DILI, 02 marsu 2022 (TATOLI)—Arsebispu Arkidioseze Metropolitana Dili, Don Virgílio do Carmo da Silva, konsidera tempu kuarezma presiza ema hotu halo buat ne’ebé di’ak iha sira-nia moris loro-loron la’ós halo propaganda maibé tempu atu hadera an.
“Tempu kuarezma, oportunidade ida buka fila-fali ho ita-nia umildade tomak atu rekoñese katak ha’u presiza fali halo di’ak, ha’u presiza atu hadera aan, ho buat hirak ne’e hotu tanba ha’u-nia nesesidade pesoál. Tan ne’e, ha’u la mai atu halo propaganda ba ema, ha’u la mai atu halo buat ruma atu hatudu ba ema katak, agora ha’u halo hela sakrifisiu. Ha’u halo jejun no ha’u reza atu ema bele haree, maibé ne’e meiu ida atu tulun ita. Tanba ne’e, evanjelu konvida atu ita idak-idak koko atu rekoñese ita-nia an ho haraik an, ita la halo tanba ema obriga,” Don Virgílio do Carmo da Silva hateten liuhosi nia omília, iha Igreja Motael, Dili, kuarta ne’e.
Tentasaun balun dala barak tendensia normál mak gosta ema-nia basa liman, gosta ema tau liman ba iha kbaas no gosta ema atu louva, maibé iha sentidu ida ohin Maromak konvida ita dehan, “Ba ó-nia salvasaun rasik la presiza atu halo barullu, tanba ida ne’e ó presiza, hafoin nia akresenta dehan mós imi halo di’ak karik atu ema seluk hahi imi ne’e katak ó-nia prémiu mak ó simu tiha ona ne’e no lalika hein tan”.
“Buat di’ak sá mak ó hein se ó halo di’ak atu ema seluk hahí, maibé ó halo di’ak tanba ó hakarak atu rekupera ó-nia relasaun, rekupera ó-nia amizade, ó-nia domin ho Nai Maromak,” nia dehan.
Iha tempu kuarezma ne’e, programa spirituál ne’ebé santa kreda sempre konvida nia oan sira hotu atu tau iha neon atu hala’o izmola, orasaun no jejun ka hadera an.
Tanbasá mak sarani sira fó izmola, nia dehan, tenke banati evanjelu loron ohin nian ne’ebé hateten ema fó izmola la’ós atu hatudu maibé halo tanba ema presiza, bainhira ema ko’alia kona-ba kona-ba izmola.
Iha tempu kuarezma ne’e, husu ba sarani sira atu halo orasaun no kuarezma ne’e husu sarani sira atu fó netik tempu ruma ba Maromak no rona uitoan Maromak nia liafuan, no tuur atu hanoin uitoan bainhira ahu-kdesan ne’ebé kose iha reen-rentos ne’e lori ema atu bele rekoñese katak nu’udar ema-ne’ebé folin laek.
“Ha’u nu’udar kriatura ida-ne’ebé folin laek, tanba iha ida-ne’ebé na’in ba ha’u-nia moris. Tanba ne’e, ha’u presiza nafatin buka atu defende ba ida-ne’ebé kriadór. Tanba ne’e, orasaun lori ita atu sente no rekoñese katak, ita ne’e oan hosi Maromak ne’ebé halo ita no orasaun halo ita mós buka atu komprende mós Maromak nia vontade iha ita-nia vida, buka Maromak nia hakarak,” Don Virgílio hateten.
Tan ne’e, iha tempu kuarezma konvida sarani sira iha misa, depois sei iha mós via-sakra entaun ho momentu hirak ne’e hotu oportunidade ba sarani sira atu fila-fali hodi reza no partisipa iha atividade hirak ne’e mak ajuda atu ema bele tama no komprende liután Maromak nia hakarak liuhosi orasaun.
Nailulik ne’e hateten, jejun katak hadera an ne’ebé profeta Isaias haktuir mak liberta sira-ne’ebé dadur la tuir justisa, hasai naha be sira lori iha kbaas, fó liberdade ba hirak ne’ebé ema hanehan, silu tohar ka presaun ne’ebé de’it no fahe paun ho sira ne’ebé hamlaha, ne’e buat ita halo beibeik.
Hosi ne’e, nia dehan, fó abrigu no fó uma ba ki’ak sira-ne’ebé uma laiha, fó hatais ba sira-ne’ebé la’o luan, keta hakribi maun alin, tanba ida-ne’e profeta Isaias nia liafuan ne’ebé hateten, “Bainhira ó halo hanesan ne’e de’it mak ó-nia naroman sei nabilan hanesan rai kmaus, kanek sira-ne’ebé kle’ur sei taka mesak bainhira ó hakaas atu halo di’ak ba ó-nia maluk”.
Tan ne’e, iha tempu kuarezma konvida atu nafatin halo jejun, peniténsia no izmola nu’udar dalan ida ba ema, no kontinua atu husu perdaun ba sala hirak ne’ebé halo iha pasadu.
“Keta halo ita haluha atu konfesa karik, entaun liuhosi ita-nia hahalok hirak ne’e dalan ba ita atu bele husu perdaun rekupera. Se karik ita dehan, ha’u la presiza tanba durante ne’e ha’u la halo sala no buat hotu la’o di’ak de’it, ne’e mós ó presiza halo nafatin. Tanba sá? Dala ruma iha moris ita la hatene derepente Nai Maromak bolu ita iha momentu ruma ita la prepara. Maibé ita dehan durante ha’u-nia moris ha’u hakaas an duni atu halo di’ak ne’ebé iha Nai Maromak nia matan. Ó-nia hahalok di’ak ne’ebé ó halo laiha ida lakon no buat di’ak hotu ne’ebé ita halo, ita la halo saugate, buat hotu konta iha Nai Maromak nia matan,” Don Virgílio hateten.
Ne’eduni, sarani sira husu Maromak atu kuda iha ida-idak nia fuan hahalok haraik an ninian, atu ho haraik an rekonese ema-nia falta no ema-nia mizeria atu kuarezma ne’e bele hanorin ema aprende halo reparasaun, hadi’a, kurije no buka atu la’o iha dalan ne’ebé loos.
“Nune’e de’it mak loron ne’ebé ita sei selebra ita-nia paskua bele soi duni atu selebra ita-nia paskua. Tanba, kuarezma ne’e ita hakaas aan duni atu mate ba ita-nia an hodi husik hahalok hirak ne’ebé sai obstakulu ba ita atu renova, atu haki’ak ksolok ne’ebé loos iha ita-nia fuan,” nia dehan.
Jornalista : Nelia Fernandes
Editór : Cancio Ximenes