iklan

EKONOMIA, HEADLINE

MF halo konsulta sidadania ba preparasaun planu orsamentu 2026

MF halo konsulta sidadania ba preparasaun planu orsamentu 2026

Autoridade sira iha Dili partisipa iha atividade konsulta sidadania ba iha prosesu preparasaun planeamentu orsamentál tinan 2026 iha salaun Luz Clarita Dili, segunda 10 Marsu 2025. Foto Tatoli/António Daciparu

DILI, 10 Marsu 2025 (TATOLI) – Ministériu Finansa (MF) no Ministériu Administrasaun Estatál (MAE) realiza atividade konsulta sidadania ba autoridade lokál sira husi munisípiu Dili, nune’e bele identifika nesesidade sira hodi prepara orsamentu bazeia ba planu ba iha Orsamentál Jerál Estadu (OJE) 2026.

Ministra Finansa, Santina Cardoso, hateten konsulta sidadaun ne’e introdús Lei númeru 2/2022, 10 Fevereiru, kona-ba Enkuadramentu Orsamentu Jerál Estadu no Jestaun Finanseira Públika nian ne’ebé sidadaun sira atu partisipa iha prosesu planeamentu orsamentu hanesan haktuir iha artigu 45 husi lei ne’e rasik.

Tuir Lei Enkuadramentu Orsamentál no Jestaun Finanseira, mandatóriu ba Ministériu Finansa atu halo konsulta sidadaun hodi halibur hanoin hirak ne’ebéimportante, nune’e bele prepara orsamentu bazeia ba planu nomós programa ne’ebé mai husi sidadaun sira-nia hanoin rasik.

“Konsulta sidadaun nia misaun mak Governu iha ne’e atu rona, atu atende no kolabora. Konsulta ida-ne’e nu’udar kolaborasaun no reflesaun ba ami-nia prioridade no aspirasaun. Ida-ne’e instrumentu atu muda povu nia moris mak transforma ita-nia sidadaun sira-nia moris, atu harii sosiedade ida ne’ebé inkluziva, katak ema hotu sei partisipa ekitativu no prósperu liu”, Santina Cardoso hateten iha Otél Luz Clarita, Dili, ohin.

Ministériu Finansa liuhusi Diresaun Jerál Planeamentu Orsamentál (DGPO, sigla portugés) sei orienta no koordena atividade konsulta sidadania ho entidade implementadór sira iha rejiaun tomak.

“Tinan ida-ne’e ami mós sei halo konsulta ho grupu oioin. Ita-boot sira-nia opiniaun sei fó impaktu ba ita-nia desizaun, ita sei la foka de’it ba orsamentu hira mak sei aloka, maibé problema saida mak tenke rezolve husi munisípiu to’o nasionál”, dehan.

Santina hateten preparasaun ba orsamentu jerál 2026 rekoñese importánsia krítiku atu asegura katak rekursu públiku liuhusi orsamentu ne’ebé Ministériu Finansa aloka iha maneira ne’ebé reflete duni ba neseidade no aspirasaun husi komunidade no la’ós de’it atu fahe osan ba kraik, maibé oinsá osan ne’e transforma moris di’ak povu nian.

Iha fatin hanesan, Ministru Administrasaun Estatál, Tomás Cabral, dehan atividade ne’e importante hodi ajusta orsamentu no dezenvolve komunidade iha suku sira.

“Ita atu lori Governasaun besik ba povu, nune’e aproveita didi’ak atividade ida-ne’e, maski imi la’o hela konsulta nia-laran, maibé ita mós simu kalendáriu husi Ministériu Finansa to’o 21 Marsu 2025 tenke submete ona planu asaun anuál nian”, governante realsa.

Prezidente Interinu Autoridade Munisípiu Dili, António Guterres, hateten planeamentu hotu-hotu tenke tuir implementasaun estratéjia desentralizasaun administrativa husi rezolusaun Governu númeru 6/2025 husi tinan 2025 to’o 2028.

“Tinan ne’e foku maka kompleta instalasaun husii servisu Balkaun Úniku nian no garante funsionamentu serbisu, garante kontinuidade husi atividade sira formasaun nian”, realsa.

Xefe Suku Caicoli, Hipólito Sarmento, ne’ebé mós hala’o kna’ar nu’udar Prezidente Konsulta iha postu administrativu Vera Cruz, esplika katak hafoin konsulta ne’e hala’o, nia parte sei halo diskusaun ho xefe aldeia sira hotu hodi haree nesesidade saida mak tenke tau prioridade iha suku idaidak.

“Maioria ita iha Vera Cruz, liuliu iha ha’u-nia suku Kaikoli, kada tinan ita iha esperiénsia inundasaun no ida-ne’e problema ida ne’ebé tenke rezolve. Ezemplu, husi drenajen ne’ebé di’ak no antesipa inundasaun”, nia salienta.

Atividade ne’e hetan partisipasaun husi Vise-Ministru Administrasaun Estatál, Jacinto Rigoberto, Sekretáriu Estadu Asuntu Toponímia no Organizasaun Urbana (SEATOU), Germano Santa Brites, nomós administradór postu no xefe aldeia sira iha Dili.

Jornalista: Arminda Fonseca

Editora: Maria Auxiliadora

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!