DILI,11 jullu 2022 (TATOLI)— Diretór Nasionál Saúde Publika, iha Ministériu Saúde, Frederico Bosco, informa, daudaun ne’e moras rinovírus hahú afeta ba komunidade sira, nune’e atu prevene gripe ne’e presiza konsumu bee no ai-han nutritivu, uza mascara no halo ezersísiu diariamente.
Rinovírus hanesan ajente moras ka virus ne’ebé komun tebes iha ema nia le’et no dala barak kauza hosi ema ko’alia. Prolifera infesaun nian iha temperatura graun celciu 33 to’o 35 °C, temperatura ne ‘e hetan iha inus.
“Moras rivovírus ne’e mosu tanba ita haree tempu liuliu tempu udan ba bai-loron, entaun moras ne’e tama iha ema nia isin liuhosi ibun, matan no inus. Vírus ne’e espalla hosi kabeen bainhira fani, mear ka ko’alia. Bele da’et mós liu hosi ka’er liman ho ema ne’ebé hetan moras ka gripe hafoin kaer ba matan inus ka ibun,” Diretór Nasionál Saúde Publika ne’e, hateteb ba jornalista sira iha salaun MS-Caicoli, segunda ne’e.
Sintoma hosi moras rinovírus mak hanesan inus been, inus metin, kakorok moras, mear, isin lolon tomak moras, ulun moras, isin manas oituan.
Atu prevene virus ne’e mak, uza maskára karik besik ema ho moras gripe iha fatin ne’ebé halibur ema barak, fase liman bebeik, hemu bee barak han ai-han nutritivu, deskansa tuir oras, halo ezersísiu fiziku, evita ka’er matan, inus, ibun karik liman seidauk fase,hadook-an husi fuma, konsumu alkóliku no halo dezifesaun ba sasan sira.
Kona-bá tratamentu ba moras ne’e, Diretór ne’e dehan hemu bee no jus aifuan, han ai-han nutritivu, hakmumuk bee kahur ho masin karik garganta moras,suas bee manas karik inus metin, bainhira bebé sira isin manas sa’e graun celsius 38 ka bebé lakohi han, bebé tilun moras lori lalais ba fasilidade saúde hodi hetan atendimentu médiku hosi profisionál saúde sira.
“Maibé, ema sira ne’ebé mak hanesan moras krónika kormobilidade sira ne’e presiza ba halo tratamentu lalais iha fasilidade saúde bainhira hetan moras rinovírus ida ne’e tanba moras ne’e autolimitadu ,” nia sujere.
Jornalista : Felicidade Ximenes
Editór : Florencio Miranda Ximenes