DILI, 16 marsu 2020 (TATOLI) – Governu liuhosi desizaun Konsellu Ministru iha segunda ne’e, solisita ona Prezidente Repúblika, Francisco Guterres ‘Lú Olo’ hodi dekreta Estadu Emerjénsia, relasiona ho sirkulasaun Coronavírus ka COVID-19 eskala globál, tanba ne’e Governu hahú halo preparasaun nesesáriu atu enfrenta situasaun emerjénsia.
Ministru Koordenadór Asuntu Ekonómiku interinu, Fidelis Manuel Leite Magalhães, hateten karik Xefe Estadu deklara Estadu Emerjénsia ba Coronavírus, maka Governu tenke halo preparasaun, tanba ne’e nia parte sei konvoka enkotru iha tersa (17/03) ho setór privadu nasionál sira, Ministériu Turizmu, Komérsiu no Industria (MTKI), Sentru Lojístika Nasionál (CLN,sigla portugés) no empreza importadór ai-han sira hodi aborda kestaun nesesáriu balun bainhira Timor-Leste infrenta situasaun emerjénsia.
“Governu solisita ona Prezidente Repúblika hodi bele halo deklarasaun Estadu Emerjénsia ba Corononavírus no bainhira Estadu Emerjénsia ne’e akontese sei iha impaktu ba ekonomia. Tanba ne’e maka aban tuku sanulu ha’u sei enkotru ho entidade sira ne’ebé maka iha Ministériu Koordenadór Asuntu Ekonómiku (MKAE) nia okos”, dehan Ministru Fidelis ba Agência Tatoli iha ninia Knaar fatin, Palásiu Governu, segunda ne’e.
Enkontru ne’e ho objetivu atu hetan mekanizmu ideál atubele koresponde ba nasaun bainhira mosu situsaun emerjénsia ka krize ruma liga ba COVID-19.
Governante ne’e konsidera katak, enkotru aban importante tanba sei ko’alia ho entidade relevante sira kona-ba kestaun importante sira, nune’e empreza importadór ai-han sira bele hatene.
“Atu hatene sira nian stock ne’ebé maka iha no atu asegura katak laiha espekulasaun presu, no iha koordenasaun ne’ebé di’ak liután entre setór privadu nasionál no sentru lojístiku nasionál atu ita nia rai-laran labele sein ai-han, maibé tenke sufisiente bainhira ita infreta krize ka situsaun emerjénsia”, nia akresenta.
Alende ida ne’e, MTKI mós halo ona verifikasaun dadus alimetasaun ne’ebé setór privadu nasionál sira verifika loloos hodi hatene kle’an liu kona-ba kapasidade.
“Nune’e ita bele hatene kapasidade setór privadu nasionál ne’e to’o iha hira no ita bele aguenta tempu hira ba kazu alimetasaun nian”, nia adianta.
Tuir atuál Ministru Reforma Lejizlativa no Asuntu Parlamentár ne’e, atu hatene di’ak liután kapasidade setór privadu nasionál tenke liuhosi enkontru.
“Hafoin ha’u hasoru malu ho importadór sira ne’e maka ita bele klaru kona-ba kapasidade ita nian setór privadu nasionál sira, stock hira maka ita-nian setór privadu sira iha hafoin ita halo apar ho stock ne’ebé maka CLN rasik iha, nune’e bele responde ba nesesidade povu nian”, nia subliña.
Tuir Fidelis, ko’alia kona-ba ekonomia no garantia ba povu nia nesesidade la’os CLN de’it, maibé autór ekonómiku iha rai-laran sira hotu.
Jornalista: Natalino Costa
Editora: Julia Chatarina
