DILI, 14 Janeiru 2025 (TATOLI) – Autoridade Inspesaun no Fiskalizasaun Atividade Ekonómika, Sanitária no Alimentár, Institutu Públiku (AIFAESA, I.P) konfirmadu atu estabelese laboratóriu ho kustu rihun $250, informa Inspetora-Jerál AIFAESA, Odete Viegas.
“Ami iha ona diskusaun ho Badan Pengawas Makanan dan Obat [BPOM] Indonézia, tinan ne’e sei halo konstrusaun ba edifísiu laboratóriu AIFAESA,I.P ho kustu rihun $250, ne’ebé BPOM rasik sei apoia formasaun ba rekursu umanu no ekipamentu sira seluk”, Odete Viegas hateten iha Matadouro, Dili, ohin.
Nia lembra katak, iha inísiu Dezembru 2024, AIFAESA hasoru malu ona ho BPOM Indonézia, ne’ebé reprezenta diretamente husi dirijente BPOM, Taruna Ikrar, hodi halo diskusaun kona-ba apoia ba AIFAESA hanesan formasaun ba inspetór sira no hasa’e kapasidade laboratóriu nian.
“Edifísiu ba laboratóriu antes ne’e iha ona, iha Tíbar, maibé ita presiza halo renovasaun, ne’ebé tenke iha ekipamentu adisionál no tenke buka fundu ba laboratóriu, nune’e foin atu halo konstrusaun no sei hetan formasaun husi BPOM”, dirijente AIFAESA dehan.
Preparasaun atu kria laboratóriu ne’e, AIFAESA halo ona enkontru no akordu importante oioin ho BPOM Indonézia, inklui kooperasaun ba tempu naruk hodi hadi’a kontrolu ai-han iha nasaun rua ne’e.
BPOM Indonézia no AIFAESA konkorda atu kontinua hametin serbisu hodi garante seguransa no kualidade produtu ai-han ne’ebé sirkula tantu iha Indonézia komu iha Timor-Leste.
Kona-ba formasaun ne’ebé sei disponibiliza husi BPOM, tuir publikasaun iha website BPOM Indonézia, sira-nia parte hatán ho pozitivu ba AIFAESA nia proposta hodi apoia formasaun atu kapasidade rekursu umanu AIFAESA nian.
Odete Viegas esplika katak laboratóriu ne’ebé AIFAESA sei estabelese ne’e diferente ho kriasaun laboratóriu husi Institutu Kualidade Timor-Leste (IQTL, sigla portugés), tanba IQTL foka ba padronizasaun no sertifikasaun ba produtu ida, maibé AIFAESA halo inspesaun no supervizaun.
“Karik mosu violasaun ka deskonfia ai-han ruma kontamina ho formalin [borax], entaun ita presiza laboratóriu halo teste hodi hatene rezultadu, tanba durante ne’e ita laiha laboratóriu entaun buat ruma ka sampel tenke lori to’o BPOM Kupang, la’e BPOM Bali mak halo teste, afeta ba prosesu ne’e kleur”, inspetora-jerál esplika.
AIFAESA planeia ona atu iha futuru sei koordena ho Autoridade Aduaneira (AA/Alfándega) atu asesu ba produtu importadu, nune’e bele tulun prosesu fiskalizasaun iha terrenu.
Lembra katak alokasaun orsamentu ba AIFAESA iha 2025 hamutuk $1.962.625, ne’ebé fahe ba saláriu no vensimentu $946.963, bens no serbisu $765.662, kapitál no dezenvolvimentu rihun $250.
Verba ne’e hodi finansia programa funsionamentu no dezenvolvimentu instituisionál no investimentu no diversifikasaun ekonómika.
Notísia relevante: AIFAESA esforsu koopera ho BPOM Indonézia atu estabelese laboratóriu nasionál
Jornalista: Arminda Fonseca
Editora: Maria Auxiliadora