DILI, 07 Maiu 2025 (TATOLI) – Konsellu Ministru aprova ona konseitu ba projetu Aeroportu Internasionál Prezidente Nicolau Lobato (AIPNL) Komoro, Dili.
Ministru Transporte no Komunikasaun, Miguel Manetelu, hateten iha fulan hirak liubá informa ona ba públiku liuhusi mídia katak halo hela dezeñu integradu ka konseitu ba Aeroportu Internasionál Prezidente Nicolau Lobato nian.
Ho dezeñu integradu ba konseitu aeroportu ne’e hanesan fonte finanseiru ne’ebé mai husi parte tolu. “Idaidak aban bainrua sei ho nia konsultór ketak-ketak, atu dezenvolve aeroportu, maski pakote ida maibé iha kompañia tolu maka sei kaer”, Miguel Manetelu hateten iha aeroportu Komoro, Dili.
Nia fó ezemplu katak JICA mak toma konta ba terminál hodi prepara Detailed Engineering Design (DED) ba terminál nian, Waskita Karya prepara DED ba pista apron no air traffic controller (ATC) nian no Department of Foreign Affairs and Trade (DFAT) sei prepara DED ba asesu nian.
“Nune’e, se hakarak konstrui hotu Aeroportu Internasionál Prezidente Nicolau, presiza integra dezeñu tolu husi parte tolu ne’e hodi haree. Ida-ne’e maka bolu konseitu”, dehan.
Nia salienta katak iha sesta-feira semana kotuk, submete ona konseitu ne’e ba Primeiru-Ministru, Xanana Gusmão, no iha karta ne’e husu ba xefe Governu katak sira prontu kualkér tempu atu halo klarifikasaun bainhira primeiru-ministru husu kestaun balun. “Maibé, ohin dadeer iha Konsellu Ministru, primeiru-ministru husu aprezenta no halo diskusaun. Ikus mai konsege aprova konseitu ne’e”.
Tanba konseitu ne’e aprova ona maka iha faze tuirmai empreza sira tenke prepara ona DED, tanba Waskita Karya manán millaun $72,5 maibé BoQ ne’e sei la iha, nune’e avansa ho konseitu ne’e.
“Faze tuirmai sira tenke prepara dezeñu detallu ne’e para ita hatene loloos kustu husi komponente tolu ne’e. Ezemplu, Waskita Karya nian toma konta ba pista apron no ATC ne’e, ita hatuur iha millaun $72,5. Iha posibilidade sira prepara dezeñu detallu maka ita halo revizaun, osan bele tun tan husi millaun $72,5 ne’e”, nia esplika.
Kona-ba libertasaun komunidade husi konstrusaun pista iha aeroportu, daudaun observa katak balun hahú sobu rasik ona sira-nia uma, maibé balu mós deidauk.
Nia haktuir família balu seidauk ne’e tanba altura ne’ebá husi komisaun Terra no Propriedade foti desizaun ida katak rai ne’ebá ne’e komunidade nian, maibé ikus mai Terra no Propriedade maka halo fali keixa Prokuradór Jerál no lori kazu ne’e ba tribunál. Tribunál anula desizaun Komisaun Terra no Propriedade nian katak rai ne’e la’ós populasaun nian.
“Tanba ne’e, prosesu pagamentu ida agora halo ba família 90-resin, 40 maka aseita rejistu ona iha ANATL. Família balun kontinua ezije katak rai ne’e sira-nia. Sira ne’ebé aseita maioria selu de’it sira-nia uma no ai-horis ne’ebé iha”, hateten.
Governante ne’e subliña katak daudaun prosesu sira kontinua la’o ho líder komunitáriu sira, parte suku Madohi nian, xefe suku no xefe aldeia sira.
“Mais ba ha’u konstrusaun Aeroportu Internasionál Prezidente Nicolau Lobato foun ne’e kontinua la’o, tanba pista ne’e loke luan tan”, konklui.
Notísia relevante: MTK-empreza konsórsiu asina kontratu hodi konklui dezeñu terminál pasajeiru AIPNL
Jornalista: Arminda Fonseca
Editora: Maria Auxiliadora
