iklan

NASIONÁL, HEADLINE, POLÍTIKA

PN ezije Governu submete ratifikasaun tratadu adezaun ba OMK

PN ezije Governu submete ratifikasaun tratadu adezaun ba OMK

Primeiru-Ministru, Kay Rala Xanana Gusmão, hala'o enkontru ho Prezidente Parlamentu Nasional, Maria Fernanda Lay no akompaña husi Asesora, Carmelita Caetano Moniz, iha iha Gabinete Fronteira Marrítima, Palásiu Governu, tersa (09/04/2024). Imajen Tatoli/Francisco Sony

DILI, 09 abríl 2024 (TATOLI)--Primeiru-Ministru (PM), Kay Rala Xanana Gusmão, hala’o enkontru ho Prezidente Parlamentu Nasionál (PPN), Maria Fernanda Lay, hodi ko’alia kona-ba kooperasaun serbisu entre órgaun soberanu rua, liga ho lejizlasaun sira.

Primeiru-Ministru haktuir katak, objetivu hasoru malu ho PPN maka atu parte rua konfirma didi’ak lei prioridade sira ne’ebé presiza haruka lalais ba Parlamentu Nasionál (PN), tanba antes ne’e hato’o ona pedidu ba Governu atu submete ona Rezolusaun Governu kona-ba ratifikasaun tratadu pakote adezaun Timor-Leste nian ba Organizasaun Mundiál Komérsiu (OMK).

“Prezidente Parlamentu ami-rua hasoru malu, nia mai para koordena ho Governu kona-ba lei sira, tenke koordena didi’ak molok haruka bá Parlamentu tanba dala-ruma Governu haruka ba hodi husu urjente. Prezidente Parlamentu fó lembra mai ha’u no ha’u sei ko’alia iha reuniaun Konsellu Ministru kona-ba tratadu Organizasaun Mundiál Komérsiu katak tenke ratifika, ne’ebé ha’u sei informa atubele haruka lalais ba hetan ratifikasaun hosi Parlamentu,” PM Xanana hateten hafoin reuniaun ho PPN, iha Gabinete Fronteira Marrítima, iha Palásiu Governu, kuarta ne’e.

Notísia relevante : Timor-Leste formalmente asina ona deklarasaun sai membru OMK

Governu Timor-Leste asina ona pakote adezaun Timor-Leste ba OMK iha loron 26 fevereiru 2024, iha Abudabi, ho partisipasaun husi Prezidente Repúblika, José Ramos Horta, no PPN, Fernanda Lay inklui setór privadu sira.

Hafoin asina, Governu presiza submete protokolu adezaun ba Parlamentu Nasionál hodi hetan ratifikasaun no iha períodu másimu to’o jullu tinan ne’e tenke submete konfirmasaun ba OMK tanba presiza loron-30 atu ekipa responsável rejista Timor-Leste ofisialmente sai membru plenu.

Timor-Leste nia esforsu adere ba OMK inisia iha novembru 2016 no iha loron 07 dezembru 2016 Konsellu Jerál estabelese Grupu Traballu, nune’e hafoin tinan-14 Grupu Traballu prepara dokumentu nesesáriu sira hodi kumpre regra OMK.

Iha loron 01 outubru 2020, Timor-Leste realiza enkontru Grupu Traballu dahuluk ho nasaun membru OMK sira hodi diskute ho kle’an kona-ba seriedade aplikasaun sai membru planu.

Durante ne’e Timor-Leste hamutuk ho país 22 seluk sai observadór hodi akompaña prosesu no kumpre rekezitu hodi sai membru hanesan ho nasaun 164 sira seluk.

Hanesan país observadór, Grupu Traballu hanesan komité traballu hodi halo preparasaun, negosiasaun, prienxe rekezitu no tuir enkontru koordenasaun ho Estadu membru.

Adezaun ba organizasaun mundiál ne’e ho hanoin ida katak Governu bele halo parseria ho setór privadu nasionál no internasionál atu loke kampu traballu ba timor-oan.

OMK hanesan organizasaun neʼebé regula komérsiu entre país sira ho objetivu atu garante katak atividade komersiál hotu la’o ho forma fasil, livre, previzível no posível.

Jornalista     : Antónia Gusmão

Editora          : Julia Chatarina

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!