DILI, 11 Abríl 2025 (TATOLI) – Primeiru-ministru, Kayrala Xanana Gusmão hateten katak organizasaun g7+ harii ho esforsu hamutuk, husi nasaun hirak-ne’ebé mak sofre funu, instabilidade no intervensaun esternál ne’ebé baibain sempre falla lori dame ne’ebé justu.
“Kaer liman hodi promove efetividade sistema apoiu globál, hodi fahe matéria ba malu, tulun malu ho forma modelu dezenvolvimentu foun ne’ebé guia husi vizaun estabilidade,” pesoál eminente ba fundadór organizasaun naun-governamentál g7+ apela, iha CCD, Dili, sesta ne’e.
Xanana rekorda, antes ukun aan Timor-Leste nafatin sai nasaun joven maibé kore aan husi kondisaun ne’ebé mak frakeza, hamutuk ho vizaun ne’ebé brani, vizaun ba dame, hametin no direitu nasaun nian hodi forma destinu rasik.
Líder nasionál TL ne’e dehan, husi ínisiu nia fiar katak organizasaun g7+ iha ninia poténsia boot hodi moris, la’ós de’it haree ba kuantidade maibé ninia influénsia. “Ha’u esforsu maka’as atu ita tenke dezenvolve, institusionalmente, ita hodi hetan apoiu internasionál ho ita-nia prioridade, garante katak ajuda ne’e rasik sei servi nesedidade reál sidadaun nian duke dikte husi ajenda esternál”, nia dehan tan..
Autoridade timoroan ne’e rekorda fali katak iha tinan-15 liubá iha fatin hanesan nia hamriik nu’udar Primeiru-ministru TL hodi hato’o diskursu ba iha reuniaun dahuluk g7+, iha altura ne’ebá sira-nia grupu seidauk iha rekonesimentune’ebé ofisiál, no grupu mós lato’o hanesan ida agora ne’e.
Líder ezekutivu ne’e dehan, maske mai husi nasaun, kultura no sistema polítika ne’ebé mak lahanesan maibé halo unidu no komprensaun hamutuk, susesu kria dezenvolvimentu no hametin pás, ne’ebé depende ba forsa ne’ebé iha hodi foti sai propriedade totál.
“Liuhusi aprendizajen no servisu hamutuk entre membru g7+, akumula ona solidariedade no fahe koñesimentu iha membru nasaun nia laran, hametin kapasidade koletiva hodi hasoru dezafius”, nia ko’alia.
Xefe Governu haktuir, hafoin sorumutu dahuluk nia hala’o viajen ofisiál ba Juba, Sudaun Súl, hodi hala’o sorumutu daruak g7+ nian, momentu ne’ebá nasaun Sudan Súl mós foin ukun aan. “ Ha’u haree povu sira iha ne’ebá iha aspirasaun ne’ebé mak hanesan ba prosperidade ne’ebé ha’u haree ona iha Timor-Leste”.
Nune’e bainhira hasoru malu fali iha aniversáriu ba da-15 g7+, Primeiru-ministru Kay Rala Xanana Gusmão dehan, kresimentu ona no sai plataforma ida-ne’ebé forte no estruturadu ho karta formál no hanesan Estadu observadór iha Organizasaun Nasoens Unidas (ONU).
“g7+ fó ona ninia impaktu ne’ebé signifikante kona-ba polítika globál, ne’ebé rekoñese nu’udar lian ne’ebé fó influénsia ba nasaun hirak-ne’ebé infrenta konflitu”, nia énfaze.
Notísia relevante:Kenyeh Barlay: “g7+ tenke sai éroi ba seguransa, estabilidade iha nasaun frajíl”
Jornalista: Alexandra da Costa
Editór: Rafael Ximenes de A. Belo