DILI, 24 Abríl 2025 (TATOLI)-Prezidente Parlamentu Nasionál (PPN), Maria Fernanda Lay, hatete envolvimentu Parlamentu Nasionál Timor-Leste nu’udar membru Asembleia Parlamentár ba Komunidade Nasaun sira ne’ebé ko’alia lian-Portugés (AP-CPLP, sigla portugés) bele sai hanesan ponte ba ASEAN iha futuru.
“Espera, Timor-Leste iha plataforma ASEAN ninian ne’ebé hola parte iha AP-CPLP, bele sai ponte entre AP-CPLP ho ASEAN iha futuru”, PPN hato’o ba jornalista sira hafoin simu vizita kortejia husi membru delegasaun deputadu husi AP-CPLP iha sala konferénsia PN, ohin.
Durante sorumutu, Fernanda Lay informa mós ba delegasaun sira sobre Timor-Leste nia adezaun ba Organizasaun Mundiál Komérsiu (OMK) ne’ebé iha merkadu boot, nasaun membru ne’ebé inklui iha OMK mak Brazíl.
Membru husi AP-CPLP mak Asembleia Nasionál Angola, Asembleia Nasionál Kabuverde, Parlamentu Nasionál Guiné-Ekuatoriál, Asembleia Repúblika Portugál, Parlamentu Nasionál Repúblika Demokrátika Timor-Leste, Kámara Deputadu husi Brazíl, Asembleia Nasionál Populár Guine Bissau, Asembleia Repúblika Mosambike, Asembleia Nasionál Saun Tomé no Prinsípe.

Deputada Fernanda Lay hatete delegasaun komisaun II nian, nasaun-lima hanesan Brazíl, Mosambike, Guinebisau, Guine Ekuatoriál, Timor-Leste no delegasaun balun sei to’o ohin, ne’ebé iha ona korum atu deside buat ruma.
Nia dehan Timor-Leste hanesan Nasaun kiik, maibé ho Nasaun maun-alin seluk ne’ebé tama iha plataforma barak fó vantajen.
Nia hateten durante reuniaun AP-CPLP sei ko’alia asuntu rua hanesan própria língua, kultura no ekonomia liga plataforma boot rua bele halo merkadu ne’e luan liu-tan.
“Ba ita la’ós de’it língua ho kultura ita-nian ne’ebé ko’alia lian-portugés maibé ekonomikamente saida mak ita bele hola parte no ita bele sai ponte ba sira”, katak nia.
Nia hatutan durante sorumutu ho delegasaun, PPN mós toka área kooperasaun. “Ha’u haree liu ba kooperasaun ne’ebé Parlamentu Timor-Leste ninian ho Portugál, ho país sira seluk saida mak ita bele apriende husi sira, tanba sira-nia país iha tinan barak liu ita demokrásia, ne’e mak ohin ami ko’alia”, hateten tan.
Durante enkontru kortejia ne’e akompaña husi Prezidente Grupu Nasionál AP-CPLP, Maria Teresinha Viegas, no membru deputada, Nurima Ribeiro Alkatiri, Virgina Ana Belo.
Entertantu PN sai uma na’in hodi realiza reuniaun Komisaun Ekonomia, Ambiente no Kooperasaun Asembleia Parlamentár Komunidade País Ko’alia Lian Portugés (AP-CPLP, siglá portugés) durante loron rua 24-25 Abríl tinan ne’e iha Timor-Leste.
Tuir ajenda, loron dahuluk iha 24 Abríl dadeer delegasaun sei hala’o enkontru kortejia ho Prezidente PN, Maria Fernanda Lay no reuniaun komisaun rua AP-CPLP.
Aleinde ko’alia tema kona-ba “Importánsia relasaun entre CPLP no ASEAN” ne’ebé sei iha intervensaun kada país membru no diskusaun ho debate.
Hafoin iha parte meudia sei ko’alia mós tema “Barreira Komersiál no Oportunidade Integrasaun Ekonómika iha País CPLP.
Ajenda iha 25 Abríl sei halo rezumu serbisu iha loron dahuluk.
Hafoin delegasaun sei halo vizita ba Arkivu Muzeu Rezisténsia Institutu Públiku (AMRT, I.P) no merkadu taís Kolmera, hafoin delegasaun sei kontinua fali serbisu trata kona-ba tema proposta no define reuniaun iha tempu tuir mai. Iha 26 Abríl delegasaun husi país membru CPLP sei fila-fali ba ida-idak nia nasaun.
Notísia relevante: Reuniaun AP-CPLP sei aborda relasaun ho ASEAN
Jornalista : Nelson de Sousa
Editora : Rita Almeida