DILI, 26 agostu 2019 (TATOLI)—Koordenadór Sesaun Programa Ba Komemorasaun Loron Konsulta Populár ba dala-20, ohin, haktuir ezibisaun ho tema “Um Povu, Uma Pátria Ba Ami-Nia Futuru” ne’ebé serimónia abertura hala’o husi Prezidente Parlamentu Nasionál nu’udar eventu ida ne’ebé mai ho aspetu edukativu, kulturál no rekreasionál ne’ebé loke ba publiku tomak atu asesu.
Komisaun organizadora hili tema refere tanba ezibisaun halo iha Parlamentu Nasionál, uma fukun ida ne’ebé deputadu sira haknaar-aan ba reprezenta povu nu’udar órgaun soberanu estadu ida ne’e nian hodi foti desizaun no fatin atu halo lejislasaun.
“Ha’u hakarak dehan, ezibisaun ho tema ‘Um Povo, Uma Pátria Ba Ami-Nia Futuru’ iha Parlamentu Nasionál ne’e, primeiru, tanba Parlamentu Nasionál nu’udar uma fukun no nu’udar órgaun soberanu estadu ida ne’e nian, entaun Parlamentu Nasionál mak halo desizaun barak kona-ba futuru ema nian entremus de polítika, em temos de lejislasaun sira halo iha ne’e,” dehan Koordenadór Sesaun Programa ne’ebé reprezenta Prezidente Komisaun Organizadora, Hugo Maria Fernandes, ba Ajénsia TATOLI liuhusi entrevista hafoin halo Abertura Ezibisaun Fotografia iha Parlamentu Nasionál, segunda (26/8/2019).
Iha fotogafia sira ne’e, nia hatutan, mai kedas husi 1974 ne’ebé memória sira ne’ebé tenke sai konsiderasaun ba polítiku sira bainhira sira halo desizaun ruma. Tanba ne’e mak tema ba ezibisaun “Um Povu, Uma Pátria Ami Nia Futuru” bele refleta husi tranzitóriu kronolojia ukun aan ne’e liuhusi dalan ne’ebé de’it, ne’ebé bele lori deputadu sira iha nosaun di’ak halo desizaun polítika,
Nia esplika, selesaun ba fotografia sira ne’e, Centro Nacionál Chega (CNC) nu’udar instituisaun publiku ida ne’ebé mak iha knaar atu prezeva memória inklui ba buka arkivu sira. Arkivu ne’e inklui fotografia, dokumentu eskrita, filme no buat sira ne’e hotu hodi kolekta.
“Iha fotografia balun ita halo esforsu, komisaun organizadora sosa husi fotografu sira. Maibé sosa ona, CNC rai nu’udar CNC nia arkivu. Entaun ida ne’e, aban bainrua tama mós iha arkivu nasionál Timor nian,” nia hateten.
Oinsá ho fotografia sira ne’ebé komisaun organizadora la tau credit point, nia hatán, ida ne’e depende ba konkordánsia entre komisaun organizadora ho fotografu sira. Balun sira fó ita chas uza la presiza kredit tanba ita sosa no balun ne’ebé hakarak fó gratuita. Maibé, alende produsaun ezibisaun ne’e, informasaun detalla ne’e iha livriñu maibé Parlamentu Nasionál mak seidauk bele prodús no lansa.
“Orsida, informasaun detalla kona-ba foto no sé mak kredit ba foto ne’e iha livriñu ne’e. Tuir loloos, ohin ne’e, ita fahe livriñu ne’e para detalla liutan tan. Tanba narativa iha ezibisaun ita halo badak de’it no narativu naruk ho esplikasaun detalla iha livriñu,” Hugo esplika.
Iha biban hanesan, iha fotografu balun ne’ebé komplein tanba la fó kredit ba sira-nia obra, Hugo hatán, ba komplein no koresaun sira ne’e parte Conselho de Imprensa (CI) no Centro Nacional Chega (CNC) sei revee fali parte sira falla atu fó kredit ba fotografu sira. Komisaun organizadora sei fó konsiderasaun no garante katak sei hadi’a tuir saida mak idenfika tiha ona.
Entretantu, nia informa, orsamentu ba ezibisaun ida ne’e no ba ezibisaun ba jornalista sira ne’ebé sei lansa iha Avenida Liberdade da Imprensa ne’e hamutuk purvolta de $20 mil ka rihun rua nolu (20.000 US$).
Ba timoroan sira, nia hato’o lia-tatoli, eventu ne’e ho aspeitu edukativu, aspeitu kultural, aspeitu rekreasional, entaun espasu ida ne’ebé PN fó ne’e mós tenke loke ba publiku atu asesu tanba memória pasadu ne’e povu Timor-Leste tomak nian. Agora depende ba oinsa mak PN organiza nia aan para depois bele simu ema mai liliu relasaun eksterna PN nian ba organiza eskola sira para mai vizita.
Jornalista: Cancio Ximenes
Editór : Rafy Belo
