BOBONARO, 28 novembru 2023 (TATOLI) – Ministra Edukasaun, Dulce de Jesús Soares, tersa ne’e inaugura Muzeum Memoriál Munisipál Bobonaro iha ámbitu komemorasaun loron Proklamasaun Independénsia unilateralmente 28 Novembru ba dala-48.
Muzeu refere estabelese hosi Sentru Nasionál Chega, Institutu Públiku ho objetivu atu prezerva dokumentu istóriku iha períodu 1974-1999 no fasilita informasaun kona-bá istória pasadu ba públiku.
Iha intervensaun, Ministra Edukasaun, Dulce de Jesús Soares, agradese ba CNC,IP ne’ebé halo esforsu to’o estabelese muzeu ne’e hodi fasilita ema hotu, liuliu estudante sira bele asesu dokumentu istória Timor-Leste espesialmente nia iha munisípiu Bobonaro.
Nia konsidera estabelesimentu muzeu ne’e hanesan pasu importante tebes tanba Ministériu Edukasaun mós iha programa durante tinan-lima hakarak estudante sira hotu tenke hatene istória Timor-Leste nian.
Notísia Relevante:Komemora Konsulta Populár: Muzeu Memoriál Covalima promove livru istória TL liuhosi feira
“Ida-ne’e pasu ida-ne’ebé mak ita bele hahú hamutuk ho Chega, ajuda ami iha eskola hamutuk ho ita-nia oan sira-ne’ebé ladún kompriende istória, maibé ho ita-boot sira-nia ne’ebé ho rekursu oituan, oinsá sira bele mai iha-ne’e no oinsá mós ita-boot sira bele tún ba eskola ko’alia ho sira, karik inísiu letivu foun orientasaun ne’e prienxe mós ho atividade sira hansan ne’e,” nia hateten iha muzeu ne’e.
Ministériu Edukasaun mós iha reponsabilidade tomak atubele apoia ba CNC,IP liuhosi maneira saida de’it hodi bele kompleta livru istória ba kurríkulu ensinu sekundáriu.
“Agora iha prosesu hela, espera katak iha tempu badak bele hotu no formasaun ba profesór mós kontinua la’o, ita bele konsolida no garante katak istória povu Timor nia hakerek duni iha kurríkulu,” nia dehan.
Diretór Ezekutivu CNC,IP, Hugo María Fernandes, hateten, estabelesimentu Muzeu Memoriál Munisípiu Bobonaro, nu’udar muzeum ba dala-haat ne’ebé CNC hari’i iha Timor-Leste hanesan iha Covalima, Viquque no Aileu.
Nia dehan, inisiativa harii muzeu refere bazea ba rekomendasaun hosi relatóriu Chega, ne’ebé ko’alia kona-bá prezerva memória pasadu.
“Ita labele prezerva de’it, ita halo oinsá ema bele asesu, entaun mezeu memoriál munisipál ne’e oinsá mak atu fasilita públiku atu asesu memória pasadu,” nia katak.
Nia agradese ba autoridade munisípiu Bobonaro, ne’ebé durante fulan-neen nia laran apoia CNC liuhosi reuniaun oinoin to’o ikus estabelese duni muzeu ne’e.
Prezidente Autoridade Munisípiu Bobonaro, Ernesto de Oliveira Barreto, sente orgullu tanba munisípiu ne’e hein kleur ona atu estabelese muzeu ne’e.
“Ami hein tanba veteranu sira menus daudaun ona, entaun difisil tebes atu konta istória ida-ne’ebé lais ne’e, ha’u hanoin susar la halimar,” nia hateten.
Prezidente Konsellu Muzeu Memoriál Munisipál Bobonaro ne’e mós promete sei koordena ho veteranu sira hotu atu kompleta estrutura militár no sivíl hodi kompleta istória iha muzeum ne’e nune’e jerasaun foun bele hatene Bobonaro nia konstribuisaun ba luta libertasaun nasionál.
Jornalista: Sérgio da Cruz
Editór: Evaristo Soares Martins