iklan

MUNISÍPIU, OEKUSI

Ministra destaka importánsia kuadru kompeténsia ba profesór

Ministra destaka importánsia kuadru kompeténsia ba profesór

Ministra Edukasaun, Dulce de Jesus. Imajen Tatoli/Abílio Elo Nini

OÉ-CUSSE 17 fevereiru 2024 (TATOLI)Ministra Edukasaun, Dulce de Jesus, fó hanoin ba profesór ne’ebé foin simu pose ba ingressu espesiál rejime karreira dosente, atu hasa’e kuadru kompeténsia nune’e bele garante kualidade ensinu aprendizajen iha eskola.

“Kuadru kompeténsia ba profesór ne’e importante no obrigatóriamente tenke hatene, primeiru domíniu lian ofisiál tantu tetun no portugés, étika profisionál, tenke iha koñesimentu sientífiku no persiza hatene pedagójiku ensinu,” Ministra hateten iha ámbitu serimónia pose ba profesór 264 iha salaun otél Ambeno Oé-cusse, sesta (16/02).

Governante ne’e konsidera, edukasaun nia kualidade depende liu ba manorin nia kualidade no ninia relasaun ho estudante sira, tanba manorin di’ak, bele hanorin ho di’ak to’o ninia turma hetan rezultadu liu fali padraun kurrikulár, maibé manorin ladi’ak, bele lori ninia estudante sira ba kotuk, hodi atraza aprendizajen.

“Manorin di’ak ida koñese didi’ak ninia estudante ida-idak ninia pontu forte no fraku, interese no personalidade, no nia halo esforsu hodi tulun estudante ida-idak atu atinje ninia potensiál másimu,” nia akresenta.

Notísia relevante : Profesór 264 iha Oé-cusse integra-an ba rejime karreira dosente

Aleinde ne’e, manorin di’ak sei uza ninia kreatividade atu buka solusaun nomós ninia fuan boot atu hadomi estudante sira hotu, maski karik balun hatudu hahalok ne’ebé la gosta. Manorin di’ak ida motivadu la’ós tanba saláriu ka rekoñesimentu, maibé hosi orgullu bainhira ninia estudante domina kompeténsia foun ida ka bainhira sira envolve-an iha atividade aprendizajen ruma ho haksolok.

“Maski durante ha’u-nia vizita ba eskola sira, ha’u hetan profesór balun ne’ebé hanorin ho laran duni, ha’u dalabarak mós fila ho laran-todan, ha’u dalabarak haree eskola sira-neʼebé la organizadu no foer, ha’u haree profesór ne’ebé mai tarde, fila sedu, no abandona ninia estudante sira, ha’u haree estudante sira-ne’ebé bele haree ho momoos katak ninia profesór lá hanorin kurríkulu ne’ebé iha vigor,” nia deskreve.

Nune’e, Ministra fó hanojn tan ba manorin sira katak hakat atividade sira hosi kurríkulu, manuál no planu lisaun la ajuda estudante sira atu hetan notas di’ak, baku estudante sira la motiva atu hakarak apreende durante sira-nia moris tomak. Sei mosu de’it iha eskola la to’o, tenke halo serbisu ho dignidade ne’ebé profisaun ezije no fó ba estudante sira respeitu ne’ebé merese no sai ezemplu tanba estudante sira sei apreende liuhosi manorin ninia hahalok do que liafuan.

Nia dehan, profesór sira tenke to’o eskola ho oras no fila ho oras, no fó laran tomak ba serbisu durante iha resintu eskola, tanba profesór iha devér atu halo planu no preparasaun ba aula, inklui kria materiál didátiku relevante.

Aleinde ne’e, persiza trata estudante sira hotu ho igualdade no lahó diskriminasaun hodi buka nafatin métodu sira-neʼebé di’ak liu atu tulun estudante ida-idak no garante ninia aprendizajen.

“Imi (profesór) mós iha responsabilidade atu kria no mantein relasaun di’ak liu ho inan-aman, mahein no membru komunidade, no konserteza labele envolve-an iha tipu hahalok ne’ebé kriminozu,” nia fó hanoin.

Ministra dehan, bainhira profesór ida la prepara lisaun ba estudante durante prosesu ensinu aprendizajen tanba mai tarde, fila sedu, abandona aula, ka abuza iha kualkér forma, nune’e konsidera komete krime no violasaun direitu umanu.

“Ha’u foin fó instrusaun ba ema hotu iha sistema edukativu inklui inspetór sira, atu tau-matan ho maka’as liu hodi aplika sistema auto no keixa sira. Ita labele kontinua hahalok hirak ne’e ba ita-nia labarik sira no estraga ita-nia nasaun nia futuru tan de’it la preokupa atu halo serbisu ho natoon,” nia apela.

Jornalista     : Abílio Elo Nini

Editora          :  Julia Chatarina

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!