DILI, 07 janeiru 2025 (TATOLI)—Parlamentu Nasionál (PN), tersa ne’e, hala’o reuniaun sesaun plenária dahuluk ba tinan 2025. Durante halo intervensaun, reprezentante povu aprezenta preokupasaun povu nian kona-ba kondisaun infraestrutura bázika hanesan estrada, ponte, eletrisidade no área edukasaun, nune’e presiza atensaun husi Governu.
Deputadu CNRT, José Virgílio, hato’o foin lalais ba vizita ida iha aldeia Caicasa, iha suku Gugurleu, postu administrativa Maubara, munisípiu Liquiça, iha ne’eba kondisaun estrada aat no estrada ne’ebé uluk komuidade kee de’it ho liman, bainhira udan monu rai ne’e, estrada ne’e rai komesa monu.
“Komunidade no xefe suku sira iha ne’eba husu Governu bele tau matan ba estrada iha fatin ne’eba. Tanba, populasaun sira-ne’eba moris ho vida agrikultór hanesan kuda kafé, vaunila, maek ho abakate. Ne’ebé, produtu sira-ne’ebé sira lori mai faan iha munisípiu ne’e no to’o lori ba Dili maibé kondisaun estrada mak ladi’ak ba sira sai difikuldade boot ba sira,” Nia levanta liuhusi reuniaun plenária PN, tersa ne’e.
Aleinde ne’e, nia mós foti problema estrada iha munisípiu Ermera, suku Hatulia Villa, aldeia Simunitalo nian ne’e, kondisaun estrada aat nune’e husu Ministériu Obra Públika (MOP) no IGEADE atu bele ba haree hodi loke estrada emerjensia, atu fasilita populasaun asesu dalan ho di’ak hodi faan sira-nia produtu lokál hanesan kafé no baunila ba merkadu.
Aleinde kona-na peoblema estrada ida iha suku Hera, postu administrativu Meoinaro, munisípiu Dili, foin lalais mosu akontesimentu udan boot ne’ebé rezulta inundasaun iha aldeia Hali Dolar ne’e kondisaun grave tebes no presiza Governu tau atensaun.
Deputadu CNRT, Marcos Soares Martins, hato’o preokupasaun komunidade husi suku Legimia, aldeia Hauhei no aldeia Hotinu, suku Mertuto, preokupa ho liña eletrisidade ne’ebé instala ona iha tinan 2016 maibé to’o agora ahí seidauk lakan ka seidauk asesu liña eletrisidade.
Deputadu CNRT, Anacleto Freitas, levanta eskola pre-sekundária ida iha Nahareka, postu administrativu Ossú, munisípiu Viqueque laiha karteira eskolár (kadeira no meza) no kondisaun infraestrutura ladiak, nune’e husu ministériu relevante hodi bele tau matan,
Nia mós foti preokupasaun komunidade nian iha Viqueque kona-ba ponte Welolo atu aselera kontrusaun, tanba tempu udan ne’e bee-mota nakonu mota hodi difikulta movimentu komunidade liuliu inan isin-rua sira atu partu no lori ba ospitál mós ladi’ak, no komunidade labele lori sira-nia produtu ba faan iha merkadu inklui estudante sira la tuir prosesu aprendizajen iha eskola.
Aleinde, nia husu tau atensaun ba ponte ne’ebé kotu iha postu administrativu Lacluta, suku Uma Tolu iha munisípiu Viqueque.
Deputadu PD, Manuel Roronha, levanta preokupasaun kona-ba ponte ida iha suku Babulo, aldeia Turon, munisípiu Manufahi, tanba ponte ne’e konsidera dalan públiku ne’ebé mak fasilita populasaun no lori pasiente sira liu ba-mai, ponte ne’e kotu kuaze tinan ida resin ona maibé seidauk tau prioridade ba konstrusaun, nune’e husu Governu tau atensaun.
Vise Ministru ba asuntu Parlamentár, Aderito Hugo da Costa, rejista preokupasaun sira husi membru PN nian kona-ba ponte, estrada, Edukasaun, eletrisidade, sei haruka ba ministériu tutela atu haree kestaun sira-ne’e.
Jornalista : Nelson de Sousa
Editór : Cancio Ximenes