iklan

POLÍTIKA, SAÚDE

Komisaun F rekomenda ba MS aselera estabelese unidade kardiolojia

Komisaun F rekomenda ba MS aselera estabelese unidade kardiolojia

Médiku sira halo hela atendimentu ba pasiente, utiliza mákina Liptotrípsia, iha Ospitál Nasionál Guido Valadares (HNGV, sigla portugés), kuarta (28/09). Imajen Tatoli/Francisco Sony

DILI, 04 outubru 2022 (TATOLI)-Komisaun F ne’ebé trata asuntu Saúde, Seguransa Sosiál no Igualdade Jeneru iha Parlamentu Nasionál (PN), rekomenda ba Ministériu Saúde (MS), aselera estabelesimentu unidade kardiolojia iha rai-laran hodi fó  tratamentu saúde besik liu tan ba pasiente sira.

Prezidente Komisaun F Parlamentu Nasionál, Noé da Silva Ximenes “Buka Tuir”. Imajen Tatoli/Francisco Sony

Prezidente Komisaun F, lideradu hosi deputadu Noé Ximenes ‘Buka Tuir’ ho membru komisaun, iha 25 jullu to’0 02 agostu tinan ne’e  desloka ba Jakarta-Indonézia ho Malázia, hodi halo estudu komparativu ho objetivu fiskaliza implementasaun programa Governu, rekolla informasaun, inklui difikuldade hosi pasiente sira hasoru tratamentu saúde ho família.

Relatóriu estudu komparativu ne’e membru deputadu iha komisaun aprova ona ho votu a-favór ualu, kontra no abstensaun 0.

“Pasiente ne’ebé transfere ba Indonézia maioria ho kankru kardíaku, pertinente kriasaun ba fasilidade saúde, partikularmente unidade onkolojia no kardiolojia, hodi redús dependensia no kustu tratamentu saúde iha estranjeiru”, relatora membru komisaun F, deputada Helena Martins, fó sai iha reuniaun plenária, tersa ne’e.

Tuir relatóriu estudu komparativu komisaun nian ne’ebé TATOLI asesu, iha 2022 MS halo kooperasaun servisu ho ospitál hamutuk sia iha Indonézia hosi grupu Siloam hanesan Siloam Kebun Jeruk, Siloam Karawaci, Siloam MRCCC, Siloam ASRI, Siloam TB Simatupang, Siloam Mampang, Siloam Surabaya, Siloam Bali no Siloam Kupang.

Dadus akumulasaun informasaun jerál pasiente hosi fulan janeiru to’o juñu tinan ne’e ba halo tratamentu iha ospitál Indonézia ho detallu pasiente jerál 377, pasiente veteranu 76, pasiente entrada 139, pasiente fila 89, pasiente mate 10, akompañamentu ka família 460.

Akumulasaun númeru pasiente bazea ba diagnosa hanesan kankru iha 262, kardiovaskulár 70 no seluk 120.

Durante vizita komisaun nian iha ospitál sira ne’e, pasiente  ho família manifesta agradese ba Estadu Timor-Leste hodi bele fasilita tratamentu saúde iha estranjeiru, pasiente maioria rekupera ho forma konsiderável no satisfeitu servisu Estadu TL ho Repúblika Indonézia.

Sira mós aprezenta ezijénsia, presiza aumenta subsídiu mensál $300 ba $450 relasiona ho impaktu aumenta kustu vida pos-pandemia.

“Atrazu transferénsia subsídiu to’o fulan rua ka tolu mak transfere, solisita koordenasaun di’ak entre médiku Timor-Leste ho Jakarta ba istória kondisaun saúde pasiente. Husu aumenta númeru akompañamentu  na’in rua ba pasiente labarik entre idade 0-3”, haktuir relatóriu komisaun.

Deputadu sira mós rona hosi pasiente no família katak, análiza klínika ba kazu barak diagnosa moras iha TL diferente deteta iha Indonézia, nune’e MS presiza kria laboratóriu ho kondisaun adekuadu.

Sujere  evita  transporta pasiente viajen hosi terrestre TL ba Kupaun depois operasaun ne’ebé fó risku ba pasiente, no limitasaun akompañamentu adidu saúde ida de’it iha Jakarta ne’ebé providénsia asisténsia ba pasiente.

Enkuantu, iha Malázia delegasaun komisaun F mós halo audénsia ho embaixada TL iha Malázia. Hasoru malu ne’e, embaixada relata ba komisaun katak laiha koñesimentu kona-ba memorandu entendimentu ho Gleneagles Hospital.

Tanba ne’e, diplomata Timoroan iha Malázia rekomenda kooperasaun ne’ebé asina entre Estadu presiza konsiderasaun, no presiza mós adidu saúde destaka iha nasaun refere tanba dadaun seidauk iha.

Biban ne’e, komisaun hala’o  vizita bá ospitál sira iha Malázia hanesan hospital Iheal Medical Centre, hospital Gleneagles ho Putra Specialist Hospital-Malaca. Vizita hospital Iheal Medical Centre haree referénsia aposta iha promosaun no prevensaun, no diagnóstiku ho tratamentu moras kardíaku, designada asidente vaskulár serebrál no kankru, ajuda individu mantein saúde no fó esperansa vida-nian ne’ebé naruk.

Antes ne’e Governu TL asina memorandum intendimentu (MoU, sigla inglés) ho Iheal iha 31 marsu 2014 no renova iha 14 abríl 2022, to’o agora rejista pasiente timoroan 138 mak hala’o tratamentu ona. Maibé MS agora iha dívida ho ospitál Iheal Medical Centre $230,000.00 ne’ebé presiza pagamentu.

Estimativa iha TL serka 10.000 joven ho moras kardíaku no 233.800 adultu rejista ho tensaun-alta, Iheal ho MS daudaun servisu hamutuk ba estabelesimentu sentru kardiolojia iha ostipál Dr. António Carvalho Lahane, ba fornesimentu servisu saúde kardiolojia.

Hospital Iheal Medical Centre konfirma katak mákina elektroradiolojia ba diagnose kardiáka iha ona TL, maibé seidauk instala no operasionaliza ligadu kestaun interna MS.

Enkuantu, komisaun F vizita mós hospital Gleneagles iha Kuala Lumpur hodi observa direta servisu disponibiliza unidade kuidadu saúde, existe iha estabelesimentu saúde. Hospital Gleneagles asina ona MoU ho Governu TL inisiu  ho durasaun 01 janeiru-31 dezembru 2022, pasiente timoroan na’in 44 mak benifísia ba tratamentu, 33 konklui tratamentu, hitu kontinua tratamentu no ida mate.

Biban ne’e, komisaun simu feedback pozitivu hosi pasiente ida katak hetan atendimentu di’ak tebes hosi ekipa médiku ho fasilidade.

Entretantu, liuhosi reuniaun plenária Governu liuhosi Ministru Asuntu Parlamentár no Komunikasaun Sosiál (MAPKOMS), Francisco Jerónimo, la marka prezensa tanba iha ajenda serbisu seluk, nune’e tékniku sira rejista hela preokupasaun relevante ho relatóriu komisaun F nian hodi bele kanaliza ba ministériu tutela hodi responde.

Notísia relevante: Kada tinan,Governu gasta millaun $5 transfere pasiente bá rai-liur

Jornalista       : Nelson de Sousa

Editora           : Rita Almeida  

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!