iklan

NASIONÁL, DILI, HEADLINE, POLÍTIKA

Embaixadór Karlito simu orientasaun husi PM molok hala’o misaun Estadu iha Índia

Embaixadór Karlito simu orientasaun husi PM molok hala’o misaun Estadu iha Índia

Embaixadór Timor-Leste ba Índia, Karlito Nunes.

DILI, 21 Maiu 2025 (TATOLI) — Embaixadór Timor-Leste ba Índia, Karlito Nunes, kuarta ne’e hasoru malu ho Primieru-Ministru (PM), Xanana Gusmão, simu orientasaun molok arranka ba Índia hala’o misaun reprezenta Estadu Timor-Leste nian.

Embaixadór Carlito hateten, ohin halo enkontru kortejia ho Primeiru-Ministru kona-ba mandatu misaun ne’ebé maka nia hetan atu hala’o misaun iha Índia, entaun nia hato’o agradesimentu ba PM ne’ebe fó ona konfiansa ba nia reprezenta Timor-Leste atu hala’o misaun hanesan Embaixadór Timor-Leste nian iha Índia.

“Primeiru-Ministru mós hato’o orientasaun durante hala’o misaun iha-ne’ebá kontinua atu foku ba setór balu ne’ebé durante ne’e ita halo ona akordu ho India, maibé balu la’o no balu seidauk la’o, kontinua haree ida-ne’e,” Karlito Nunes, hateten iha Palásiu Governu.

Nia esplika, akordu hirak-ne’ebé nasaun rua ne’e halo, balu la la’o tanba durante ne’e laiha Embaixada Timor-Leste nian iha Índia no laiha Embaxada Índia nian iha Timór.

Tuir nia, buat hirak-ne’e mak sai obstákulu maibé dezde estabelesimentu embaixada TL nian iha Índia no iha Dili ida ne’e sei haforte tan koneksaun no relasaun entre nasaun rua ne’e bele implementa akordu ho nota entedimentu sira-ne’ebé mak durante ne’e iha ona ho prinsípiu mútua interese entre nasaun rua.

Nia haktuir, kooperasaun ne’ebé nasaun rua ne’e halo ona durante ne’e mak hanesan hotuhotu hatene iha Agostu 2024 iha vizita Estadu Prezidente Índia, Draupadi Murmu primeira vez mai iha Timor-Leste iha ne’ebá asina akordu ho nota entendimentu tolu mak livre vistu ba pasaporte diplomátiku, serbisu nian.

Ida-ne’e agora la’o ka implementa ona, akordu programa interkámbiu kulturál ne’e daudaun serbisu liuhusi Sekretariu Estadu Arte no Kultura (SEAK) la’o hela atu implementa no akordu seluk mak Radiodifuzaun entre Rádiu no Televizaun Timor-Leste (RTTL) ho Prasar Bharati.

Nia subliña, aleinde ne’e akordu lubuk ida mak halo antes iha 2015-2024 mak ho Ministériu Saúde, liuliu kona-ba kuida saúde no saúde públiku ne’ebé expiradu ona, agora atu renova fali akordu ida-ne’e iha tempu badak.

“Seluk mak kona-ba bolsu estudu ne’ebé Índia sempre oferese mai Timor-Leste hamutuk 25 maibé ita-nia estudante sira ladún aproveita ho di’ak entaun ida-ne’e ita sei foku hotu. Akordu seluk mós nota entedimentu Índia ho Timor-Leste sei loke Informasaun Teknolójia (IT) Center, maibé ida-ne’e seidauk la’o tanba ita seidauk iha espasu tanba ne’e mak akordu ne’e seidauk implementa,” nia dehan.

Nia akresenta, akordu seluk mak ho estudante médiku Índia nian mak hamutuk 300 ne’ebé daudaun hala’o estudu iha ne’e balu iha Universidada Katólika Timorense (UCT), Universidade da Paz (UNPAZ), ida-ne’e sira mai ho sira-nia estudante, profesór no ekipamentu prátika sira iha ne’e, hotu tiha sira sei akredita tuir padraun internasionál tanba sira hanorin uza kurríkulu sistema Índia nian entaun bele akredita estudante sira ramata eskola bele serbisu iha ne’ebé de’it bele.

“Entaun ida-ne’e mak akordu sira-ne’ebé iha ona ohin Primeiru-Ministru mós fó orientasaun espesífiku mak karik atu esplora liután oportunidade atu halo akordu ruma durante hala’o misaun iha Índia mak haree ba eko-turizmu,” nia dehan.

Lembra katak, Prezidente Repúblika, José Ramos Horta, iha loron 14 Maiu 2025 fó pose ba Karlito Nunes nu’udar Embaixadór Estraordináriu no Plenipotentiáriu dahuluk Timor-Leste ba Repúblika Índia, iha Palásíu Prezidensiál Nicolau Lobato, Bairru Pite, Dili.

Iha serimónia pose refere Prezidente Repúblika, José Ramos Horta, hateten nomeasaun Embaixador Karlito Nunes marka etapa importante ida iha Timor-Leste nia relasaun diplomátika ho Índia, Embaixadór Nunes lori esperiensia, vizaun no dedikasaun neʼebé presiza hodi hametin lasu entre nasaun sira.

Timor-Leste no Índia mantein relasaun bilaterál ne’ebé forte dezde estabelese relasaun diplomátika iha 24 Janeiru tinan 2003, kolabora iha setór defeza, edukasaun, saúde, agrikultura no kulturál.

Relasaun sai metin liután iha 2024, marka ho partisipasaun Prezidente Ramos Horta iha Simeira Global Vibrante Gujarat iha fulan-Janeiru, iha-ne’ebé Prezidente hasoru malu ho Primeiru-Ministru Modi hodi diskute kooperasaun iha petróleu, gás, dijitalizasaun no interkámbiu edukasionál.

Konfirmadu Embaxadór Karlito Nunes sei araka ba Índia iha sesta semana ne’e, tanba daudaun Ministériu Negósiu Estranjeiru (MNEK) sei prepara hela viajen nian hanesan billete nomós prosesu administrativu sira seluk.

Notísia relevante : https://tatoli.tl/2025/05/14/xefe-estadu-fo-pose-ba-karlito-nunes-nuudar-embaixador-tl-ba-india/

Jornalista : Arminda Fonseca

Editór : Evaristo Soares Martins

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!