DILI, 29 novembru 2022 (TATOLI)—Profisionál saúde kompostu parteira no médiku hamutuk 142 konklui ho susesu partisipa iha formasaun abrajente kona-ba Servisu Obstétriku no Neonatál Emerjénsia ka Emergency Obstetric and Newborn Care (EmONC).
Formadór EmONC, José António Gusmão Guterres ‘Doutór Zeto’, hateten, formasaun ne’e organiza hosi Institutu Nasionál Saúde (INS) desde tinan 2018, ne’ebé hetan apoiu hosi Fundu Nasaun Unida ba Populasaun (UNFPA, sigla portugés) no Governu Austrália.
“Formasaun ne’e hala’o ona iha munisípiu hotu ne’ebé hetan partisipasaun médiku profisionál hamutuk 142, kompostu hosi parteiru 103 no médiku 39,” Formadór relata iha UN House, Caicoli, tersa ne’e.
Atividade ne’e projetadu ona hodi hasa’e profisionál saúde nia kapasidade atu identifika inan isin-rua sira ne’ebé iha risku nia-laran hodi fó asisténsia di’ak ba sira liuhosi halo transferénsia ba fasilidade saúde apropriada, ne’ebé hanesan maneira ida hodi hamenus númeru mate ba bebé no inan foin hahoris.
Notísia relevante: Ekipa APHN hosi Singapura kapasita profisionál saúde kona-ba kuidadu paliativu
Aleinde ne’e, haree oinsá hasa’e mós profisionál saúde sira-nia abilidade no koñesimentu hodi hatene liután halo atendimentu ba inan isin rua tanba inan importante tebes ba família no nasaun.
Formadór ne’e konsidera, inan mak nu’udar ema ne’ebé fó ai-han nutritivu dahuluk ba oan sira, enkuantu Timor-Leste rasik daudaun ne’e iha taxa mortalidade ba babé no inan ho númeru a’as iha Sudeste Aziátiku, ho númeru mortalidade infantil hamutuk 43,9 hosi númeru moris 100.000.
“Ha’u espera ho formasaun ne’e, ba oin, ita-nia profisionál saúde sira bele fó atendimentu di’ak liután ba inan isin-rua sira ho lalais no di’ak tuir duni tempu no dudu inan isin-rua sira bele asesu hotu ba servisu saúde.
Profisionál saúde 142 mai hosi Sentru Servisu Integradu Obstetíka no Neontál Emerjénsia (CEmONC, sigla portugés), ne’ebé nomea hosi ospitál neen mak Hospital Nacional Guido Valadares (HNGV), Hospital Regional Eduardo Ximenes (HoREX) Baucau, Ospitál Referál Maubise, Maliana, Suai no Rejiaun Administrativa Espesiál Oé-cusse Ambeno (RAEOA).
Aleinde ne’e, iha mós sentru Servisu Báziku Emerjénsia Obstétrika no Nenatál (BEmONC), hanesan Sentru Sauúde Internasaun Lospalos (CSI, sigla portugés), Viqueque Vila, Manatuto Vila, Aileu, Gleno, Liquiçá Vila, Same e Ainaro Vila
Jornalista : Arminda Fonseca
Editora : Julia Chatarina