, atu konsidera Arte Moris nia preokupasaun hirak ne’ebé hato’o ona antes, nune’e bele buka solusaun ruma di’ak atu Arte Moris kontinua halo nia misaun ne’e ho livre.
Sira husu ba ba Ministériu Justisa atu implementa loloos lei hirak ne’ebé prodús hodi uza rekursu povu nian, nune’e konsidera mós Arte Moris nia preukupasaun sira hodi buka solusaun ida-di’ak no la halo violasaun hasoru sira.
Husu ba Parlamentu Nasionál atu halo fiskalizasaun ba implementasaun lei, liu-liu lei sira-nébé implementa hosi Ministériu Justisa, nomós diskute no buka solusaun ba problema povu nian ho sériu.
Husu ba Provedoria Direitu Umanu no Justisa(PDHJ) atu bele kontrola no halo prosesu ba entidade hirak ne’ebé komete aktu violasaun direitu sosiál, polítika, kultura no ekonomia sidadaun sira-nian.
Nune’e mós husu ba Konsellu Kombatente Libertasaun Nasionál (CCLN, sigla portugés) atu koopera malu ho di’ak, hodi ezije ba Ministériu Justisa bele atribui direitu ida igual tuir lei hateten, hodi la husik ema ida sai vítima ba desizaun ne’ebé inserteza.
Entretantu, Arte Moris hanesan komunidade arte ne’ebé halibur artista sira, dezde 2003 to’o ohin loron. Tanba Arte Moris hanesan mós eskola la’ós formal, ne’ebé oferese espasu aprende artistiku nian ba públiku ho gratuitu durante iha sira-nia ezisténsia.
Arte Moris nian ezisténsia liuhósi eskola la’ós formal ne’e, lori hikas foinsa’e sira-ne’ebé hamahan an iha ne’e inklui públiku ba aprende hikas valór koletivu ka matenek orgániku hosi rezisténsia nian ne’ebé eziste iha rai-li’ur no rai-laran, ne’ebé prátika hosi Aswa’in FALINTIL no povu doben Timor-Leste hasoru kolonializmu no imperializmu iha Timor.
Valór koletivu no matenek orgániku hirak ne’e transforma liuhosi produsaun artistika hirak hanesan múzika, pintura, teatru, dadolin, ai-knanoik, eskultura, multimedia inklui halo re-invensaun ba instrumentu arte nian.
Notísia Relevante: Ramos Horta oferese rezidénsia Metiaut temporáriamente hodi Arte Moris rai sasán
Jornalista : Nelia Fernandes
Editór : Cancio Ximenes
