DILI, 28 Maiu 2025 (TATOLI)—Uniaun Europeia (UE) no Autoridade Protesaun Sivíl (APC, sigla portugés) realiza workshop daruak hodi divulga ezbosu kona-ba implementasaun projetu jestaun radiasaun ba risku dezastre naturál.
UE atribui orsamentu ba APC ba implementasaun projetu ne’e iha munisípiu Kovaliam no Víkeke.
Sekretáriu Estadu Protesaun Sivíl, Domingos Mariano Reis, hateten, parte rua halo konsultasaun ba esbosu jestaun radisaun risku dezastre iha Timor-Leste no sentru evakuasaun iha munisípiu Víkeke no Kovalima hodi hasa’e koñesimentu komunidade atu hatene kauza husi dezastre no medida prevensaun. Projetu ne’e sei la implementa iha munsípiu hotu maibé iha munisípiu rua ne’ebé identifikadu tanba haree ba mapamentu risku dezastre
“Munisípiu Kovalima no Víkeke ne’e babain akontese risku dezastre boot bazeia ba dadus. Tanba ne’e mak projetu ne’e ita sei foka liu ba munisípiu rua ne’e ho alvu ba suku hamutuk 47,” Sekretáriu Estadu informa ba jornalista sira, iha salaun Otél Leokase, Raikotu, Kuarta ne’e.
Dezastre ne’ebé babain akontese iha munisípiu rua ne’e mak hanesan bee sa’e, ahi han uma, no anin boot, tanba ne’e uma sira-ne’ebé harii besik ai-hun boot sira hetan impaktu.
“Signifika ita la’ós abandona munisípiu sira seluk maibé tanba APC iha Diresaun Nasionál ba Prevensaun no Investigasaun ba Dezastre hodi destaka diretór sira iha kada munisípiu hodi halo prevensaun ba risku dezastre, ne’ebé projetu ne’e ita implementa bazeia ba dadus no hatudu munisípiu seluk nia risku ba dezastre ladún boot, entaun ita sei foka ba muníspiu rua ne’ebé ho grau eskala dezastre boot,” dirijente ne’e esplika.
Notísia relevante : APC Nasionál fahe esperiénsia jestaun risku dezastre ba APC Kovalima
Implementasaun ba projetu ida-ne’e sei hahú iha tinan ida-ne’e no sei termina iha tinan 2026 ho orsamentu $620.000.
“Maski implementasaun ba projetu ne’e durante tinan-rua, maibé APC garante ho orsamentu husi Uniaun Europeia no preparasaun sira maka sei halo rekrutamentu ba konsultan hodi halo instalasaun ba gabinete apoiu no halo koordenasaun ba konsultasaun, nune’e ohin loron konsultasaun ikus hodi sai matadalan ba APC hodi hala’o tuir,” nia katak.
Iha oportunidade ne’e, Xefe Koordenadora Adjunta UE iha Timor-Leste, Suzana Martins, hateten, UE halo kooperasaun bilaterál ho Timor-Leste ne’ebé espesífikamente apoiu mós ba APC ho objetivu atu kapasita tékniku membru APC bainhira halo implementasaun projetu ba evakuasaun risku dezastre naturál iha munisípiu rua ne’ebé identifika ona.
“Daudaun ne’e ita iha hela faze daruak ba finalizasaun konsulta esbosu matadalan ida-ne’e, nune’e atividade tuir mai mak sei kontinua implementa projetu ne’e ba munsípiu sira no espera tékniku sira bele uza prosedimentu ne’e ho di’ak durante prosesu implementasaun,” delegasaun ne’e informa.
Maski APC sempre iha dezafiu barak maibé ida-ne’e sei la sai sasukat ba sira atu prepara rekursu ne’ebé di’ak no adekuadu hodi bele resposta ba emerjénsia iha territóriu nasionál.
Jornalista : Alexandra da Costa
Editora : Júlia Chatarina
