DILI, 17 janeiru 2023 (TATOLI) – Vise-Ministru Finansa (MF), António Freitas, hateten atividade iha Aeroportu Internasionál Nicolau Lobato, Comoro, sei funsiona normál bainhira projetu konstrusaun hahú la’o.
“Kona-ba aeroportu alternativu klaru katak ita iha rezerva karik konstrusaun ne’e la’o, tanba faze dahuluk ne’e ba estensaun pista no sei estende uluk ba tasi-laran. Ha’u hanoin sei la afeta funsionamentu aeroportu nian”, vise-ministru dehan hafoin hasoru malu ho Primeiru-Ministru, Taur Matan Ruak, iha Palásiu Governu.
Governante ne’e salienta katak kona-ba konstrusaun terminál, MF sei submete, iha tempu badak, proposta ida ba Konsellu Ministru hodi hetan aprovasaun no atribui podér ba Ministru Finansa, Rui Gomes, atu selebra akordu ho Governu Japaun ba apoia finansiamentu.
Kestiona sobre konstrusaun ba terminál pasajeiru ne’ebé sei prejudika mós ba atividade aeroportuária, vise-ministru esplika katak sei la afeta tanba obra ida ne’e muda fali mai kotuk no terminál ezistente ne’e kontinua funsiona. “Bainhira terminál foun ne’e hotu, ida oin demolish de’it no karik afeta maka sei buka alternativa seluk”.
Governante ne’e afirma tan katak liga ho kompensasaun ba komunidade ne’ebé hela besik aeroportu, Ezekutivu halo ona pagamentu tanba durante iha negosiasaun sira barak mak koopera.
“Ko’alia kona-ba projetu reasentamentu, kompensasaun, ita halo sosializaun. Ami taka tiha ona tarifa ba presu ne’ebé mak selu ba komunidade. Barak mak konkorda ne’ebé en termu kompensasaun laiha problema, tanba molok realiza Governu halo konsulta ida naruk, tinan ida-resin ho komunidade. Sira konkorda ho kustu ne’ebé iha no balun lakonkorda, maibé kontinua halo mediasaun. Fiar katak sei la afeta ba rekonstrusaun aeroportu ne’e rasik”, nia dehan.
Liga ba prosesu loke konkursu ba projetu konstrusaun refere, vise-ministru afirma katak hahú kedan iha tinan 2022 no daudaun iha faze avaliasaun proposta husi Komisaun Nasionál Aprovizionamentu (CNA).
“Espera katak iha jeneiru ne’e finaliza. Biban hanesan halo mós avaliasaun ba proposta finanseira hodi ko’alia ho Banku Aziátiku ba Dezenvolvimentu (BAD, sigla ingles) tanba BAD maka fó empréstimu finanseiru ba projetu refere ho valór millaun $135. Osan ne’e atu alarga tan pista aeroportu nian”, nia esplika.
MF kontinua haree hodi halo konsulta mós ho Tribunál Konta, hafoin ne’e lori bá Konsellu Ministru hodi hetan aprovasaun.
Tuir vise-ministru, prosesu diskusaun sira ne’e la’o di’ak, kontratu ba projetu aeroportu sei selebra iha fevereiru, signifika katak iha marsu sei hatuur fatuk dahuluk.
Ba konstrusaun Aeroportu Internasionál Governu mós aloka ona millaun $30, tanba obra ne’e sei presiza millaun $480.
Antes ne’e, Ezekutivu Japaun hatudu kompromisu atu apoia orsamentu millaun $44 hodi konstrui aeroportu ba komponente lima hanesan terminál ba pasajeiru, torre kontrolu, tax way (fatin impostu), access road (via asesu) no fatin para aviaun.
Governu Timor-Leste sei halo konstrusaun ba estensaun pista to’o kilometru tolu tuir planu asaun VIII Governu rasik no tuir planu konstrusaun ne’e sei termina iha tinan-tolu.
Notísia relevante: TL-Austrália asina akordu finansiamentu milliaun $73,4 ba dezenvolvimentu aeroportu Nicolau Lobato
Jornalista: Antónia Gusmão
Editora: Maria Auxiliadora
