VIKEKE, 10 Marsu 2025 (TATOLI)—Prezidente Autoridade Munisípiu (PAM) Vikeke, Francisco Cruz Simões de Gonzaga Soares, dezafia membru Uniaun Agrikultura munisípiu Vikeke hahú organiza malu hodi hasa’e produsaun agrikula.
“Ba to’os-na’in sira munisípiu Vikeke ita tenke hahú halo mudansa, la’ós partisipa tiha kongresu hili tiha ema ida, depois ita tuur hakmatek tiha servisu la la’o. Nune’e, ha’u fó hanoin katak munisípiu Vikeke poténsia setór agrikultura, ita iha riku soin ikan tasi no poténsia ba natar no to’os,” PAM Vikeke hato’o ba Agência Tatoli iha abertura kongresu dahuluk Uniaun Agrikultura munisípiu Vikeke, iha sede suku Uma Kiik, postu Vikeke Vila, ohin.
Setór agrikultura, nai dehan, sai fatór importante ba polítika dezentralizasaun no podér lokál bainhira munisípiu ida mak laiha ninia potensialidade defisil, atu sai dezentralizasaun kámara munisipál.

“Ita Vikeke poténsia liu ha setór agrikultura maibé poténsia sira-ne’e agora daudaun sei toba hela. Tanba ne’e, ha’u sempre ko’alia beibeik ba ita-nia grupu agrikutór sira hahú hala’i natar. Se agrikultór sira presiza tratór ita fó apoiu tratór ba sira, tanba tratór foin lalais ita koloka ona ba kada postu sira hodi ajuda ita-nia agrikultór sira hodi hasa’e produsaun. Tan ne’e, sai perioridade munisípiu Vikeke hakarak hapara inportasaun foos husi Dili mai Vikeke, ida-ne’e mak mehi autoridade minisípiu Vikeke nian,” Autoridade munisípiu Vikeke ne’e haktuir.
Atu hapara inportasaun foos nia husu, Uniaun Agrikultura munisípiu Vikeke organiza malu didi’ak halo natar, atu povu labele hamlaha ba ai-han.
“Ha’u prontu apoiu Uniaun Agrikultura, importante hato’o pedidu ruma. Tanba, ita hakarak ita-nia povu labele hamlaha ba ai-han, ita labele tane liman ba importasaun ai-han. Ita ukun rasik aan ona, ita liberta ona patria, nune’e ita atu liberta ita-nia povu ne’e, povu tenke kabun bosu. Tan ne’e, ita-nia agrikultura mak potensialidade ba ita-nia determinasaun liberta povu. Tanba ne’e, ha’u husu Uniaun Agrikultura munisípiu Vikeke, ita labele ko’alia de’it maibé tenke tau prátika hodi hasa’e produsaun ai-han,” nia dehan.
Prezidente komisaun organizadóra ba kongresu dahuluk husi Uniaun Agrikultura munisípiu Vikeke, Francisco Fernandes, haktuir grupu agrikultór munisípiu Vikeke akumula hamutuk iha organizasaun Uniaun Agrikultura ne’ebé sei sai plataforma ida importante ba agrikultór sira hodi hametin solidaridade hakbiit, hakbesik hodi konsolida forsa agrikultura, hametin soberania ai-han iha munisípiu Vikeke.
“Tanba ne’e, ohin ami realiza komgresu dahuluk hodi hili l’ider hodi lidera Uniaun Agrikultura munisípiu Vikeke nian. Kongresu ne’e ho tema “Konsolida Forsa Agrikultór Ba Hametin Soberania Ai-han”. Konsiderasaun inisiál ohin loron, kamponeze kontinua hasoru difikuldede sistémiku iha área ekonómia, polítika, no sosiál, situasaun ne’e halo kamponezes, lakon bem-estar moris no mantein dezempregu, sofre mánutrisaun. Tradisaun rezisténsia koletiva, no sai pásifiku no individualistiku iha sosiedade. Problema sira-ne’e mosu tanba Estadu adota polítika dezenvolvimentu,” nia hateten.
Nia dehan, kongresu ne’e realiza hetan apoiu husi konstitui husi organizasaun naun Govermentál KSI, IEP no KHK nu’udár preperativu ba estabelese Uniaun Agrikultór iha nivel munisípiu Vikeke.
Ida-ne’e, ho objetivu atu halo analiza krítika ba situasaun estruturál ne‘ebé kamponeze hasoru iha beze, hodi diskute no define programa jerál Uniaun Agrikultór nian, eleje estrutura Uniaun Agrikultura nian.
Kongresista ba kongresu Uniaun Agrikultura ne’e partisipa husi agrikultura sira husi postu lima iha munisípiu Vikeke hamutuk na’in-160 no asiste iha kongresu ne’e autoridade lokál, diretór agrikultura munisípiu Vikeke, diretór saúde no funsionáriu agrikultura munisípiu Vikeke, no kongresu ne’e durante loron tolu, hahú segunda ne’e to’o kuarta-feira.
Jornalista : Vitorino Lopes da Costa
Editór : Cancio Ximenes