DILI, 10 setembru 2019 (TATOLI)—Komité Populár hamutuk ho Komité 12 Novembru fó prémiu solidariedade populár hanesan simbólu agradesimentu no simbólu rekoñesimentu ba ativista no treinadu jornalista Saskia Kouwenberg ne’ebé koñesida konsege lori sai filme ne’ebé Max Sthal halo hodi revela ema hotu nia matan.
“Maibé agradesimentu no rekoñesimentu ne’e la troka estadu nia knaar atu fó agradesimentu ba instituisaun ka individu ruma ne’ebé maka uluk apoiu ita-nia luta,” dehan Prezidente Komité 12 Novembru, Gregório Saldanha, ba jornalista sira hafoin entrega prémiu ba Saskia iha Antigu Komarka, Balide, Dili, tersa (10/9/2010).
Nia haktuir, hanesan instituisaun funu nian prémiu rekoñesimentu ne’e entrega ba Saskia ho nia kolega sira hanesan kontribuisaun agradesimentu husi instituisaun nian, bainhira estadu mós fó rekoñesimentu ba Saskia.
“Nia prezensa inspira povu Timor-Leste no ita hotu. Primeira inspirasaun nia ho korajen lori informasaun ba liu’r katak Timor-Leste, Indonézia viola hela sira-nia direitu,” nia dehan.
Nia esplika, iha faze independênsia, nia mai atu inspira nafatin ita hodi kontinua luta ba dezenvolvimentu Timor-Leste nian tanba dezenvolvimentu ne’e atu kompleta konseitu ida luta libertasaun ne’e katak liberta povu para povu moris di’ak.
“Saskia mai para atu dehan de’it katak ita la mesak ka fó hanoin katak sira apoiu nafatin ita iha tempu saida de’it atu nune’e ita bele iha vontade atu luta no aprende nafatin ho sira,” esplika Prezidente Komité 12 Novembru, Gregório Saldanha.
Entretantu, Ativista no mós treinadu Jornalista iha tinan 1991, Saskia Kouwenbrg, ne’ebé simu kondekorasaun ne’e agradese tebes tanba Timor-Leste rekoñese nia kontribuisaun no ida ne’e hanesan onra boot ida ba nia.
“Ha’u tahan atu labele tanis tanba uainhira ha’u tanis, ha’u sei la para tanis. Ida ne’e onra boot ida mai ha’u tanba povu Timor-Leste rekoñese ha’u-nia kontribuisaun ki’ik ba situasaun ida ne’e,” dehan Saskia Kouwenberg perante jornalista sira hafoin simu prémiu rekoñesimentu ne’e.
Nia haktuir, iha outubru tinan 1991, nia hela iha Darwin. Nia hetan kontaktu husi solidaridade timoroan iha Austrália, nune’e sira informa ba nia iha delegasaun importante mai Timor-Leste tanba ne’e nia tenke mai Timor-Leste.
“Iha momentu ne’ebá ha’u hanesan ativista no hanesan mós treinadu jornalista. Ha’u hetan mídia Duct nian no ha’u dehan ba sira imi hakarak istória ruma sira dehan lae. Buat ida la akontese. Maibé depois Sebastião mate, ha’u halo istória fó ba sira, ha’u hateten imi tenke serbisu tanba buat ruma akontese,” Saskia haktuir.
Depois 12 Novembru akontese, nia esplika, iha kalan, kolega Max Sthal ho jornalista sira seluk mai, sira dehan ami halo video no ida ne’e tenke ba fó sai iha li’ur tanba mundu lahatene saida maka akontese iha ne’e.
Iha fatin hanesan, Saskia informa depois video ne’e lori husi Max Sthall perante jornalista sira iha momentu ne’ebá husu malu katak se maka atu lori video ne’e sai, nune’e Saskia oferese nia-aan hodi lori video ne’e.
“Sira dehan sé maka atu lori sai? Ha’u hatan ha’u maka lori sai. No, ida ne’e han loron lima antes to’o iha Nederland hafoin ida ne’e fó sai iha televizaun,” ativista ne’e haktuir.
Depois masakre, nia hateten, nia mós la’o sai nune’e haree klosan barak maka kanek no raan. Tanba ida ne’e mak bainhira Max Sthall husu ajuda, nia mós ajuda tanba nia hakarak nasaun ida ne’e livre.
Jornalista :Nelia Borges
Editór : Rafy Belo
