DILI, 22 Outubru 2025 (TATOLI) – Alumi Parlamentu Foinsa’e Timor-Leste (APFTL), parseria ho Sekretaria Estadu Igualdade (SEI), promove, ohin, Konversa Kafé Lorai’k ho tema Feto Harii Reziliénsia no Finansiamentu Klimátika.
Inisiativa ne’e nia objetivu hodi analiza finansiamentu klimátika no fahe esperiénsia kona-ba feto nia esperansa hasoru impaktu husi mudansa klimátika. Eventu ne’e reune parseiru dezenvolvimentu, Orgazisaun Naun Goverbamentál, Sosiedade Sívil no SEI, hodi partilla ideia hodi motiva feto vulnerável sira hasoru altersaun klimátika.
Prezidente APFTL, Benvinda Gusmão, informa katak alterasaun klimátika kauza inundasaun, rai halai, rai monu no bailoron naruk ne’ebé kontribui ba bee maran. Feto sai vulnerável ba mudansa klimátika, tanba feto maioria hola papel importante hodi kuidadu família.
“Ita Timor adota sistema ida patriarkál, tanba ne’e feto hola papel barak liu. Bainhira bain loron naruk entaun feto iha servisu barak tebes iha família uma laran ni’na, hanesan se bee maran sira tenke ba kuru bee hodi tein, tanba nesesidade, haree labarik no halo mós servisu seluk. Situasaun ne’e hatodan servisu feto sira ni’an”, nia dehan ba jornalista sira, iha El Legendario.
Nia lembra kona-ba inundasaun ne’ebé akontese iha fulan Abril 2021, fo impaktu ida ne’ebé boot tebes ba ema hotu, liliu feto sira.
Iha sorin seluk, Herminio Xavier, Xefe Departamentu Relasaun Públika iha SEI, elogia tebes servisu APFTL nian, tanba iha inisiativa bele realiza atividade ida ne’e. Bainhira akontese mudansa klimátika, feto, labarik feto no ema ho defisénsia mak sai alvu ba situasaun ida ne’e, tanba sira mak hasoru problema barak liu.
“SEI foti inisiativa atu hamosu polítika ida hodi responde ba situasaun ida ne’e, tanba ne’e SEI dezenvolve Deklarasaun Maubise ne’ebé agora ita tama ona ba faze datoluk. Ita halo ona rekomendasaun ba Ministeriu Agrikultura, [Pekuária, Peska no Florestas] no Diresaun Jerál Meiu Ambiente”, nia afirma.
SEI recomenda ona ba Diresaun Jerál Meiu Ambiente hodi fó biban ba feto sira iha área rurál asesu ba enérgia renovável hanesan uza fugaun Timor atu adaptadu ba mitigasaun mudansa klimátika.
Iha Deklarasaun Maubise, SEI mós rekomenda ba Ministeriu Agrikultura, Pekuaria, Peska no Florestas hodi fó kapasitasaun no formasaun oinsá bele hasoru mudansa klimátika.
Notísia relevante: APFTL halo advokasia tulun polítika Governu mellora setór edukasaun
Jornalista: Ivonia da Silva
Editora: Isaura Lemos de Deus
 
				





 


 
									 
 
		 
		 
		 
		
 
			 
			 
			 
			 
			 
			 
			 
			 
			