DILI, 05 abril 2022 (TATOLI)—Iha 04 abríl 2022 ne’e mosu laloran boot moris ida-nian ne’ebé lalin mohu “domin” matebian Diákonu Baltazar Pires, SDB, ne’ebé nia moris tomak fó asisténsia ba foinsa’e Timor-Leste sai susesu hodi moris banati Don Bosco nia moris.
Tanba, iha loron ida-ne’e duni mak Maromak moris nia na’in bolu hikas Diákonu Baltazar Pires, SDB, ba moris hamutuk ho moris ne’e nia hun. Ba Família Antigu Alunu Salesiano iha Timor-Leste, liu-liu Don Bosco nia oan sira, sente lakon boot tanba “Santo Asistente” ne’ebé baibain ema bolu “ABATA” ne’e moris hakmatek ona iha lalehan.
Notísia Relevante: Antigu Alunu-Kongregasaun Salesiano deve Diákonu Baltazar nia domin ba foinsa’e TL
“Ami sente lakon boot, tanba diákonu Baltazar Pires mak Salesiano ezemplar ida liu-liu iha nia servisu akompaña joven sira, nune’e ami bolu nia hanesan Santo Asistente,” Padre Nelson Fátima Goncalves Salvadór Soares, SDB, hateten ba jornalista sira iha Don Bosco Comoro, Díli, tersa ne’e.
Amululik ne’e koñese diákonu Baltazar Pires bainhira nia sei kiik, haree katak diákonu Baltazar Pires iha fuan hakarak duni ajuda joven sira ne’ebé nakar no joven sira ne’eb’e iha perigu laran hodi prepara joven sira ba futuru.
“Ha’u koñesee nia bainhira ha’u sei kiik no nia iha fuan ida-ne’ebé hakarak duni atu ajuda joven sira ne’ebé nakar, joven sira-ne’ebé iha perigu ba nia maibé nia nafatin fó oportunidade ba sira hodi hadomi sira atu sira bele to’o duni sira-nia futuru ne’e ho di’ak,” nia dehan.
Ba família salesiano sira, tuir hanoin mundu ni’n ne’e lakon boot ida maibé nu’udar ema sarani fiar na’in katak Kristu moris hias entaun família Salesiano ho fuan haksolok, tanba manan tan anju ida iha lalehan ne’ebé sei akompaña Salesiano sira-nia misaun liu-liu matebian rasik husik nia rain mai iha Timor.
“Nia hadomi Timor iha tempu funu no iha tempu di’ak nia hela metin iha ne’e hodi fó nafatin nia an, hodi dedika nia an ba joven sira to’o mate,” nia dehan.
Tanba ne’e, formasaun ne’ebé diákonu Baltazar Pires husik hela mak ninia dedikasaun totál, ninia fidelidade ba vokasaun no nia domin ne’ebé profundu ba joven sira, liuhosi ninia akompañamentu loron ba loron iha nia moris loro-loron nian.
Nune’e mós, Padre Apolinario Neto, SDB, hateten Diákonu Baltazar Pires, SDB, mai iha Timor iha 1970 nu’udar diákonu ida-ne’ebé simu ordenasaun diakonál Salesiano no nia simu obediénsia Supérior hosi próvinsia mai iha Timor nu’udar misionáriu.

Bainhira nia tama mai iha misionáriu nia simu obediénsia dahuluk hela iha Baucau iha 1971, depois iha 1971 nia muda ba Fatumaca. Hosi ne’e, nia gasta nia tempu, enerjia tinan barak iha Fatumaca, tanba nia knar mak akompana foinsa’e sira iha parte edukasaun, iha parte espirituál no iha parte moris nu’udar fiar na’in ba joven lubuk ida-ne’ebé iha Fatumaca-Gariuai-Baucau.
Hosi ne’e, nia konsentra fó nia vida tomak ba foin-sa’e sira ne’ebé hela iha Koléjiu Fatumaca, tanba koléjiu mak fatin ne’ebé Salesiano sira servisu hodi prepara simu foinsa’e sira, iha parte edukasaun formál no edukasaun téknika nian.
“Se ita relembra iha 1970 ne’e, nia mai nu’udar misionáriu Salesiano, entaun nia fó nia enerjia tomak tuir São João Bosco nia dalan duni, nia la kolen, nia akompaña, nia eduka, nia hanorin no nia forma timor-oan lubuk ida. Hanesan, ha’u dehan Koléjiu Fatumaca ne’e nu’udar sentru tékniku ne’ebé eziste iha Timor. Hosi ne’e ha’u fó sasin katak ita-nia munisípiu sira iha Timor-Leste, joven lubuk ida-ne’ebé liu Fatumaca to’o mós iha momentu ne’ebá,” bibi atan ne’e relembra.
Hosi ne’e, Diákonu Baltazar Pires mai nu’udar misionáriu hela iha ne’e durante tinan 52, hanesan sarani akonpana iha 1970 to’o 2022 ne’e sá mak akontese iha rai Timor-Leste diákonu Baltazar Pires mós iha esperiénsia.
Tanba, iha tempu portugés, depois mai tempu Indonézia to’o Timor-Leste ukun an diákonu Baltazar Pires hela hamutuk ho timor-oan Salensiano sira iha Timor no nia mós nu’udar diákonu ida-ne’ebé asiste misa importante sira, hanesan misa solene pontifisia ne’ebé Santo Padre João Paulo II mai selebra iha Tasi-Tolu.
Entaun, buat hirak ne’ebé diákonu Baltazar Pires husik hela ba foinsa’e no Salesiáno sira mak ninia dedikasaun no formasaun sira.

“Nia tulun foinsa’e sira lubuk ida tanba nia entrega nia an tomak, marka nia prezensa fizika no marka nia prezensa nu’udar aman ida, nune’e mós marka nia prezensa nu’udar espirituál, liu-liu iha nia servisu ne’ebé nia hela iha koléjiu durante tinan barak. Nune’e, mai fali iha ne’e tinan haat ka lima akompaña Salesiáno foinsa’e sira-ne’ebé estudante filózofia,” nia dehan.
Tanba, nia haktuit, karáteristika diákonu Baltazar Pires mak moris loloos tuir Don Bosco nia ain fatin, hanorin nu’udar aman, hanorin nu’udar mestre no nu’udar belun ba foinsa’e sira no mós ba ema hotu.
“Hanesan ba ema hotu ne’ebé hasoru nia iha nia misaun oioin nu’udar edukadór iha Fatumaca no mós ezerse nia funsaun nu’udar diákonu hodi selebra liturjia iha dalan no fatin oioin,” nia haktuir.
Notísia Relevante: Kristu Liurai sai hosi Gariuai hatuur iha Matebian tutun
Jornalista : Nelia Fernandes
Editór : Cancio Ximenes