EKONOMIA

Governu Austrália entrega ekipamentu agrikula 54 ba MAPPF

Governu Austrália entrega ekipamentu agrikula 54 ba MAPPF

Governu Austrália liuhusi Programa TOMAK, entrega ekipamentu agrikultura ba sentru agrikultura Matenek sensível ba mudansa klimátika, iha edifísiu MAP Dili, segunda (21/10). Imajen Tatoli/Francisco Sony

DILI, 21 outubru (TATOLI)–Governu Austrália liuhusi programa To’os ba Moris Di’ak (TOMAK) fó apoiu no entrega ekipamentu agríkula hamutuk 54 ba Ministériu Agrikultura Pekuaria, Peskas no Floresta (MAPPF) hodi apoia agrikultór sira iha munisipiu Baucau, Bobanaro no Viqueque.

Programa ne’e parte ida husi kolaborasaun TOMAK ne’ebé kontribui besik rihun $46 liuhusi materiál sira hodi apoia estabelesimentu sentru sira ho MAPPF ho materiál hanesan tratór liman, mini tiller no mákina harahun/tetak no materiál konstrusaun balun.

“Governu Australia servisu hamutuk ho MAPPF ba tempu naruk no mós agora ami serbisu iha asuntu kritikál no mudansa klimatika, ohin ami hakarak fornese ekipamentu ba to’os-na’in sira atu hadi’a rezilénsia ba mudansa klimátika,” Vise Embaixadór Austrália, Edward Wilkinson, hateten ba jornalista sira, iha Comoro.

Programa TOMAK mak Govemu Austrália nia programa tinan 10 ba atividade agrikultura, sensivel ba nutrisaun iha munisiplu Baucau, Bobanaro no Viqueque, no pograma ne’e ativamente apoiu komunidade iha área rurál sira ho sira-nia reziliénsia ba klima hodi hadĩ’a sira-nia kapasidade agrikultura nian.

Ministru Agrikultura Pekuaria, Peska no Floresta (MAPPF), Marcos da Cruz, hateten servisu hamutuk ho Austrália kle’ur ona iha produsaun fini hare no batar nian.

“Agora sira mai ho programa seluk naran TOMAK hodi apoiu ba iha produsaun agrikula liuliu iha modo no mudansa klimátika. Ita buka oinsá atu adapta aan ba iha mudansa klimátika akontese iha ita-nia rain. Ohin, sira entrega ekipamentu hamutuk 54 mak hanesan tratór liman, mini tiler, tanke bee, solar painel no mákina kua duut no bidon hodi hoban ai-tahan atu halo organiku been,” nia dehan.

Governante ne’e hateten, ida-nee aliña ho programa adubu organiku tanba Timor-Leste nasaun ki’ik kompete ho nasaun seluk ho produtu ne’ebé kualidade.

“Ita rai ki’ik presiza konserva, proteje no prezerva ita-nia rai ho aplikasaun adubu organiku ne’ebé mai husi materiaá agrkulra ninian. Mákina sira sei distribui ba iha munisipiu suku Seical-Baucau, postu Atabae-Bobonaro no Larigutu-Viqueque ba iha area programa TOMAK nian. Mákina sira sei konsentra iha sentru estensaun nian,” nia dehan.

Iha mós materiál sira hanesan hidroponiku katak kuda ai-horis ka uza bee, ida-ne’e aplika ba ema-ne’ebé labele halo to’os no natar iha rai luan.

Ida ne’e, nia dehan, ba sentru ida hodi ema sira mai aprende atu aplika iha sira-nia rai, liuhusi ida-ne’e mak Timor-Leste bele hasa’e produsaun.

Programa TOMAK halo kolaborasaun ho MAPPF, sei estabelese Sentru Aprendizajen Agrikultura Matenek no Sensivél ba Klimátika lima (5) iha Baucau, Bobonaro no Viqueque no iha MAPFF nia sentru formasaun Agrikultura iha Corluli no Natarbora.

“Sentru sira-ne’e sei promove tékniku oioin, hahú husi teknólojia Agrikultura Rai-Lolon to’o konservasaun agrikola, jestaun no konservasaun bee, inklui halibur/kolleta bee. Fini sira-ne’ebé reziliente ba klima sei koko no hirak ne’ebé susesu sei promove ba to’os-na’in sira iha komunidade,” nia dehan.

Ekipamentu agríkula hamutuk 54 ne’ebé Governu Austrália fó apoiu liuhusi programa TOMAK ne’e mak hanesan Hand Tractor hamutuk hitu (7) ne’e fahe ba Sentru Aprendizajen Agrikultura Matenek (CSA) Atabae ida (1), Lariguto ida (1), Ceiçal ida (1) no Sentru Treinamentu Agrikultura Natarbora rua (2), Sentru Treinamentu Agrikultura Korluli rua (2).

Ekipamentu Mini Tiller iha unidade 10 ne’ebé fahe ba Sentru Aprendizajen Agrikultura Matenek (CSA) Atabae rua (2), Lariguto rua (2), Ceiçal rua (2) no Sentru Treinamentu Agrikultura Natarbora rua (2), Sentru Treinamentu Agrikultura Korluli rua (2).

Ekipamentu Chopper Machine iha unidade lima (5) ne’ebé fahe ba Sentru Aprendizajen Agrikultura Matenek (CSA) Atabae ida (1), Lariguto ida (1), Ceiçal ida (1) no Sentru Treinamentu Agrikultura Natarbora rua (1), Sentru Treinamentu Agrikultura Korluli ida (1).

Ekipamentu Water Tanka iha unidade lima (5) ne’ebé fahe ba Sentru Aprendizajen Agrikultura Matenek (CSA) Atabae ida (1), Lariguto ida (1), Ceiçal ida (1) no Sentru Treinamentu Agrikultura Natarbora ida (1), Sentru Treinamentu Agrikultura Korluli ida (1).

Ipamentu Frencing Materials (package) iha unidade lima (5) ne’ebé fahe ba Sentru Aprendizajen Agrikultura Matenek (CSA) Atabae ida (1), Lariguto ida (1), Ceiçal ida (1) no Sentru Treinamentu Agrikultura Natarbora ida (1), Sentru Treinamentu Agrikultura Korluli ida (1).

Ekipamentu Shade Net (roll) iha unidade 10 ne’ebé fahe ba Sentru Aprendizajen Agrikultura Matenek (CSA) Atabae rua (2), Lariguto rua (2), Ceiçal rua (2) no Sentru Treinamentu Agrikultura Natarbora rua (2), Sentru Treinamentu Agrikultura Korluli rua (2).

Ekipamentu Hydroponic Materials (package) iha unidade lima (5) ne’ebé fahe ba Sentru Aprendizajen Agrikultura Matenek (CSA) Atabae ida (1), Lariguto ida (1), Ceiçal ida (1) no Sentru Treinamentu Agrikultura Natarbora rua (1), Sentru Treinamentu Agrikultura Korluli ida (1).

Ekipamentu Solar Panel Water Pump (set) iha unidade rua (2) ne’ebé fahe ba Sentru Aprendizajen Agrikultura Matenek (CSA) Atabae ida (1) no Lariguto ida (1),

Ekipamentu Water Harvest Tarpaulin iha unidade lima (5) ne’ebé fahe ba Sentru Aprendizajen Agrikultura Matenek (CSA) Atabae ida (1), Lariguto ida (1), Ceiçal ida (1) no Sentru Treinamentu Agrikultura Natarbora rua (1), Sentru Treinamentu Agrikultura Korluli ida (1).

Jornalista : Jesuína Xavier

Editór       : Cancio Ximenes

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!