iklan

EKONOMIA, HEADLINE

PM Xanana husu ekipa SEATOU serbisu tuir lei no kompeténsia

PM Xanana husu ekipa SEATOU serbisu tuir lei no kompeténsia

Sekretáriu Estadu Asuntu Toponímia no Organizasaun Urbana, Germano Santa Brites Dias, akompaña husi PNTL, F-FDTL no intitusaun relevante sira sobu sai uma no barraka ne’ebé okupa espasu públiku iha Bidau Senggol, tersa (15/04/2024). Imajen Tatoli/António Daciparu.

DILI, 29 abríl 2024 (TATOLI)–Sekretáriu Estadu Asuntu Toponímia no Organizasaun Urbanu (SEATOU), Germano Santa Brites Dias, segunda ne’e, relata serbisu no planu ne’ebé ekipa halo iha terrenu, ba Primeiru-Ministru (PM), Kay Rala Xanana Gusmão.

“Ha’u mai hasoru Primeiru-Ministru tanba iha asuntu serbisu balun ne’ebé ha’u presiza atu koordena no ko’alia ho Primeiru-Ministru, ba serbisu ne’ebé ekipa SEATOU no liña ministeriál hotu ami bele halo ami-nia serbisu iha terrenu. Saida mak ami halo tiha ona ne’e mak fó hatene ba Primeiru-Ministru, serbisu ida-idak nian tuir knaar no kompeténsia. Despeju administrativu ne’ebé durante ita hala’o bazeia ba lei, tanba ne’e husu ekipa atu halo serbisu bazeia de’it ba lei no kompeténsia,” Sekretáriu Estadu Germano Santa Brites Dias,  informa ba jornalista sira hafoin relata serbisu ba Xefe Governu, iha Palásiu Governu.

Notísia relevante : Ekipa SEATOU halo tan despeju ba uma-kain 19 iha Becora

Nia dehan, kona-ba atividade despeju administrativu ne’ebé ekipa halo durante ne’e, nota katak iha preokupasaun públiku atu kria kondisaun no selu indenizasaun ba afetadu sira, tanba ne’e daudaun ekipa husi Ministériu Administrasaun Estatál (MAE) liuhusi Munisípiu Dili rekolla hela dadus, tanba Munisípiu Dili mak hasai notifikasaun, enkuantu SEATOU nia serbisu mak haree espasu públiku sira ne’ebé la organizadu no la moos.

“Objetivu husi foti dadus ne’e hodi hatene populasaun hira mak kona despeju administrativu. Kona-ba indenizasaun ka lae ne’e ekipa seluk nia serbisu, SEATOU nia serbisu mak hamoos de’it,” governante ne’e akresenta.

Husu komunidade koopera

Biban ne’e, Sekretáriu Estadu Germano Santa Brites Dias, informa, ekipa iha ona data fiksu atu halo atividade despeju administrativu, tanba ne’e husu ba komunidade atu koopera ho serbisu ne’e hodi halo dezenvolvimentu.

“Kona-ba despeju iha área Tasi-tolu, molok atividade ne’e hala’o hahú loron 01 maiu 2024, ekipa sei ba ko’alia uluk ho populasaun. Ha’u hanoin hanesan sidadaun tenke koopera, ita la presiza ko’alia tun sa’e, prontu mate ne’e ita-nia rain ukun-an ona, maibé ba dezenvolvimentu ha’u hanoin la presiza ameasa atu mate tanba dezenvolvimentu, ita tenke haka’as-an atu hadi’a rai ne’e,” nia tenik.

Nia esplika, serbisu ne’ebé daudaun ekipa halo tanba haree sidade Dili daudaun ne’e dezorden tebes no la kuidadu ambiente foer.

“Ita husik hotu ba tasi-laran, agora Governu hakarak hadi’a mós komunidade la koopera, hanoin ladun di’ak. Área Tasi-tolu ne’e tama iha área protejida, povu tenke koopera ho Estadu no Governu atu ita bele hadi’a ita-nia sidade ne’e ho didi’ak,” governante ne’e salienta.

Notísia relevante : Uma-kain 185 iha Tasi-tolu hetan ona notifikasaun hodi husik hela-fatin

Ekipa konjunta ne’ebé hamutuk ho SEATOU halo despeju administrativu kompostu husi Polísia Nasionál Timor-Leste (PNTL), FALINTIL-Forsa Defeza Timor-Leste (F-FDTL), Ministériu Obra Públika (MOP), Terra no Propriedade, Jestaun Merkadu Munisípiu Dili no entidade relevante seluk tan.

