DILI, 05 fevereiru 2025 (TATOLI)–Ministériu Asuntu Kombatente Libertasaun Nasionál (MAKLN), konklui ona pagamentu ba bolseiru hamutuk 1.300.
“Tinan 2024, ita prevee millaun $1.1, atribui vaga ba kada munisípiu hamutuk 1.300 no kada munisípiu ba na’in-100”, Diretór Nasionál Pensaun no Subvensaun, Manuel dos Santos Araújo, ba TATOLI iha nia knaar fatin-Komoro, kuarta ne’e..
Nia hatutan: “Kompetisaun barak iha 2024, ne’ebé ami simu rekerimentu hamutuk 4493, entaun kandidatu sira-ne’ebé ho méritu mak iha, la-kompetetivu mak esklui hosi vaga”.
Nia dehan, MAKLN liuhusi diresaun pensaun no subvensaun ezekuta osan millaun $1.1 ho kuaze 99,9%.
“Kuaze milaun $1.1 ne’e ami ezekuta hotu tanba ami-nia ezekusaun ba bolsu estudu ne’e millaun $1.065, ne’ebé kala restu de’it rihun $6, ne’e atu hatete iha ensinu báziku primeiru siklu mak nia kompetisaun la boot, ne’e mós ho nia montante ne’ebé mak kiik. Kuaze ensinu universitáriu okupa vaga boot, ensinu sekundáriu vaga okupadu hotu, ensinu báziku segundu no terseiru siklu kuaze okupa mós”, nia dehan.
Hosi vaga 1.300 ne’e, nia dehan vaga okupadu hamutuk 1.274, no hela vaga neen mak laiha.
Diretór informa anu letivu ne’e entre marsu ho abríl ne’e nia prosesu tenke abertura, meadu marsu ou inisiu abríl ne’e prosesu bolsa estudu tenke, tanba sukat ho ninia períodu sira atu depois konklui pagamentu ne’e tenke loron 30 halo rekerimentu depois períodu tuir mai halo instrusaun nia prosesu ba sistema ka halo ajustamentu, konforme dekretu-lei nú 8/2009 mak ko’alia rejime atribuisaun bolsa estudu.
“Ne’e hatete klaru ninia eskluzividade, katak estudante sira-ne’ebé mak sai benefisiáriu ba bolsu estudu ne’e nia tenke frekuenta eskluzivamente iha de’it ensinu nian, labele akumula atividade laborál ruma. Ezemplu universitáriu balu mak estudu hela maibé iha atividade seluk hanesan servisu temporária ka permanente mós labele”, nia esplika.
Alende ne’e nia dehan bolseiru ne’ebé asesu ba bolsu estudu kuandu ba estudu iha universidade tenke universidade akreditadu. Mesmu iha universidade akreditadu ona maibé dala-barak iha kursu balun seidauk akredita hosi Ministériu Ensinu Superiór entaun tenke esklui. Tanba iha tuir prosedimentu katak sira tenke frekuenta de’it iha ensinu sira akreditadu. Kuandu halo abertura iha marsu pagamentu sei hahú hosi novembru to’o iha dezembru.
Ensinu báziku primeiru siklu mak primeiru anu to’o kuadru anu ne’e iha 65 vaga, ida-ne’e fahe ba munisípiu 13 ne’e, katak kada munisípiu iha na’in lima.
Ensinu báziku segundu no terseiru siklu ne’e iha 195, sei fahe kada munisípiu iha 15 ou 20, ensinu sekundáriu iha vaga 325, depois munisípiu. Agora universidade rai-laran mak 650, kada munisípiu iha vaga 50, universidade iha rai-li’ur hanesan Indonézia, Portugál, Filipina, sira-ne’e iha vaga 65.
“Montante kada anu letivu ba ensinu báziku primeiru siklu $300, ensinu báziku segundu no terseiru siklu iha $600, ensinu sekundáriu ne’e ho osan $650, ba ensinu superiór rai-laran ho montante dolar rihun ida no rai-li’ur dolar rihun rua. Ida-ne’e mak despasu hosi ministeriál, ne’ebé tinan ne’e ami hein hela, iha ona ministru nia fatin”, nia dehan.
Ba tinan ne’e MAKLN fó vaga ho númeru ne’ebé hanesan ho tinan 2024 ne’ebé hamutuk 1.300, ami hein hela despasu ministeriál, karik ohin ou aban sira-ne’e mak konsege públika mak ami hahú ona atu implementa iha bolsu estudu ba anu letivu 2025, nia prosesu hanesan anteriór sira ne’ebé nia prosesu halo iha munisípiu.
Notísia relevante: MAKLN prevee millaun $1,1 hodi fó bolsa estudu ba veteranu nia oan
Jornalista : Osória Marques
Editora : Rita Almeida