DILI, POLÍTIKA

PN hato’o votu kongratulasaun ba loron mundiál Língua Portugueza

PN hato’o votu kongratulasaun ba loron mundiál Língua Portugueza

Vise-Ministru Assuntu Parlamentu, Adérito Hugo da Costa, tuir diskusaun Parlamentu Nasional, iha Plenaria Parlamentu Nasionál, segunda 18/03/2024. Imajen TATOLI/Francisco Sony

DILI, 06 maiu 2024 (TATOLI)-Parlamentu Nasionál (PN), liuhusi reuniaun plenária PN, segunda ne’e aprova votu númeru 5/VI(1a) kona-ba kongratulasaun ba loron mundiál Língua Portugueza ho votu ho votu afavór- 59, kontra no abstensaun 0.

“Ne’ebé rezolusaun ne’e pasa,’’Prezidente Parlamentu Nasionál (PPN), Maria Fernanda Lay, hato’o iha sala plenária PN.

Tuir testu votu kongratulasaun ne’ebé Sekretária Meza PN, Deputada Virgina Anabelo, lee sai iha sala plenária  katak, kontente tebes PN ho komemorasaun loron mundiál Língua Portugueza ne’ebé komemora iha 5 Maiu- domingu horiseik.

25 Novembru 2019 Organizasaun Nasaun Unida (ONU) ba Edukasaun, Siénsia no Kultura (UNESCO, siglá inglés) institui loron 5 Maiu nu’udar loron mundiál Língua Portugueza, organizasaun ne’e Timor-Leste (TL) hanesan mós Estadu membru.

Loron ne’e ba TL ho signifikadu espesiál, la’ós de’it atu selebra língua portugueza maibé mós loron asinatura akordu 5 Maiu,   loron istóriku ne’ebé determina realizasaun referendu ba indepedénsia nasaun nian, dalan eróiku ruma ba indepedénsia permite timor-oan hetan liberdade, liña ho ninia futuru, no mós adosaun língua portugueza hanesan língua ofisiál país, elementu  intrínseku identidade TL no ninia pozisaun iha rejiaun no mundu.

Iha loron 5 Maiu povu falante língua portugeza iha kontinente Asiátiku, Afrikánu, Europeu no Amerikánu komemora diversidade sotaques, expresaun no sonoridades ne’ebé exprime iha ideoma.

TL reprezenta no guardiaun língua portugueza iha Ásia no transporta ba sudeste asiátiku ba  idiosinkrasia língua portugueza no falante idioma ne’e, no partilla ho falante língua iha latitude iha fatin  ne’ebé hasoru, expresaun istória no kultura. Ho nune’e língua portugeza komesa inkorpora karaterístika espesífika identidade timorense, aprofunda lasu entre povu timoroan ho língua portugeza.

Pertense odamatan família ne’e hanesan mós oportunidade ekonómika iha medida ne’ebé poténsia liuhusi TL aumenta relasaun komersiál no investimentu entre Komunidade Ko’alia Lian Portugueza (CPLP, siglá portugés) no Estadu sudeste asitátiku.

Língua portugueza hanesan ho tétun nu’udar língua ba timor-oan tomak, nune’e komemorasaun ne’e importante  no mós atu halo reflesaun kona-ba utilizasaun língua portugueza husi populasaun TL no konstitui ho agora ba dezáfiu boot.

Aumenta númeru falante língua portugueza bele konsege hanesan desígniu nasionál hasa’e  nível edukasaun ba timor-oan no konsagrasaun  efetiva língua portugueza hanesan língua kuiñesimentu ba siénsia, kultura, iha ensinu aprendizajem.

Nune’e mós Estadu  presiza promove aumenta relasaun polítika ekonómika ho nasaun ko’alia língua portugueza kontribui ba reforsu identidade no seguransa nasionál.

PN liuhusi sesaun plenária komemora loron mundiál  portugueza, konsiente dezáfiu no oportunidade koloka TL no hamutuk ho pertense família  povu luzofonia falante língua portugueza.

Enkuantu, votu kongratulasaun ne’e aprezenta husi deputadu proponente Duarte Nunes (CNRT), Maria Teresa da Silva Gusmão (PD), Aniceto Guterres (FRETILIN), Maria Angelina Sarmento (PLP) no António Verdial de Sousa (KHUNTO).

Liuhusi reuniaun plenária ne’e, reprezentante bankada parlamentár sira hotu hato’o ninia intervensaun  ba importánsia língua portugueza ba  TL  iha tempu rezisténsia no dezenvolvimentu nasaun ba demokrásia, iha ensinu aprendizajen, admintrasaun públika, setór privadu ho seluk tan, ne’ebé sai nu’udar identidade no bankada parlamentár reafirma língua portugueza ho tétum sai nu’udar lian ofisiál TL ne’ebé PN iha premeira asembleia konstituiente deside hodi aprova hatur iha konstituisaun no nafatin husu Governu no Estadu atu promove liu tan língua portugueza.

Jornalista: Nelson de Sousa

Editór: Florencio Miranda Ximenes

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!