Daudaun ekipa kontinua halo atividade rutina organiza sidade Dili no tun ba fatin ne’ebé fó ona notifikasaun no tau ona markasaun.

Despeju administrativu sira ne’ebé halo durante ne’e bazeia ba dekretu-lei númeru 3/2024 17 janeiru alterasaun dahuluk dekretu-lei númeru 33/2008 27 agostu, kona-ba ijiene no orden públiku, dekretu-lei númeru 51/2016 28 dezembru kona-ba lisensiamentu mesajen publisitária, no dekretu-lei númeru 2/2017 22 marsu kona-ba sistema jestaun reziduu sólidu urbanu, inklui dekretu-lei númeru 3/2017 22 marsu kona-ba rejime zona estasionamentu durasaun limitada, ne’ebé iha tiha ona.

Atividade  SEATOU

Iha loron 21 fevereiru 2024, ekipa konjunta ne’ebé lidera husi SEATOU, sobu barraka fa’an roupa segunda mão (obralan) no produtu lokál iha Ai-mutin, hodi muda negosiante hamutuk 258 bá Merkadu Manleuana.

Iha loron 01 marsu 2024, ekipa sobu komunidade nia barraka no uma ne’ebé harii iha valeta leten, iha área Delta I no kontinua halo monitorizasaun ba kompañia normaliza bee-dalan no estrada iha área Delta I,II,III, nune’e bele hamenus inundasaun bainhira tempu udan.

Iha loron 08 abríl 2024, ekipa sobu vendedór sira-nia barraka hamutuk 92 ne’ebé okupa espasu públiku, hahú husi estrada boot tama to’o resintu antigu merkadu Comoro laran. Antes ne’e, ekipa responsável haruka ona vendedór hirak ne’e hodi muda no okupa barraka mamuk sira iha Merkadu Manleuana maibé sira lakohi ho razaun sasán ladún folin.

Ekipa konjunta ne’ebé lidera husi SEATOU iha loron 16 abríl 2024, kontinua sobu barraka no uma hamutuk 95 ne’ebé okupa espasu públiku, hahú husi ponte BJ Habibie, Bidau Senggol to’o Kuluhun, ne’ebé komunidade hirak ne’ebé okupa área ne’e maioria hanesan negosiante. Ekipa prepara ona espasu iha Merkadu Manleuana hodi akumula negosiante sira.

Iha loron 17 abríl, ekipa sobu uma no barraka hamutuk 20-resin ne’ebé okupa espasu públiku no bee-dalan, iha área Aitarak-laran.

Iha loron 18 abríl 2024, ekipa sobu uma hamutuk 40 ne’ebé okupa espasu públiku no área risku ba dezastre iha foho lolon, hahú husi rate Bidau Santa-Ana to’o kurva fatuk bandeira.

Iha loron 19 abríl 2024, ekipa kontinua halo serbisu rutina organiza sidade Dili, hanesan hasai pneu (roda) sira ne’ebé antes ne’e grupu Brigada Ambientál implementa programa resiklajen iha tasi-ibun, Pantai Kelapa. Atividade ne’e tanba konsidera pneu a’at sira hakiak laho iha laran no kontribui ba susuk. Maski nune’e ekipa la hasai pneu sira ne’ebé transforma ona ba meza no kadeira.

Tuir planu, ekipa konjunta sei kontinua sobu sai barraka no uma ne’ebé okupa espasu públiku  no área protejida, hahú husi área Cristo Rei parte Kulu-Hun, Becora to’o Terminál Becora no kontinua ba Rai-henek Mutin Beraca Hera.

Aleinde ne’e, ekipa alerta ona ba komunidade ne’ebé hela iha Pantai Kelapa, hahú husi Pertamina Internasionál nia kotuk to’o Bebonuk mota-laran, nune’e mós família ne’ebé okupa mota laran, hahú husi parte Manleuana to’o Bebonuk inklui área peotejida Tasi-tolu.

Jornalista     : Arminda Fonseca

Editora          : Julia Chatarina

iklan
iklan

Leave a Reply

iklan
error: Content is protected !!