iklan

HEADLINE, POLÍTIKA

Governu aprova Lista Rezerva Adezaun ba Akordu Abranjente Investimentu ASEAN

Governu aprova Lista Rezerva Adezaun ba Akordu Abranjente Investimentu ASEAN

Vise-Primeiru-Ministru, Ministru Asuntu Sosiál no Ministru Dezenvolvimentu Rurál no Abitasaun Komunitária, Mariano Assanami Sabino, prezide reuniaun Konsellu Ministru estraordináriu, iha Palásiu Governu, tersa (22/04). Imajen Tatoli/Francisco Sony

DILI, 23 Abríl 2025 (TATOLI) – Konsellu Ministru aprova Lista Rezerva Adezaun ba Akordu Abranjente Investimentu ASEAN (ACIA, sigla inglés) iha ámbitu prosesu negosiasaun adezaun Timor-Leste nian ba ASEAN.

Vise-Ministra ba Asuntu ASEAN, Milena Maria da Costa Rangel, hateten deliberasaun ne’e ho objetivu atu asegura komformidade Timor-Leste nian ho kompromisu rejionál ne’ebé ACIA ezije, tratadu ida ne’ebé promove liberalizasaun no protesaun ba investimentu entre Estadu Membru ASEAN.

Nia dehan liuhusi aprovasaun ba Lista Rezerva, Timor-Leste reafirma nia kompromisu atu kria ambiente ida ne’ebé estavel no atrativu ba investimentu estranjeiru, iha tempu hanesan atu garante prezervasaun marjen fleksibilidade nian hodi proteje setór estratéjiku no apoia dezenvolvimentu nasionál.

Nia haktuir lista ne’e identifika setór sira iha ne’ebé Estadu mantein direitu hodi impoin restrisaun ka fó preferénsia ba investidór nasionál sira, liuliu iha agrikultura subsisténsia, peska artezanál, indústria transformadora tradisionál no esplorasaun mineira, hodi garante katak adezaun ba ACIA la fó impaktu ba interese ekonómiku no sosiál nasaun nian.

“Ita-nia kompromisu atu responde ba roteiru ka matadalan atu sai membru plenu. Ita tenke oferta merkadu ba akordu prinsipál sira. Fulan hira liu bá hothotu akompaña Timor-Leste oferta ba akordu prinsipál sira seluk hatama hotu ona, ohin ne’e ikus bolu ASEAN Comprehesive Investment Agreement (ACIA), ida ne’e akordu ne’ebé ligadu ho investimentu”, Milena Rangel hateten iha Palásiu Governu, ohin.

Nia dehan ohin aprova ona roteira ASEAN ACIA no sei haruka ba Estadu membru iha ASEAN liuhusi sekretariadu, antes Timor-Leste realiza enkontru iha fulan ida-ne’e hodi ko’alia kona-ba ASEAN Coordinaring Country Working Group kona-ba Timor- Leste. Ida-ne’e sei deklara ba sira katak roteitu 1 to’o 7 Timor-Leste konklui ka implementa hotu ona.

“Ita hein para simeira ASEAN iha Maiu, ita rona filafali rezultadu ikus husi lideransa másimu ASEAN sira. Ha’u bele dehan karik posibilidade tebes ba ita tama ASEAN, tanba ita kumpre duni saida mak estipula iha matadalan, maibé ita entrega fali ba Estadu membru sira-nia desizaun. Hanesan ita-nia responsabilidade atu implementa kritériu sira ita halo hotu ona. Ita-nia ASEAN sira haree filafali ita-nia oferta ne’e rasik depois ita bele avansa ba negosiasaun”, nia konklui.

Notísia relevante: Roteiru ne’ebé ASEAN fó ba TL hatudu progresu di’ak

Roteiru ne’ebé ASEAN fó ba TL hatudu progresu di’ak

Jornalista: Arminda Fonseca

Editora: Maria Auxiliadora

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!