OEKUSI, 21 Fevereiru 2025 (TATOLI) – Koordenadór Institutu Nasionál Seguransa Sosiál (INSS) Rejiaun Administrativa Espesiál Oekusi Ambeno (RAEOA), Teotónio Tolan, informa iha prosesu pagamentu ba subsidiu idozu no invalidés iha faze dahaat ba tinan 2024 nian, deteta ema na’in-haat devolve fali osan ba kofre Estadu hamutuk $2,695.00 tanba falsifika ka manipula dokumentu, maski benefisiáriu mate kle’ur ona.
Koordenadór ne’e esplika manipulasaun ne’e envolve mós Autoridade komunitária tanba fasilita karta koñesimentu suku nian hodi deklara katak benfisiáriu sei moris, maibé hafoin ekipa INSS identifika katak looos benfisiáriu mate ona.
Notísia relevante:INSS Oekusi rejista reklamante ba subsídiu idozu-invalidés na’in-34
“Deklarasaun mai husi suku katak benefisiáriu ida-ne’e la’o labele, maibé loloos benefisiáriu ne’e mate ona no sira uza reprezentante halo karta akompañamentu ba simu osan iha banku, maibé depois banku la akompaña, nune’e parte INSS orienta hela ami-nia funsionáriu akompaña reprezentante ne’e no lori osan ba benefisiáriu la’o labele ne’e hafoin to’o rezidénsia deteta katak bosok tanba benefisiáriu mate kle’ur ona,” nia dehan ba Ajénsia Tatoli, I.P iha Oekusi, ohin.
Tanba ne’e, nia dehan, osan ne’e Estadu nian tenke fó fila-fali ba Estadu ne’ebé husi osan $2,695.00 ne’e, deteta balun simu tinan ida nian no balun simu fulan tolu nian.
“Orsamentu ne’ebé ita simu husi benefisiáriu devolve ba kofre Estadu ema na’in-haat, na’in-rua husi suku Usitaku aldeia Kuantua, ida devolve $240, no ida fali devolve $900, husi suku Bobokase devolve $1,070, maibé sei devolve fazeadamente, no ida fali husi suku Costa uza ATM kontinua foti osan iha banku maibé benefisiáriu mate ona. Horsehik mai devolve fali ona osan ba kofre Estadu hamutuk $485,00 ne’ebé husi ema na’in-haat ne’e osan hamutuk $2,695.00,” nia hateten.
Prosesu deteta ema na’in-haat ne’e tanba karta deklarasaun mai husi xefe suku tanba xefe suku prepara karta deklarasaun rua ida deklara dehan benefisiáriu sei moris ho karimbu orijinál.
Nune’e, INSS mós prepara karta akompañamentu ida dirije ba banku, nune’e reprezentante benefisiáriu ne’e bele foti osan iha banku.
“Maibé depois ami deteta ami husu fali xefe suku halo fali deklarasaun ida katak benefisiáriu ne’e mate ona no reprezentante xefe aldeia no xefe suku sai fali sasin ba problema ne’e,” nia dehan.
Ho problema ne’e, nia husu ba Autoridade komunitária iha suku sira tenke koopera hodi devolve fali osan sira-ne’e, karik lakohi koopera dalan seluk, relata problema ne’e ba nasionál mak deside nia prosesu ne’e tuir lei.
“Maibé sira koopera hodi fó fila ba kofre Estadu, agora selu ho fazeadamentu,” nia hateten.
Entretantu, totál benefisiáriu ba pensaun sosiál iha Oekusi hamutuk 7.055. komposta husi sub-rejiaun Pássabe 927, sub-rejiaun Nítibe 1.454, sub-rejiaun Oésilo 1.681 no sub-rejiaun Pante Makasar 2.993.
Notísia relevante:Autoridade RAEOA-INSS ensera pagamentu idozu no invalidés
Jornalista: Abílio Elo Nini
Editór: Florencio Miranda Ximenes