DILI, 04 outubru 2021 (TATOLI)-Espoza Prezidente Repúblika, Cidália Lopez Nobre Mouzinho Guterres hateten labarik feto Timor-Leste (TL) tenki livre husi esplorasaun no diskriminasaun iha mídia sosiál hanesan facebook no seluk tan.
Cidália hato’o asuntu ne’e bainhira hamutuk ho Plan Internasionál iha TL lansa loron internasionál ba labarik feto ho tema “kampaña mundiál liberdade online” ne’ebé maka nasaun unidu dekreta ona hodi selebra iha loron 11 fulan-outubru 2021.
Tema ne’e, tuir nia refleta duni realidade labarik feto sira-nian tanba dalabark labarik feto sira hetan violasaun, diskriminasaun no asédiu oioin iha mídia sosiál hanesan facebook, istagram, twitter no tiktok.
“Ohin loron selebrasaun loron mundiál ba labarik feto hala’o globalmemnte hodi fó onra no kontinua haforsa lian labarik feto nian. Nune’e sira bele kontinua hetan oportunidade atu aprende, lidera, deside no moris buras la ho diskriminasaun,” Cidália hateten iha ninia diskursu ne’ebé hala’o iha salaun João Paulo Comoro Dili, segunda ne’e.
Atuál embaixadora Plan Internasionál iha TL ne’e hatutan Plan Internasionál ho parseiru sira kontinua halo esforsu hodi konsensializa komunidade atu respeitu diretu labarik feto sira-nian liliu diretu oinsá livre husi esplorasaun oioin.
“Esforsu ba faze dahuluk hala’o ona iha tinan kotuk no ohin loron ita tama ba faze daruak hodi asegura katak labarik feto sira iha fatin atu aprende iha mídia sosiál, halo negosiasaun kona-ba saida mak sira hakarak hodi foti dezisaun ba buat ne’ebé los fó benefísiu pozitivu ba sira-nia moris liuhosi kampaña liberdade online,” nia dehan.
Antes selebra loron internasionál labarik feto iha TL, Organizasaun Plan Internasionál iha atensaun espesiál ba labarik feto foku ba empoderamentu hodi aprende mídia online ho seguru.
Tanba husi rezultadu levantamentu dadus labarik feto hamutuk ema na’in 20.500 iha nasaun 16 hatudu uza sala mídia online hodi hamosu asédiu seksuál, violénsia no seluk tan.
“Ida ne’e buat ida ne’ebé ladi’ak ba ita-nia oan tanba ne’e importante ba ita inan-aman sira akompaña nafatin oan sira, nune’e kampaña ida ne’e nia objetivu mós atu promove plataforma online seguru ba labarik feto sira nune’e sira bele espresa sira-nia hanoin,” nia hateten.
Iha biban hanesan Diretora Plan internsionál iha Timor-Leste, Diliana Daten Ximenes hateten antes komemora loron internasionál ba labarik feto iha loron 11 outubru 2021, Plan hamutuk ho parseiru sira sei realiza atividade hahú ho lori labarik feto na’in 10 husi munisípiu Aileu no Ainaro hodi toma pozisaun hanesan embaixadora ONU iha TL, Sekretaria Estadu Igualdade no Inkluzaun no mós kargu importante seluk tan.
“Ami hein hela ita-nia nai ulun sira iha 11 outubru sei iha take over ba ita-nia Sekretária Estadu Igualidade no inkluzaun,” nia dehan.
Programa take over ka hola pozisaun iha kargu importante hirak ne’e hodi hatudu ba sosiedade no inan-aman sira katak labarik feto sira persiza iha mehi boot atu sai lideransa iha nasaun ne’e bainhira fó oportunidade ba sira hodi aprende.
Entretantu, iha lansamentu loron internasionál ba labarik feto ne’e lansa mós relatóriu rejionál inklui Timor-Leste ne’ebé refere liu ba feto nu’udar ativizmu no index labarik feto.
Jornalista : Arminda Fonseca
Editór : Agapito dos Santos