DILI, 05 Marsu 2025 (TATOLI)—Administradór Fundu Globál iha Timor-Leste, Madalena Hanjam, hateten iha tinan 2024-2026, Fundu Globál apoiu finansiamentu millaun $15 hodi responde ba moras tolu iha Timor-Leste (TL).
“Fundu sira-ne’e atu responde ba programa tolu iha TL, mak hanesan programa HIV millaun $7, Tuberkuloze millaun $7 no restu ba programa Malária,” Madalena Hanjam ba Tatoli, iha Lahane, Dili, kuarta ne’e.
Madalena dehan katak apoiu finansiamentu dahuluk barak liubá sosa ai-moruk, daruak ba diagnóstiku laboratóriu no datoluk ba fasilidade rekursu umanu no halo mós ba dezenvolvimentu infraestrutura saúde, reabilitasaun no seluk tan.
“Fundu sira-ne’e mai husi Fundu Globál ne’ebé aprovadu husi Jenebra,” nia haktuir.
Notísia relevante: MS-Fundu Globál selebra tinan 20 elemina moras tolu
Nia esplika to’o oras ne’e fundu sira-ne’e uza ona hodi responde ba kazu tuberkuloze, HIV/SIDA, enkuantu kazu malária laiha ona.
“Moras tuberkuloze ne’e purvolta 6.000. Ne’e balun halo hela tratamentu, balun rekupera ona, nune’e sira ne’ebé ativu hela ne’e kazu 1.790 resin,” nia afirma.
Aleinde ne’e, ba moras HIV/SIDA, pasiente hamutuk 2.000. Husi kazu ne’e, 1.140 resin mak oras ne’e halo hela tratamentu iha Timor-Leste.
Nia informa katak, hahú husi tinan 2000, Fundu Globál apoiu ona TL hodi responde ba kazu malária, tanba ne’e daudaun ne’e kazu malária zero ka laiha ona.
Nia subliña, objetivu husi Fundu Globál mak atu fó tratamentu ba pasiente HIV, Tuberkuloze no Malária iha Timor-Leste liuhosi identifika sira ho ekipamentu kompletu no teknolojia aas.
“Populasaun barak liu, kazu moras hada’et mós aas liu. Hanesan TBC ne’ebé barak liu iha Dili, Lautein, depois iha Kovalima no Oekusi. Aleinde ne’e, númeru kazu HIV ne’ebé aas liu iha Dili, Bobonaru, Oekusi no Baukau mós komesa iha ona kazu barak porvolta kazu 40 resin,” nia konklui.
Fundu Globál hanesan parseiru Ministériu Saúde (MS) nian ne’ebé durante ne’e buka identifika no fó tratamentu ba pasiente Tuberkuloze, HIV/SIDA no Malária iha TL.
Jornalista: Felicidade Ximenes
Editór: Xisto Freitas da Piedade