VIQUEQUE, 18 novembru 2024 (TATOLI)- Reprezentante Negosiante sira iha Postu Ossu, Adão Monteiro, husu Governu liuhusi Ministériu Komérsiu Indústria (MKI) atu kria tabela presu justu ba produtu sira tantu produtu importasaun no produtu lokál atu negosiante sira uza hodi faan tuir.
“Ohin loron, ami akompaña parte MKI seidauk kria presu justu ba produtu sira, entaun ami negosiante sira faan produtu tuir ami-nia kalkulasaun de’it, maka faan produtu ba ita-nia komunidade. Tanba ne’e, ami husu ba Governu no MKI kria lalais presu justu atu ami faan karik bazeia ba presu ne’ebé Governu kria”, hateten Adão Montero ba Tatoli, iha postu Ossu, tersa ne’e.
Governu la kria tabela presu mak empreza sira sei faan produtu tuir kalkulasaun operasionál, nune’e povu maka sai vítima.
“Ha’u fó ezemplu masako, foos karik ninia presu justu loloos ne’e hira, atu ami empreza sira bele faan tuir. Se tabela kustu ba kada produtu laiha nafatin ita-nia komsumidór sira liuliu povu ki’ik sira mak mate. Ami empreza ne’e buka lukru ne’ebé ami rona iha Dili maka folin sasan sa’e, ami iha foho kontente no ami mós hasa’e presu”, nia realsa.
Iha fatin hanesan, Komunidade Ossu, Jacinta Ximenes, husu MKI define mós presu produtu lokál sira hanesan batar, fehuk, ai-farina no foos atu agrikultór sira bele faan tuir tabela ne’ebé Governu prepara.
“To’o agora ami seidauk rona presu kada produtu lokál sira nian hanesan foos kada kilo ida ne’e ho presu hira. Ami la hatene, entaun difikulta ba ami agrikultór sira faan ami-nia produtu lokál. Tan ne’e ami husu se bele kria mós tabela ida. Nune’e ami submete ami-nia produu ba loja sira karik kustu bele justu no loloos hodi fó rendimentu baa ami-nia agrikultura sira”. nia afirma.
Nia profunda, bainhira Governu kria kustu produtu lokál ne’ebé di’ak, sei motiva mós agrikultura sira hasa’e produsaun no hadi’a ekonómia rai laran.
Governu prepara ona tabela presu ba produtu sira
Hatán ba prekupasaun ne’e, Diretór Servisu MKI munisípiu Viqueque, Armindo da Costa Soares, hateten, daudaun ne’e MKI hala’o ona preparasaun atu kria tabela presu ba kada produtu sira.
“Foin lalais ha’u ba nasionál konsulta ona iha nasionál, maibé sira dehan agora sei prosesa kustu produtu ne’ebé ita seidauk iha kustu justu ba produtu sira. Maske, ita seidauk iha tabela presu produtu, maibé negosiante sira labele faan produtu ho lukru boot. Se ita sosa sasán kustu $5 karik, ita labele faan ba $10, pelumenus faan $7”, nia realsa.
Nia fó hanoin ba negosiante sira iha Viqueque faan produtu labele ho presu aas, atu labele difikulta ba konsumidór sira sosa hodi konsumu.
Jornalista : Vitorino Lopes da Costa
Editór : Florencio Miranda Ximenes