DILI, 7 jullu 2019, (TATOLI) – Xefe Departamentu Forensik Ospitál Nasionál Guido Valadares (ONGV), Nilton Tilman, hateten objetivu hosi autópsia ba mate isin ida nu’udar dalan di’ak atu deskobre kauza hodi ema ida nian mate.
Autópsia ba kazu sira hanesan; mate tanba ema oho, violénsia seksuál no venenu, nia dehan ajuda tebes tribunál hodi hetan ninia faktu, maibé ninia parte sempre hasoru impedimentu hosi família no sira seluk.
“Família la’ós de’it la kompriende maibé dala barak mosu mós asaun agresividade (impede), maibé ami nafatin esplika hodi sira kompriende”, hateten Nilton Tilman ba jornalista sira iha sala departamentu Forensik ONGV, ohin.
Autópsia ba mate isin ne’ebé ninia parte halo bazeia ba mandatu hosi tribunál. “Ha’u hakarak esplika, kuandu mandatu tun atu halo autópsia no iha impedimentu, Estadu iha kompeténsia tomak para foti asaun hasoru impedimentu ne’e”, afirma.
Hodi hatutan: “Ami nia haree família nia impedimentu ne’e la’ós ho intensaun maibé tanba informasaun laloos hosi parte seluk”.
Ho kestaun ne’e, nia husu ba komunidade atu kompriende di’ak prosedimentu hosi autópsia, tanba la’ós akontese de’it iha Timór, maibé iha mundu tomak.
Nia husu mós ba komunidade ou família ne’ebé duvida ba prosesu ne’e atu husu esplikasaun detalla kona-ba prosesu tomak iha Diresaun Forensik.
“Komunidade nia hanoin katak autópsia ne’e hasai hotu ema nia orgaun sira hanesan fuan, aten no seluk tan, ne’e sira haree hosi fitar ne’ebé iha. Ko’a ema nia isin lolon, teknikamente loos, tanba ne’e prosesu esplorasaun organizmu umana para hetan kauza hosi mate”, katak.
Diresaun Forensik hahú janeiru to’o loron 8 jullu 2019, halo ona autópsia ba mate isin hamutuk 39.
Hosi janeiru iha kazu haat, fevereiru hitu, marsu ualu, abríl rua, maiu 11, juñu lima no jullu rua.
Kazu sira ne’e mai hosi Dili hamutuk 10, Ermera tolu, Bobonaru neen, Kovalima lima, Ainaru ida, Likisá tolu, Vikeke rua, Aileu rua, Baukau haat, Lautein rua.
Jornalista: Antónia Gusmão
Editora: Rita Almeida