iklan

POLÍTIKA

Membru PN husu  SETP regulariza rai no uma Estadu

Membru PN husu  SETP regulariza rai no uma Estadu

Deputadu Bankada Coselho Nacional Reconstrução Timor-Leste (CNRT), Natalino dos Santos.

DILI, 07 fevereiru 2024 (TATOLI)—Membru Parlamentu Nasionál (PN) liuhosi Deputadu CNRT, Natalino dos Santos, husu Sekretária Estadu Terra no Propriedade (SETP) atu presiza regulariza didi’ak rai no uma Estadu hodi aplika arendamentu fó reseita ba Estadu.

Notísia Relevante: Okupa rai no uma Estadu obrigatoriu selu arendamentu

“Ita iha lei rejime bens no moveis titularidade rai nian ne’ebé iha tiha ona maibé polítika implementasaun mak ita seidauk haree to’o agora. Ema barak seidauk identifika bens privadu no Estadu nian ne’ebé husik iha tempu portugés no mós mai tempu Indonézia. Tanba ne’e, ita haree katak barak agora daudaun uza hela utilidade Estadu nian loloos fó benefísiu reseita ba Estadu, maibé ema seluk uza hela hodi fó fali aluga tutan no faan tutan fila-fali,” Deputadu Natalino dos Santos hateten ba Agência Tatoli iha uma fukun PN, kuarta ne’e.

Dahuluk, nia husu ba Terras Propriedade dahuluk atu bele harre regula ona oinsá atu bele kategoriza ona rai ne’e, oinsá rai abandonadu ne’e privadu ka patrsimóniu Estadu.

Daruak, oinsá orienta haree identifikasaun kada suku sira atu bele haree ona rai abandonadu hira mak iha suku ne’e nia laran no bele indentifika sé mak provizoriamente pose hela ou ka faan tutan, ida ne’e tenke halo.

Entaun Terras Propriedade tenke serbisu hamutuk ho Ministériu Administrasaun Estatál (MAE) hodi bele iha konseitu ida de’it atu bele rejista fila-fali sasán sira-ne’e hodi nune’e Governu bele kontrola di’ak.

“Ita haree iha área Kolmera ne’eba balun uluk iha 1999 uza hela no sira balun faan tutan tiha ona no balun fó aluga hela to’o ohin loron. Hanoin patrimoóniu sira iha ne’eba maiória uluk Xxina Timor sira-nia iha 1975 sira ba tiha Austrália, Portugál no balun mós sira faan tiha ona ba ema Indonézia no agora ema Indonézia hela tiha ona no balun fila-fali agora uza hela,” nia dehan.

Tan ne’e, agora Terra Propriedade atu haree ida-ne’e hodi identifika nune’e regula hodi fó reseita ba Estadu, nune’e presiza halo ona klasifikasaun hodi bele fó arendamentu.

“Tanba ita haree balun kontratu aluga ho Governu $20 de’it, maibé sira fó fila-fali aluga tutan ba Xineza sira ho folin r$2.000 ka $3.000, entaun ne’e Estadu mak lakon. Nune’e, Governu tenke haree tau atensaun sériu ba ida-ne’e,” nia dehan.

Deputadu CNRT, Leandro Lobato, mós husu SETP atu halo sensibilizasaun makaas liga ho rai abandonadu sira.

“Hanoin Sekretária Terras no Propriedade tenke halo sensibilizasaun makaas liga ho rai abandona sira. Ezemplu, hanesan rai-na’in sira-ne’ebé mak daudaun ne’e laiha Timor-Leste, sira iha Atambua no sira-nia rai iha ne’e. Ita tenke define loos rai ne’e ninia estaututu ne’e halo núsa. Se lae, ema ne’e iha tiha Atambua nia mai faan fali rai iha Timor-Leste,” nia hateten.

Tanba ne’e, nia husu STP tenke hola medida ruma hodi define  rai sira-ne’ebé mak abandona.

Jornalista : Nelson de Sousa

Editór       : Cancio Ximenes

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!