iklan

OPINIAUN

Reflesaun konaba modelu papél no popularidade online: Haree ba juventude Timoroan iha mídia sosiál

Reflesaun konaba modelu papél no popularidade online: Haree ba juventude Timoroan iha mídia sosiál

Dionísio Babo Soares

Husi: Dionísio Babo Soares

Mídia sosiál sai hanesan plataforma ida ba joven sira iha mundu, no mós Timor-Leste, hodi oferese oportunidade atu espresa sira-nia an, liga ho ambiente ne’ebé sira moris-ba no mos ema seluk, hodi inspira mudansa. Ho uzu mídia sosiál hanesan facebook ho instagram no seluk ne’ebé populár tebes, alende mossu HOAX barak, iha mós juventude lubuk ne’ebé lori sira-nia matenek buka influénsia maluk sira seluk ho matéria ne’ebé edukativu tebes. Joven sira ne’e merese ita-nia apresiasaun.

Maibé, ida-ne’e mós lori dezafiu sira, liuliu bainhira atu halo balansu entre hakarak atu sai modelu pozitivu ho presaun atu hetan popularidade online. Saida mak ita intende ho ida ne’e?

Hakarak atu inspira no sai modelu

Juventude Timoroan barak haree mídia sosiál hanesan instrumentu hodi buka popularidade no partisipa de’it maibé laiha objetivu ne’ebé klaru. Sira ne’e monu fasilmente ba ambiente ne’ebé ladún produtivu no negative tanba uza hodi trata, insulta no estraga ema seluk nia imajem. Sira mos uza mídia hodi bosok no manipula ema seluk. Maibé iha seluk mos ne’ebé uza mídia online ba empoderamentu no influénsia pozitivu. Sira sente sentidu responsabilidade ne’ebé maka’as hodi fahe konteúdu ne’ebé hasa’e ema seluk, eduka sira nia kolega sira, no promove valór positivu no konstrutivu sira.

Sira hakarak inspira sira nia seguidór no ema seluk no hatudu ezemplu kona-ba sidadania dijitál no valór uza mídia ne’ebé responsavel. Aspirasaun ida-ne’e importante tebes tanba bele sai modelu ne’ebé iha abut, iha intensaun atu kontribui ho signifikativu ba kolega, amigo no komunidade.

Atrasaun husi popularidade online

Iha tempu hanesan, (1) buka popularidade online dalaruma bele xoke-malu ho (2) hakarak atu sai modelu iha sosiedade. Plataforma mídia sosiál nian fó prémiu ba envolvimentu ema nian hanesan —gosta, fahe, no halo komentáriu — ne’ebé bele enkoraja utilizadór sira atu fó prioridade ba konteúdu ne’ebé hetan atensaun duké konteúdu ne’ebé aliña ho sira nia valóres. Tanba mídia online maioria orienta ba komérsiu, sira tenta uza eskrevedór (konten kreator) hodi buka, hafahe no hatutan informasaun ne’ebé konvida ema barak atu tuir. Tanba aumenta ema barak liu-tan mak asessu mídia sira ne’e, eskrevedór ka kriadór konteúdu sira mos hetan pontu ou osan ne’ebé barak. Tanba iha mídia sira ne’e nia laran sira sempre dikat reklame komérsiu barak. Tanba ne’e, kuandu uza didiak ba fahe informassaun ne’ebé kreativu no edukativu iha rezultadu ne’ebé di’ak tebes. Iha Timor-Leste seguidór kriadór konteúdu ne’ebé edukativu ho kreativu agora barak tebes. Ne’e hatudu sinál pozitivu.

Navega presaun sosiál sira

Presaun sosiál sira mós iha papél signifikativu hodi forma oinsá foin-sa’e Timor-oan sira komporta online. Joven barak maka kuidadu ho saida maka sira publika tanba tauk hetan reasaun ka krítika hosi sira nia kolega no komunidade. Maibé ita mós kontente tanba joven sira ne’ebé edukativu no matenek uza nafatin rasosíniu no lójika di’ak hodi fó informasaun ne’ebé di’ak. Ita presiza enkoraja atu joven no jornalista foinsae sira mos halo konteùdu ne’ebé di’ak hodi eduka nafatin maluk sira.

Aprende husi influensiadór sira

Maneira ida ne’ebé foinsa’e Timoroan sira aprende maka oinsá halo balansu ba dinámika sira ne’ebé mak bele lori influensiadór lokál sira ne’ebé ho susesu kombina autentisidade ho popularidade. Figura sira hanesan Denazia Silva Pires, Priscilia Ximenes, Juliana Marques Cabral, Jacinto Moreira ho seluk tan hatudu ona katak posivel atu inspira ema seluk. Enkuantu harii prezensa online ne’ebé forte, joven sira ne’e maski hasoru pressaun barak, esforsu nafatin ho sira-nia maneira hodi hato’o mensajen pozitivu, edukativu no hetan seguidór barak tebes.

Tanba ne’e ba foin-sa’e Timor-oan sira, presiza halo balansu entre hakarak atu sai modelu ho nesesidade ba popularidade online hanesan dalan ne’ebé kontinua hodi hatoo no eduka maluk joven sira.

Ita konsiente katak mídia sosiál oferese oportunidade boot tebes ba auto-espresaun no influénsia, maibé ida-ne’e mós aprezenta dezafiu, tanba ne’e presiza navegasaun ho kuidadu.

Liuhosi fó prioridade ba konteúdu konstrutivu, aprende husi influensiadór pozitivu sira, no kuda literasia dijitál, foin-sa’e sira iha Timor-Leste bele uza mídia sosiál ho responsabilidade hodi alkansa sira-nia objetivu. Ikusmai, xave maka tenki kontinua fó sai nafatin lia-loos ne’ebé iha valór di’ak, no kaer mós potensiál hosi plataforma dijitál sira hodi inspira mudansa no liga ho ema seluk signifikativamente no justu. (*)

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!