DILI, 03 fevereiru 2023 (TATOLI)—Sekretáriu Estadu Peska, Elídio de Araújo, hateten kada tinan Ministériu Agrikultura no Peska (MAP) fahe fini ikan besik milliaun rua ba komunidade sira.
Nia dehan, Governu kontinua fahe fini ikan ba komunidade hodi bele hasa’e produsaun ikan iha Timór. Tanba, Timor-Leste rasik seidauk iha portu ba peska nian atu atrai investidór sira mai. Laos ne’e deit, Timor-Leste rasik laiha ró peska boot ne’ebé bele tun ba tasi kaer ikan, entaun to’o agora ema ilegal sira mak kontinua kaer ikan sira iha tasi laran.
“Haree ba difikuldade sira ne’ebé, Governu halo esforsu daudaun ne’e dezenvolve filafali ikan bee, ne’ebe dezenvolve iha munisípiu hotu. Tanba ita liga ba tasi, ita-nia ekipamentu la natoon, kada tinan ita fahe fini ikan bee nian besik milliaun rua ba komunidade sira iha munisípiu,” Elídio de Araújo, hateten ba Tatoli iha nia knaar-fatin, MAP, Comoro, Dili, sesta ne’e.
Nia dehan, fini ikan ne’ebé Governu fahe ba komunidade ne’e, prepara iha sentru produsaun ka kolam ikan ne’ebe tau hamutuk iha fatin lima, mak hanesan iha Maubara, Gleno, Loihuno, Same no Mugis. Ba tinan ne’e sei implementa tan sentru produsaun fini ikan iha Alas.
Ho sentru fini ikan lima ne’ebe iha hodi prodús fini no distribui ba komunidade ne’ebé hakarak haki’ak ikan iha fatin barak.
“Ikan ne’ebé ita distribui bazeia ba komunidade nia pedidu. Ha’u senti ikan bee ne’ebé ita fahe iha tinan 2023 to’o 2024 naton ona no komunidade bele konsumu,” nia hateten.
Ikan fini ne’ebé haki’ak iha sentru produsaun sira ne’e, ho tipu tilapia no ikan mas. Programa ne’e mos halo liuhosi Projetu Dezenvolvimentu akuakultura iha Timor-leste faze II (PDATL2), finansia hosi Ministériu Negósiu Estranjeiru no Kooperasaun no Komérsiu Governu Nova-Zelandia nian no Ajénsia Dezenvolvimentu Internasional hosi Estadu Unida Amérika (USAID, sigla inglés). Projetu ne’e implementa hosi WorldFish parséria ho Ministériu Agrikultura no Peska (MAP).
Prosesu sosa ró peska rua iha ona CNA
Sekretáriu Estadu Peska, Elídio de Araújo mos hateten Governu propoin atu sosa ró peska rua no nia progresu daudaun ne’e iha ona Komisaun Nasional Aprovizionamentu (CNA, sigla portugés) hodi halo konkursu públiku.
“Ita hein tinan ne’e iha ona kompañia manán nain nune’e bele halo ona obra. Maibé tanba ita halo ró foun ne’e presiza tinan ida ka rua mak foin remata. Ró rua ne’e nia orsamentu hamutuk milliaun $7. Tanba kada ró ida hetan osan milliaun $3,5,” nia dehan.
Kona-ba kontrusaun Portu Peska nian iha Metinaro, foin lalais sira-nia parte aprezenta ona iha Konsellu Ministru (KM). Ho nune’e, hein katak iha tempu badak iha ona desizaun nune’e bele dezenvolve portu refere.
Jornalista : Arminda Fonseca
Editora : Armandina Moniz