VIQUEQUE, 04 fevereiru 2025 (TATOLI)—Autoridade postu Uatucarbau, munisípiu Viqueque, Anacleto D. Sarmento, husu abitante postu Uatucarbau kuidadu animál no labele husik animal la’o livre hodi estraga agrikultór sira-nia natar no toos.
“Ha’u husu ba komunidade Uatucarbau tomak ne’ebé mak haki’ak animál minimu tenke kesi no sulan iha luhan, atu labele estraga ema-nian toos no natar. Tanba, agora ema hahú halo natar, se ita husik livre animál entaun bele estraga ema-nia plantasaun. Tan ne’e, mak ha’u husu ba komunidade ne’ebé haki’ak animál kuida ida-idak nian animál labele husik livre,” Autoridade Uatucarbau ne’e hateten ba jornalista sira, hafoin ramata diálogu ho komunidade Irabin de Baixo iha postu Uatucarbau, ohin.
Autoridade ne’e hateten, natar no toos sai importante ba komunidade ne’ebé ba komunidade ne’ebé haki’ak animál tau matan no tenke sulan iha luhan, tanba bazeia dekretu lei Nú;12/2014 loron 14 fulan-Maiu kona-ba restrisaun movimentu animál iha area urbana.
“Nune’e, ha’u sei la permite animál tama ba ema-nia natar no toos hodi estraga ai-horis sira-ne’ebé komunidade kuda. Nune’e, ba oin sé mak sei husik animál la’o livre ne’e informa ba ha’u hodi hatutan ba komadante eskuadra, hodi fó xamada ba na’in ba animal,” nia apela.

Iha fatin hanesan, Xefe aldeia Beturia, suku Irabin de Baixo, Manuel Julio Gomes, husu komunidade aldeia Beturia katak administradór orienta atu kuidadu animál labele husik la’o livre hodi estraga ema seluk nia ai-horis iha toos no natar laran.
“Ohin administradór fó orientasaun ba komunidade kesi animál no sulan iha luhan. Nune’e, ha’u husu ba ha’u-nia inan-aman sira-ne’ebé iha animál hanesan fahi, bibi, kuda no karau tenke kesi no sulan, atu labele ba tama ema-nia natar no toos,” nia dehan.
Iha biban ne’e. komunidade suku Irabin de Baixo, Tomas Fernandes, hateten nu’udar haki’ak prontu koopera no kolabora ho autoridade ba desizaun ne’ebé fó sai liuliu kesi animál no sulan animál iha luhan.
“Ami-nia animál ami sei kesi no kuidadu, sei la husik livre hodi estraga komunidade nia ai-horis, karik ami husi livre mak autoridade sira hetan bele oho,” nia dehan.
Segundu komadante Eskuadra Uatucarbau, segundu sarjentu Tomas Soares, haktuir durante ne’e animál husik livre halo komunidade kuda modo sai baruk tanba animál husik livre barak hodi estraga sira-nia sasán.
“Nune’e, autoridade aviza ona ba komunidade labele husik animál livre. Atu komunidade iha vontade halo toos hodi kuda modo, tanba rai poténsia iha área agrikuturla maibé ema husi fatin seluk mai faan modo mak ita sosa. Ami PNTL sei apoia autorisade sira oinsá sensibiliza komunidade atu labele husik animál la’o livre hanesan na’in laek iha postu Uatucarbau,” nia hateten.
Iha diálogu ne’e hetan partisipa husi autoridade lokál, veteranu, komunidade, extensionista agrilultura no funsionáriu públiku iha postu administrative Uatucarbau.
Jornalista : Vitorino Lopes da Costa
Editór : Cancio Ximenes