KOVALIMA ,01 Outobru 2025 (TATOLI)-Populasaun uma-kain 122 iha aldeia Somo Kanua suku Lour, postu administrativu Zumalai munisípiu Kovalima to’o ohin seidauk asesu eletrisidade, estrada, bee moos nomos rede internet.
“Ami seidauk asesu estrada , bee-moos no eletrisidade nune’e ami kontinua sei moris iha nakukan laran hahú iha okupasaun portugal no to’o ohin loron ami seidauk asesu ba eletrisidade hodi bele sente naroman,” Abitante suku Lour, Florindo Bianco Lopes, hato’o preokupasaun ne’e ba jornalista sira, iha aldeia Somo kanua.
Tuir dadus hosi totál aldeia 34 iha postu administrativu Zumalai nian, falta aldeia Pelet no Somo Kanua maka to’o oras ne’e seidauk asesu eletrisidade hodi difikulta komunidade atu asesu informasaun, hala’o atividade negósiu no mós fasilita estudante sira atu estuda iha tempu kalan.
Nia dehan, komunidade sira durante tempu naruk uja lampu manuál hodi fasilita estudante sira atu estuda iha tempu kalan.
Iha sorin seluk, abitante aldeia Somo Kanua, reforsa alende eletrisidade, governu mós presiza atu tau matan ba estrada ne’ebé liga postu bá aldeia Somo Kanua Lour nian, no mós problema falta bee moos ne’ebé sira enfrenta durante ne’e hodi konsumu de’it bee mota.
“Ami nafatin moris iha nakukun laran, defisil lori produtu bá merkadu no bainhira moras atu bá konsulta mós defisil ami la’o de’it liuhosi ailaran to’o kilo metru ualu foin maka bele bá konsulta iha postu saúde sira,” nia esplika.
Abitante, Eugevio Cardoso dos Santos, hateten tinan 24 ona sira la asesu rede internet nune’e difikulta komunidade atu kontaktu polísia bainhira mosu konflitu ka krime ne’ebé maka akontese iha fatin ne’ebá.
“Ami la asesu rede atu halo komunikasaun no mós rede internet atu asesu informasaun ruma nune’e bainhira atu asesu informasaun ami tenke la’o ain husi aldeia bá iha suku Lour foin bele asesu informasaun,” nia informa.
Xefe Aldeia Somo Kanua ,Suku Lour, Flavio Branco Leto, hateten rede internet importante oinsá atu fasilita halo komunikasaun hodi pasa informasaun ba malu durante ne’e defisil atu halo komunikasaun ho familía sira ne’ebé hela iha fatin seluk.
“Ita hatene rede atu halo komunikasaun no internet ne’e inportante tanba Timor-Leste ne’e daudaun moris ho teknolojia ne’ebé maka modern maibé ami laiha rede atu halo komunikasaun no internet oinsá maka bele asesu informasaun,” tenik tan.
Administradór postu administrativu Zumalai, rekoñese, komunidade aldeia ne’e seidauk asesu eletrisidade, estrada, bee moos, liña internet no problema sosiál seluk tan.
“Preokupasaun ne’ebé maka abitante sira hato’o loos duni , ha’u hanesan autoridade postu mós preokupa tanba distánsia husi suku ba aldeia Somo Kanua la’o ain ho kilometru ualu bainhira inan isin-rua sira atu partu defisil nune’e dala ruma inan isin-rua sira partu de’it iha sira-nia uma,”nia esplika.
Jornalista:Celestina Teles
Editór:Florencio Miranda Ximenes