iklan

EDUKASAUN, HEADLINE

ANAAA organiza espozisaun hodi promove produtu ensinu superiór sira

ANAAA organiza espozisaun hodi promove produtu ensinu superiór sira

Espozisaun ANAAA. Foto/ANAAA.

DILI, 23 novembru 2023 (TATOLI) – Ajénsia Nasionál Avaliasaun no Akreditasaun Akadémika (ANAAA) realiza, entre loron 23 no 24, espozisaun hodi hametin lasu amizade entre Instituisaun Ensinu Superiór Públiku no Privadu (IESPP) sira iha Timor-Leste, liuhusi aprezentasaun produtu ne’ebé maka kada departamentu iha universidade ida-idak prodús ona.

Diretór-Ezekutivu ANAAA, Nilton Paiva, hatete katak feira ne’e mós nia objetivu prinsipál mak atu komemora loron Ensinu Superiór no aniversáriu ANAAA nian ba dala-XIII ne’ebé monu iha loron 01 dezembru.

“Ita realiza feira ida ne’e atu fó mós oportunidade ba IESPP sira hotu bele mai halo sira nia promosaun ba produtu sira ne’ebé maka kada departamentu iha ensinu superiór sira prodús ona hodi nune’e bele promove ba sosiedade iha Timór laran tomak”, Nilton Paiva afirma ba Tatoli iha INFORDEPE Balide, ohin.

Ba hametin lasu amizade entre ensinu superiór tantu públiku komu privadu sira, dirijente ANAAA ne’e observa katak durante ne’e universidade sira seidauk iha relasaun amizade ne’ebé metin, nune’e ho eventu ida ne’e hodi loke oportunidade ba estudante no dosente sira husi kada instituisaun bele hasoru malu hodi troka ideia iha ambitu dezenvolvimentu instituisaun ida-idak nian hodi bele sai referénsia ida iha futuru.

“Estudante ka dosente husi UNTL bele hasoru malu ho estudante no dosente husi departamentu sira husi UNDIL, UNPAZ ka UNITAL, nune’e ita bele hametin liután tali amizade, nune’e mós ita bele koñese di’ak programa ne’ebé maka oferese husi kada universidade. ANAAA iha esperansa boot katak liuhusi feira ida ne’e kada IESPP sira bele partisipa ho másima”, salienta.

Nia husu mós ba responsavel feira sira husi kada universidade atu mantein ida-idak ninia stand, nune’e bainhira bainaka sira vizita karik bele hetan esplikasaun ruma.

Iha feira ne’e, ANAAA mós halo ona koordenasaun ho responsavel eskola sira iha Dili atubele organiza estudante sira mai halo vizita hodi bele hetan informasaun akadémika husi IESPP sira hanesan programa sosializasaun hodi fó koñesimentu ba alunu sira.

Instituisaun Ensinu Superiór Públiku no Privadu ne’ebe maka partisipa iha expo ne’e mai husi universidade 4 no instituisaun Ensinu Superiór 14 ne’ebé hetan ona akreditasaun husi ANAAA.

ANAAA hanesan órgaun reguladór ho ninia papél atu halo akreditasaun no avaliasaun ba ensinu superiór tantu públiku komu privadu.

Estudante DIT aprezenta mákina dulas batar ho lalais iha feira

Iha feira ne’e, estudante Dili Institute of Technology (DIT) husi Fakuldade Enjenãria no Siénsia husi Departamentu Enjeñaria Mekánika aprezenta produsaun mákina dulas batar ho lalais hodi bele ajuda agrikultór sira-nian serbisu ho efetivu liu.

Portavós Departamentu Enjeñaria Mekánika, Santiago Pereira Martins, dehan mákina dulas batar ne’e bele hakmaan difikuldade ne’ebe maka agrikultór sira enfrenta.

“Ami lori ami-nian makina dulas batar ho lalais ne’e mai promove iha expo ne’e atu hateten ba ita-nian inan no aman agrikultór sira katak mákina ne’e sei fasilita di’ak liután serbisu inan-feton sira-nian bainhira atu dulas batar, tanba kompara ho behu manuál de’it serbisu ida kle’ur liu”, dehan Santiago ba Tatoli.

Nia esplika katak mákina ne’e ninia servisu di’ak tebes bainhira iha batar kilograma ida maka tau hotu iha mákina nia laran, lato’o minutu ida bele rezolve ona. “Maibé kuandu batar kilograma ida maka behu de’it ho liman bele han tempu naruk. Tanba ne’e maka estudante DIT hakarak hakmaan todan ne’ebé inan no aman sira hasoru iha serbisu loroloron nian”.

Tuir nia, batar kilograma ida bainhira fakar dala ida de’it ba iha mákina nia laran depois hamoris dinamo mákina maka halo serbisu hodi dulas batar sira ne’e lato’o minutu ida batar musan ketak no ninia kain ketak. Nune’e, loron ida bele halo karón lima, maibé depende ba kuantidade batar no ema nia badinas.

Makina dulas batar ho lalais ne’e hanesan matéria promosaun ida ne’ebé halo hodi apezenta, maibé ba futuru maka komunidade sira presiza, DIT bele prodús barak liután hodi hatama iha merkadu, nune’e bele ajuda agrikultór sira.

Materiál ne’ebé maka estudante sira uza hodi prodús mákina dulas batar ho lalais ne’e mai husi bidón, besi ho medida 3×3 hodi solda ninia ranka, roda atubele muda bá-mai, depois uza mós kulit hodi monta tali koreia mákina nian no ikus liu maka dinamo atu hamoris mákina.

Tuir nia, mákina ne’e la’ós estudante DIT mak prodús uluk, maibé antes ne’e, ema barak halo ona. Agora, makina dulas batar ne’ebé DIT aprezenta iha expo ne’e redezeñu ho modelu DIT nian rasik. “Ne’e la’ós inovasaun ida, maibe buat sira ne’e iha ona. Ami hakarak redezeña de’it ninia modelu hodi tama iha merkadu traballu”, katak.

Notísia relevante: ANAAA halo avaliasaun ba kursu Empreendedorizmu iha UNPAZ

Jornalista: Tomé Amado

Editora: Maria Auxiliadora      

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!