DILI, 06 agostu 2024 (TATOLI)–Portavós benefisiáriu programa bolsa hakbiit, José da Costa, hateten, bazeia ba dadus ne’ebé sira rekolla iha universidade públiku no privadu iha Dili laran inklui munisípiu, rejista benefisiáriu programa bolsa hakbiit hamutuk 1.700-resin la kontinua ona estudu.
“Ami mai hasoru malu ho Ministru Planeamentu, Investimentu Estratéjiku, Gastão Sousa, iha semana kotuk liubá, relata kona-ba bolseiru bolsa hakbiit ne’ebé sai vítima ba desizaun Governu ne’ebé revoga bolsa hakbiit, nune’e Ministru rasik orienta fali ami buka dadus ba benefisiáriu sira-ne’ebé sai duni vítima ne’e, entaun iha momentu ne’ebá kedas ami koloka portavós ba iha universidade ida-idak hodi buka tuir estudante sira-ne’ebé sai vítima duni no la kontinua sira-nia estudu, entaun durante semana ida resin ami buka tuir ami-nia maluk sira ne’e no ikus mai iha totál 1.700-resin mak la kontinua sira-nia estudu,” Portavós benefisiáriu informa hafoin aprezenta dadus ba Ministru iha Fatuhada, tersa ne’e.
Bainhira estudante sira ba rekolla dadus iha kada universidade, nota katak benefisiáriu sira maioria hato’o preokupasaun katak sira la kontinua estudu tanba laiha kbiit selu nesesidade sira.
“Kolega lubuk ne’ebé la kontinua sira-nia eskola ne’e tanba sira sente katak bainhira kontinua estudu ba oin ne’e sira sei enfrenta problema oin-oin, ba kampus selu bemo no fotokopia sira ne’e ho saida, hela iha kost no hola nesidade bázika ne’e foti osan iha ne’ebé. Sira lubuk ne’ebé ami hasoru malu, hato’o katak se desizaun ne’e mak Governu mantein nafatin no la muda, maka sira laiha esperansa atu kontinua estudu,” nia akresenta.
Aleinde ne’e, iha benefisiáriu balun mak daudaun la hatama dadus nu’udár vítima ba desizaun Governu no deside asina kontratu iha Fundu Dezenvolvimentu Kapitál Umanu (FDCH, sigla portugés) hodi aseita sai benefisiáriu bolsa parsiál ne’e tanba sira-nia ekonomia sufisiente.
Notísia relevante : Bolseiru bolsa hakbiit husi IES 17 la konkorda desizaun hamosu bolsa parsiál
Nune’e, hafoin estudante sira aprezenta dadus, Ministru Gastão kompromete sei halo avaliasaun no sei kria grupu ketak ida tan hodi avalia filafali dadus hirak ne’e hafoin bele fó solusaun.
Benefisiáriu bolsa hakbiit, Delfim Kefi, hateten, Governu nia desizaun revoga bolsa hakbiit no hamosu fali bolsa parsiál ne’e halo estudante labele kontinua estudu tanba ekonomia la sufisiente.
“Bainhira desizaun ida-ne’e mak mantein, maka ha’u sei la kontinua ha’u-nia estudu tanba ami kbiit laek no durante ne’e ami garante hela ba osan husi bolsa hakbiit. Nu’udár kbiit laek nia oan, ha’u sente triste tebes ba desizaun ida-ne’e. Agora ami atu bá asina kontratu ho FDCH mós ami nafatin hetan dezafiu tanba kustu moris a’as no kontratu husi FDCH ne’e to’o iha dezembru, entaun ami kbiit laek nia oan ne’e atu hetan osan ne’e husi ne’ebé mak sustenta ami-nia eskola loron-loron,” nia katak.
Delfim Kefi daudaun ne’e hala’o estudu iha departamentu Otelaria no turizmu iha Institute of Bussiness (IOB), ne’ebé kada semestre selu $175, tanba ne’e tempu prátika no ba vizita fatin turizmu sira ne’e ida-idak uza osan rasik, se la hatama osan, valór laiha no sei kréditu ba matéria referidu, entaun ida-ne’e difikulta tebes atu kontinua estudu.
Diretór Ezekutivu FDCH, Júlio Aparício, hateten, benefisiariu bolsa parsiál hamutuk 1.690 mak fila hikas hodi asina kontratu atu selu sira-nia propina.
“Sira ne’ebé foin daudaun ba halo manisfestasaun hasoru ha’u ne’e mós mai husu ona deskulpa no sira asina fali ona kontratu. Espera benefisiáriu 3.030 sei mai hotu asina kontratu nune’e sira bele hala’o sira-nia estudu ho di’ak,” nia tenik.
Programa bolsa parsiál bazeia ba diploma ministeriál númeru 78/2021 10 novembru relasiona ho rejime atribuisaun bolsa estudu ba frekuénsia iha territóriu nasionál no regulamentasaun pedidu individuál apoiu finanseiru ba estudu iha ensinu superiór akreditadu nasionál.
Programa ne’ebé oferese husi FDCH ne’e so fó apoiu de’it ba kustu propina estudante nian to’o konklui estudu no sei la kobre selu kustu sira seluk hanesan kustu moris, alojamentu no kustu didátiku.
Bolsa hakbiit kada bolseiru sei hetan kustu vida $120 kada fulan hodi kobre sira-nia alojamentu, transporte, alimentasaun no ekipamentu didátiku. Enkuantu, ba propina nian Governu sei transfere direita ba konta bankária universidade ne’ebé benefisiáriu sira hala’o estudu.
Jornalista : Osória Marques
Editora : Julia Chatarina